Η τελευταία πανσέληνος του 2025 κάνει απόψε την εντυπωσιακή της εμφάνιση στον ουρανό της Ελλάδας, φωτίζοντας τον χειμωνιάτικο ορίζοντα με μοναδική λαμπρότητα.
Η λεγόμενη «Ψυχρή Σελήνη», όπως παραδοσιακά αποκαλείται η πανσέληνος του Δεκεμβρίου, θα ανατείλει πλήρης και επιβλητική το σούρουπο της 4ης Δεκεμβρίου, προσφέροντας ιδανικές συνθήκες παρατήρησης σε όλη τη χώρα. Πρόκειται για Υπερπανσέληνο, καθώς η Σελήνη βρίσκεται κοντά στο περίγειό της, εμφανιζόμενη έως και 10% μεγαλύτερη και πιο φωτεινή από το συνηθισμένο.
Παρότι το φαινόμενο κορυφώνεται διεθνώς στις 6:14 μ.μ. EST, η ώρα αυτή αντιστοιχεί στη 1:14 π.μ. της 5ης Δεκεμβρίου για την Ελλάδα. Έτσι, το φεγγάρι θα φτάσει στην πλήρη φάση του αργά απόψε, λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Ωστόσο, από το σούρουπο της 4ης Δεκεμβρίου θα φαίνεται σχεδόν πλήρες, δημιουργώντας την εντύπωση ενός τεράστιου δίσκου χαμηλά στον ορίζοντα, χάρη στην οπτική αυταπάτη που συνοδεύει κάθε ανατολή πανσελήνου.
Η Σελήνη στο υψηλότερο σημείο του ουρανού
Η Ψυχρή Υπερπανσέληνος ξεχωρίζει όχι μόνο για τη φωτεινότητα και το μέγεθός της, αλλά και για το ύψος στο οποίο θα φτάσει. Καθώς το βόρειο ημισφαίριο πλησιάζει στο χειμερινό ηλιοστάσιο της 21ης Δεκεμβρίου, ο Ήλιος διαγράφει το χαμηλότερο τόξο του στον ουρανό. Αντίθετα, η Σελήνη, που βρίσκεται απέναντί του, ακολουθεί την αντίστροφη πορεία και αναρριχάται στο ψηλότερο σημείο της, δημιουργώντας ένα από τα πιο φωτεινά φεγγάρια της χρονιάς.
Η καλύτερη ώρα παρατήρησης
Η ιδανική στιγμή για παρατήρηση στην Ελλάδα είναι η ανατολή της Σελήνης, λίγο μετά τις 17:00. Τότε, θα αναδυθεί από τον ανατολικό ορίζοντα, προσφέροντας μαγευτικές εικόνες – ιδιαίτερα σε περιοχές με ανεμπόδιστη θέα προς τη θάλασσα ή σε υψώματα. Με γυμνό μάτι, κιάλια ή μικρό τηλεσκόπιο, οι παρατηρητές θα απολαύσουν εντυπωσιακές λεπτομέρειες στους κρατήρες και στις «θάλασσες» της σεληνιακής επιφάνειας.
Παραδόσεις και ονομασίες
Η πανσέληνος του Δεκεμβρίου έχει βαθιές ρίζες σε αρχαίες παραδόσεις. Ιθαγενικές φυλές της Βόρειας Αμερικής την αποκαλούσαν «Σελήνη των Δέντρων που Σκάνε από το Κρύο» ή «Σελήνη της Μακριάς Νύχτας», ονόματα που αντανακλούν τις σκληρές συνθήκες του βόρειου χειμώνα. Στην ευρωπαϊκή παράδοση, είναι γνωστή ως «Σελήνη πριν το Γιουλ» ή «Σελήνη της Μεγάλης Νύχτας», καθώς σηματοδοτεί την περίοδο όπου οι μέρες μικραίνουν και η νύχτα κυριαρχεί.
Μια δεύτερη ευκαιρία για παρατήρηση
Όσοι δεν προλάβουν να παρακολουθήσουν το αποψινό φαινόμενο, θα έχουν ακόμη μία ευκαιρία. Η Σελήνη θα παραμείνει οπτικά πλήρης και το βράδυ της 5ης Δεκεμβρίου, όταν θα ανατείλει περίπου μία ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα, προσφέροντας ξανά ένα εντυπωσιακό θέαμα.
Με αυτή την Ψυχρή Υπερπανσέληνο, το 2025 ολοκληρώνει τον σεληνιακό του κύκλο με θεαματικό τρόπο. Η επόμενη πανσέληνος, η «Σελήνη του Λύκου», θα φωτίσει τον ελληνικό ουρανό στις 3 Ιανουαρίου 2026, ανοίγοντας ένα νέο έτος με συνολικά 13 πανσελήνους – ανάμεσά τους και μία Μπλε Σελήνη τον Μάιο.
Απόψε, όμως, όλα τα βλέμματα στρέφονται στο ασημένιο φως της Ψυχρής Υπερπανσελήνου, που υπόσχεται να χαρίσει μία από τις πιο μαγικές νύχτες του χρόνου.
