Χαιρετισμός Δημάρχου Ρεθύμνης Γιώργη Μαρινάκη στην Ημερίδα ¨ Στην αντίπερα ακτή. Πατρίδα είναι εκεί που ανθίζει το χαμόγελό σου»

Τρίτη 20 Ιουνίου 2023
«Σπίτι Πολιτισμού»

Κυρίες και Κύριοι
Αγαπητές Φίλες και Φίλοι

Ήταν μάλλον προφητική η σημερινή εκδήλωση, αφού δέχθηκα την ευγενική πρόσκληση των διοργανωτών της, μόλις μία εβδομάδα πριν το τραγικό ναυάγιο στην Πύλο με το θλιβερό απολογισμό των 80 νεκρών και των 550 αγνοουμένων.
Η προσφυγιά, ο ξεριζωμός από την πατρίδα που σ΄ ανάθρεψε και τους ανθρώπους που αγάπησες, η αναγκαστική φυγή για την αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής, μιας σωτηρίας από τη βία που σε περιβάλλει και το θάνατο που παραμονεύει, υπονομεύοντας κάθε και πτυχή της καθημερινότητας σου, κάθε ανάσα που με δυσκολία πια παίρνεις, είναι μια από τις σκληρότερες δοκιμασίες στις οποίες μπορεί να υποβληθεί ο άνθρωπος.
Όταν είσαι ανήλικος, το βίωμα της προσφυγιάς είναι ακόμη δυσκολότερο. Σε καθορίζει ως άνθρωπο. Στιγματίζει την ύπαρξη σου. Διχοτομεί την ταυτότητα σου, την ατομική και την κοινωνική. Η μνήμη και η νοσταλγία που πυροδοτεί, σε κρατούν δέσμιο του παρελθόντος με ό,τι αυτό συμπεριελάμβανε: μια πατρίδα, μια οικογένεια, μια ζωή που ανατράπηκε σε μια στιγμή, που ανακόπηκε χωρίς να ξέρεις το γιατί. Το τραύμα της απώλειας, η ανασφάλεια και ο φόβος για το μέλλον, η μοναξιά συνθέτουν την αυτό- εικόνα του ασυνόδευτου προσφυγόπουλου που νοιώθει άπατρις, ξένος προς τα κυρίαρχα κοινωνικά και εθνοπολιτισμικά πρότυπα του τόπου που τον φιλοξενεί.

Σε θεσμικό επίπεδο οι χώρες υποδοχής και φιλοξενίας προσφύγων, υιοθετούν αρχές, πολιτικές ένταξης και πρακτικές που υπαγορεύονται από τη σχετική εγχώρια και ευρωπαϊκή νομοθεσία, η οποία τελεί υπό διαρκή αναθεώρηση: τόσο λόγω της απρόβλεπτης και συχνά ανεξέλεγκτης αύξησης της μεταναστευτικής ροής όσο και λόγω της πολυπλοκότητας και των ποικίλων διαφοροποιήσεων που ενέχει η κάθε περίπτωση, καθιστώντας την κατάρτισης μιας ενιαίας μεταναστευτικής πολιτικής , σχεδόν αδύνατη.
Μέσα, λοιπόν, σε αυτό το περιβάλλον γενικευμένης ρευστότητας, οι έννοιες της ετερότητας, του πρόσφυγα, του μετανάστη, των μειονοτήτων, ανα – νοηματοδοτούνται συνεχώς. Υπό αυτό το πρίσμα οι πολιτικές ένταξης, αντιμετώπισης της περιθωριοποίησης και του αποκλεισμού, διαχείρισης της ξενοφοβίας και του ρατσισμού, οφείλουν να είναι ευέλικτες και ευπροσάρμοστες στις σύγχρονες, κάθε φορά, επιταγές περί συμπερίληψης των προσφύγων και των μεταναστών στην κοινωνία υποδοχής και στο σώμα των πολιτών της.
Πέραν, ωστόσο, των πολιτικών που θεμελιώνουν θεσμικά τη διαχείριση του διαχρονικά επίκαιρου προσφυγικού ζητήματος, σε κοινωνικό και ανθρωπιστικό επίπεδο, είναι τα ίδια τα μέλη των τοπικών κοινωνιών που δίνουν ουσιαστικό περιεχόμενο στη συμπερίληψη ή τον αποκλεισμό των προσφύγων στους κόλπους της.
Κι εδώ, στο Ρέθυμνο, έχουμε απτές καταθέσεις του τρόπου με τον οποίο προσεγγίζουμε το θέμα της υποδοχής και φιλοξενίας ανηλίκων και ασυνόδευτων, ειδικά, προσφύγων. Μας επιφυλάσσουν το προνόμιο να γίνουμε κοινωνοί και μάρτυρες της οργανωμένης δράσης τους στο συγκεκριμένο τομέα, οι αξιόλογες εισηγήτριες της σημερινής Ημερίδας, που διοργανώνεται με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων.
Η δομή που λειτουργεί στα Ανώγεια, το έργο που προσφέρει, αποτυπώνει τη δυναμική της κοινωνικής μας ευαισθησίας και αλληλεγγύης, αντανακλά την υπέρβαση των ορίων που σηματοδοτούν τα εθνικά σύνορα και δικαιώνει την αναγεννητική ισχύ κάθε παρέμβασης που έχει ως επίκεντρο τον Άνθρωπο.
Θα ήμασταν όλοι ευτυχείς, αν καταφέρναμε να καταστήσουμε τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων, κενό περιεχομένου.
Οφείλουμε όμως να είμαστε ρεαλιστές. Η προοπτική είναι δυσοίωνη. Έχουμε, ωστόσο, χρέος να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε. Ακόμη κι αν δεν έχουμε τη δύναμη να ανατρέψουμε το αναπόφευκτο, αναμφίβολα μπορούμε και οφείλουμε να προστατεύσουμε τα θύματά του.
Σας ευχαριστώ πολύ.