Πέτρος Νικολάου:Για το μίσος και την τεχνητή νοημοσύνη

Μην εξηγείς, περιέγραψε
H φράση του Ludwig Wittgenstein, ενός πολύ σημαντικού φιλόσοφου από την Αυστρία. Tα υπόλοιπα από τον Marvin Gaye, ένα μουσικό από την Αμερική.

Eίναι δύσκολο να έρχεσαι καθημερινά σε επαφή με την φρίκη του πολέμου, αλλά ακόμα πιο δύσκολο να ξέρεις ότι ζεις σε μια χώρα που την πλειοψηφία την αφήνει αδιάφορη, την αξιολογεί θετικά ή και την επικροτεί. Κι ακόμα χειρότερα: να βλέπεις, για ακόμα μια φορά, πως η συμπεριφορά αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο σε προκαταλήψεις ή και ιδεολογικές εμμονές, σε συμπλέγματα ιδεών δηλαδή, τα οποία όταν είναι τόσο ισχυρά, έχουν τη μαγική ικανότητα να αδρανοποιούν τις δυνατότητες των αισθήσεων, με σκοπό να επιβιώσουν για να σε προστατεύσουν. Από βιολογικής και εξελικτικής άποψης συμφέρει να κάνεις οικονομία δυνάμεων και να μην εκθέτεις σε δυσκολίες ένα μυαλό που απαιτεί τεράστια ενέργεια, όπως έδειξε με το επιστημονικό του έργο ο Daniel Kahneman και αποτυπώθηκε στο βιβλίο «Σκέψη: Αργή και Γρήγορη». Κι όπως επίσης έδειξε για να αποφύγεις τα λάθη δεν χρειάζεται κάποιο ταλέντο ή εξυπνάδα, αλλά χρόνος και επιμονή στο να μάθεις να μη βιάζεσαι.

Μετά από 13 χρόνια διαδοχικών κρίσεων στην Ελλάδα είναι αξιοσημείωτο για άλλη μια φορά να παρατηρούμε τέτοια φαινόμενα εκτός τόπου και χρόνου. Ζούμε το μεγαλύτερο γεγονός της γενιάς μας, και η αφασία είναι η κυρίαρχη κοινωνική τάση.

Όσοι ήμασταν φοιτητές γύρω από την πενταετία 2004-2009 ζήσαμε για λίγο και είδαμε το σκάσιμο της φούσκας του ελληνικού θαύματος. Δεν πήραμε μυρωδιά από τη Ρωσία που άρχισε να κάνει διακοπές στο Άγιο Όρος και να απλώνει τα πόδια της στην Ελλάδα.

Όσοι ήμασταν εργαζόμενοι γύρω από την πενταετία 2009-2014 ζήσαμε σε πολλαπλάσιο βαθμό αυτό που ο υπόλοιπος πλανήτης ονόμασε παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Δεν πήραμε μυρωδιά από τη Ρωσία που είχε ξεκινήσει ένα καινοτόμο υβριδικό πόλεμο, συνδυάζοντας τα fake news στα social, με την εργαλειοποίηση παραδοσιακής πολιτικής επιρροής ως αποτέλεσμα χρηματοδότησης και χρηματισμού ακροδεξιών (κυρίως) οργανώσεων και πρόθυμων πολιτικών απ’ όλο το ιδεολογικό φάσμα.

Όσοι, χωρίς καμία επιλογή, συνεχίσαμε να είμαστε εργαζόμενοι γύρω από την πενταετία 2015-2020, είδαμε με ενδιαφέρον την Ευρώπη να ανακάμπτει και αρχίσαμε να κάνουμε σχέδια.

Και τότε ήρθε ο Covid και πήγαν όλα πίσω. Και μετά ήρθε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και αρχίσαμε να αγοράζουμε χάπια για ραδιενέργεια και να παρακολουθούμε ένα είδος παγκοσμίου πολέμου. Και μετά ο παγκόσμιος πόλεμος φάνηκε πιο πραγματικός. Και τώρα βλέπουμε την θεμελίωση (στη Ρωσία) και την άνοδο (στον υπόλοιπο κόσμο) του νέου εθνικοσοσιαλισμού ο οποίος μοιάζει απαραίτητος για να μπορέσει να κρατήσει συσπειρωμένα τα νέα υπερ-πλούσια υπερ-αυταρχικά καθεστώτα που εκπροσωπούν πληθυσμιακά το μισό πλανήτη.

Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Βραζιλία, Σαουδική Αραβία, Ουγγαρία, Iράν, Σερβία.

Δεν είναι όλες πλούσιες, είναι όμως όλες αυταρχικές και σε ένα δημοκρατικό κόσμο δεν μπορούν να βρουν κάποιο άλλο κοινό σημείο επαφής.

Και τελικά τροφοδοτούν τον υπαρκτό νεοναζισμό με οδηγό τον Πούτιν ο οποίος είτε θα καταστρέψει τα πάντα, είτε θα έχει την ίδια τύχη με τον προηγούμενο: νεκρός σε ένα υπόγειο καταφύγιο.

Και υπάρχουν και κάποιοι που βλέπουν μπροστά στα μάτια τους ένα κόσμο να αλλάζει και να οπισθοδρομεί με ιλιγγιώδη ταχύτητα και δεν τους περνά ούτε ως μ υ ρ ω δ ι ά απ’ το μυαλό πως η αλλαγή αυτή απαιτεί και τη δική τους μετακίνηση ώστε να είναι σε θέση να (προσπαθήσουν) να κατανοήσουν τις νέες απαιτήσεις. Και αν μιλάμε για τη δική μας χώρα, δεν μιλάμε για κάποιους, αλλά για τους περισσότερους.

Μιλάμε για τη γνωστή πλειοψηφία της οπισθοδρόμησης, αριστερά και δεξιά, αλλά με μια διαφορά. Αυτή τη φορά καμία δικαιολογία δεν θα είναι αρκετή για να υπερκαλύψει την πραγματικότητα. Θα χρειαστούν και πράξεις. Αυτός ο νεοναζισμός αν δεν ανακοπεί τώρα, θα χρειαστεί υποστηρικτές. Kαι το πρώτο πράγμα που θα ζητήσει εδώ, θα είναι το ίδιο με αυτό που ζήτησε και στην Ουκρανία. Την ολοκληρωτική πίστη και υποταγή, με αντίτιμο το θάνατο. Μπορεί αυτή τη στιγμή κάποιοι να βάφουν τις συνειδήσεις τους με αίμα, σύντομα όμως θα χρειαστεί να βάψουν και τα χέρια τους. Αυτή είναι η μόνη υπόσχεση που δίνει ο κάθε ολοκληρωτισμός. Ήδη στη χώρα μας είδαμε το πρώτο επεισόδιο την Πέμπτη με την ομιλία Ζελένσκι και τις αντιδράσεις για το δήθεν ναζιστικό τάγμα Αζόφ, αλλά και την τρομακτική, ξανά εκτός τόπου και χρόνου, εθνικιστική προσέγγιση για τη δήθεν παράλειψη αναφοράς στην εισβολής στην Κύπρο από τον Ζελένσκι (περισσότερα για αυτά παρακάτω). Αυτό που λείπει πλέον είναι και ένας πολιτικός ιδεολογικός καθοδηγητής.

«Υπάρχουν δύο ψυχικές εκφράσεις του μίσους: το μίσος για τον άλλο και το μίσος για τον εαυτό μας, το οποίο συχνά δεν παρουσιάζεται ως τέτοιο. Αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι και τα δυο έχουν κοινή ρίζα, την άρνηση της ψυχικής μονάδας να δεχθεί αυτό που για την ίδια είναι ξένο. Η οντολογική αυτή διάρθρωση του ανθρώπου επιβάλλει αξεπέραστους εξαναγκασμούς σε κάθε κοινωνική οργάνωση και σε κάθε πολιτικό πλάνο. Καταδικάζει αμετάκλητα κάθε ιδέα για μία «διαφανή» κοινωνία, κάθε πολιτικό πλάνο που αποσκοπεί στην άμεση οικουμενική συμφιλίωση. Κορνήλιος Καστοριάδης: Οι ρίζες του μίσους.

Όπως και να ‘χει, θα περάσουμε τέλεια.

Ο κόσμος οπισθοδρομεί εξαιτίας της Ρωσίας, αλλά δεν μπορεί να αλλάξει επειδή απλά ένα κράτος αποφάσισε κάτι τέτοιο. Ο κόσμος, όλος ο κόσμος, είτε μιλάμε για ένα πλούσιο Σουηδό, είτε για ένα φτωχό Νιγηριανό, είναι ήδη πάρα πολύ αλλαγμένος σε σχέση με το πως ήταν στην αλλαγή της χιλιετίας, μόλις 20 χρόνια πριν.

Η κλιματική αλλαγή δεν είναι πλέον μια εικασία, αλλά μια μετρήσιμη πραγματικότητα που έχει ήδη επιπτώσεις. Κυρίως όμως, το οικονομικό κόστος για την αντιμετώπισή της είναι τόσο πολύ μεγάλο και οι απαιτήσεις από κάθε γωνιά του πλανήτη τόσο πολύ διευρυμένες που επιτρέπουν στον οποιονδήποτε να κάνει σενάρια και να σχεδιάζει στρατηγικές, λαμβάνοντας σαν δεδομένο πως η κλιματική αλλαγή είναι μη αναστρέψιμη. Σε πρώτη φάση αυτό σημαίνει δεκάδες εκατομμύρια πρόσφυγες και επισιτιστική κρίση. Ο πόλεμος της Ρωσίας επιταχύνει τις εξελίξεις, και πλέον όλοι οι «πράσινοι» σχεδιασμοί παγώνουν.

Η συμβίωση με μορφές τεχνητής νοημοσύνης είναι ήδη μέρος της καθημερινότητάς μας, κι ας μην γίνεται αυτό ακόμα εύκολα αντιληπτό. Σε αντίθεση με την κλιματική αλλαγή ο τρόπος με τον οποίο θα εξελιχθεί δεν είναι ακόμα πλήρως προβλέψιμος, είναι όμως απολύτως προβλέψιμο πως θα φέρει τεράστιες αλλαγές σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής και οικονομικής ζωής με ελάχιστο χρόνο προσαρμογής για τον παγκόσμιο πληθυσμό. Μια πολύ πρακτική συνέπεια αυτής της νέας πραγματικότητας που βιώνουμε ήδη και οφείλεται σε μη ανθρώπινους παράγοντες, είναι ο τρόπος με τον οποίο ενημερωνόμαστε και καταναλώνουμε. Άλλη μια είναι το γεγονός των τεράστιων ποσών φυσικής ενέργειας που χρειάζεται αυτός ο κόσμος για να λειτουργήσει.

Η τεράστια και γεωμετρικά αυξανόμενη πρόοδος επιστημών όπως η αστροφυσική και η νευροβιολογία θέτει σε άλλη βάση υπαρξιακά ζητήματα αντίληψης της πραγματικότητας και της ανθρώπινης φύσης τα οποία δεν αντιμετωπίζονται πλέον ως εικασίες, αλλά ως γεγονότα. Η θρησκείες θα πρέπει να προσαρμοστούν.

Η γενετική μηχανική, οι γενετικές θεραπείες και η τεχνολογία γονιδιακής τροποποίησης CRISPR που παρουσιάστηκε μόλις το 2012 χρησιμοποιείται ήδη σε ανθρώπους για ιατρικούς λόγους και σε βρέφη για αποτροπή κληρονομικών ασθενειών. Οι εφαρμογές τέτοιων τεχνολογιών δεν είναι ακόμα δυνατό να γίνουν αντιληπτές στο σύνολό τους, είναι όμως δεδομένο και γνωστό πως η χρήση τους ερευνάται για στρατιωτικούς λόγους από όλες τις προηγμένες χώρες.

Θα μπορούσαμε να γράψουμε κι άλλα, ας σταματήσουμε όμως εδώ.

Για το μίσος
Την περασμένη Κυριακή βλέπαμε τα πτώματα αμάχων που άφησαν πίσω τους στη Μπούτσα οι Ρώσοι στρατιώτες. Την ίδια μέρα όμως δημοσιεύτηκε στο ρωσικό κυβερνητικό πρακτορείο ειδήσεων Ria Novosti ένα κείμενο που περιγράφει την «Τελική Λύση» στο Ουκρανικό «πρόβλημα». Με τίτλο «Τι πρέπει να κάνει η Ρωσία στην Ουκρανία», το ενυπόγραφο κείμενο παρουσιάζει ένα εγχειρίδιο μιας γενοκτονίας. Διαβάζουμε πως η Ουκρανία όχι μόνο δε νοείται να υφίσταται ως έθνος, αλλά πρέπει κυριολεκτικά να εξοντωθεί, μάλλον η πλειοψηφία του πληθυσμού της, διότι είναι «ναζί». Οι υπόλοιποι θα «επανεκπαιδευτούν» τις επόμενες δεκαετίες ώστε να γίνουν καλοί Ρώσοι.

Πρόκειται για ένα σοκαριστικό κείμενο το οποίο δείχνει την ένταση της προπαγάνδας που κυριαρχεί τα τελευταία 20 χρόνια στη Ρωσία, είναι όμως ενδιαφέρον και για ένα άλλο λόγο.

Όσο παρανοϊκό κι αν ακούγεται να αποκαλεί κανείς ναζί τους Ουκρανούς (κάτι που δεν έχει ίχνος αλήθειας), αυτό δεν εξηγεί τον πραγματικό λόγο που χρησιμοποιείται η συγκεκριμένη λέξη και όσα κουβαλά.

Ακολουθεί μια σύντομη ερμηνεία από τη Β. Ευθυμιοπούλου στο άρθρο της οποίας μπορείτε να διαβάσετε και το απίστευτο κείμενο.

Όσοι έχουν ασχοληθεί με την ιστορία της εβραϊκής γενοκτονίας, δηλαδή με το Ολοκαύτωμα των Εβραίων στα στρατόπεδα του Χίτλερ, ξέρουν πολύ καλά ότι κατά την περίοδο της Σοβιετική Ένωσης το Ολοκαύτωμα σε όλες τις «Σοβιετικές Δημοκρατίες» δεν διδασκόταν ως ξεχωριστό γεγονός και με τον τρόπο που το διδάσκουμε στη Δύση, ως το απόλυτο κακό. Στην εκπαίδευση της ΕΣΣΔ γινόταν μια γενική αναφορά στα εγκλήματα των Ναζί χωρίς ιδιαίτερη αναφορά στην εβραϊκή γενοκτονία.

Αυτό επιβεβαιώνεται και από τη βιογραφία της Καγκελαρίου Μέρκελ που διαβάσαμε πρόσφατα και στα ελληνικά (Κάτι Μάρτον, Η Καγκελάριος). Στα κεφάλαια που σχολιάζεται η εμμονή της Μέρκελ με το Ολοκαύτωμα γίνεται μια εκτενής αναφορά στην εκπαίδευση που προσφερόταν για το θέμα στην Ανατολική Γερμανία ή, για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, για την απουσία της.

Ειδικά στην Ουκρανία υπήρχε ένας παραπάνω λόγος να αποφεύγεται κάθε αναφορά στη ναζιστική θηριωδία: Για να μην γίνονται συνειρμοί με τo Holodomor, με τον Μεγάλο Λιμό που επιβλήθηκε στην Ουκρανία από τον Στάλιν την περίοδο 1932-1933 και που στοίχισε τη ζωή σε εκατομμύρια Ουκρανών (σύμφωνα με την κοινή δήλωση των Ηνωμένων Εθνών που υπογράφηκε από 25 χώρες το 2003 γίνεται λόγος για 7-10 εκατομμύρια θανάτους).

Ακόμα και μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης η δημόσια συζήτηση για το Ολοκαύτωμα έγινε πολύ περιορισμένα ειδικά σε περιοχές όπως η Ουκρανία.

Ο ναζισμός, λοιπόν μόνο στις συνειδήσεις των Δυτικών είναι ταυτισμένος με το απόλυτο κακό και αυτός είναι ο λόγος που ο Πούτιν έχει βαφτίσει το νέο του πόλεμο «Εκστρατεία Αποναζιστικοποίησης». Αφού πρώτα κατάφερε να δηλητηριάσει τις δυτικές κοινωνίες με την πολυετή του προπαγάνδα, αφού κατάφερε να αποκτήσει φιλορωσικούς πυρήνες παντού, τώρα εργαλειοποιεί το Ολοκαύτωμα για να παραπλανήσει τους δυτικούς λαούς ώστε να δικαιολογήσουν τα εγκλήματά του ή έστω να τα ανεχτούν και να αδιαφορήσουν γι’ αυτά πιεζόμενοι και από τον πόλεμο που έχει ξεκινήσει στο πορτοφόλι τους, δηλαδή στην ευημερία τους.

Αζόφ
Δεν χρειαζόταν να γνωρίζει κανείς όλα τα παραπάνω για να είναι σε θέση να καταλάβει ότι το διαβόητο τάγμα Αζόφ ουδεμία σχέση έχει με το ναζισμό, με τον τρόπο που κάποιοι μπορεί να νομίζουν.

Θα γνώριζε αν ενδιαφερόταν, έστω και επιφανειακά, να μάθει τι είναι αυτό το τάγμα για τη δράση του οποίου υπάρχει πλήθος διαθέσιμων στοιχείων από το 2014. Στοιχεία τα οποία δείχνουν τόσο το ασήμαντο μέγεθός του, την ανύπαρκτη πολιτική του επιρροή στην Ουκρανία αλλά κυρίως το ότι μετά τις αρχές πρακτικά έπαψε να λειτουργεί. Το τάγμα Αζόφ ήταν κάτι σαν μια μικρή Χρυσή Αυγή (του 2012) με 1.500 οπλισμένα μέλη που έκαναν εγκλήματα το 2014 και το 2015 τα οποία είχαν σαν αποτέλεσμα συνολικά μερικές δεκάδες νεκρούς. Στη συνέχεια κάποιοι φυλακίστηκαν και κάποιοι άλλοι εντάχθηκαν στον Ουκρανικό στρατό κρατώντας το όνομα. Το πολιτικό σκέλος της οργάνωσης (National Corps) μαζί με όλα τα υπόλοιπα ακροδεξιά κόμματα της Ουκρανίας, όπως το Svoboda, στις εκλογές του 2019 συγκέντρωσαν συνολικά 2,15%

Η άγνοια για το θέμα που πιθανότατα έχουν αρκετοί στη δική μας χώρα, δεν δικαιολογεί όσους χρησιμοποίησαν σε πολιτικό επίπεδο αυτή την πλάνη για να διασπείρουν το μίσος (ξανά) στο δημόσιο διάλογο. Για αυτούς δεν ήταν πλάνη, ήταν εργαλείο. Όπως ακριβώς δηλαδή και για τον Πούτιν. Θα επανέλθουμε στο θέμα.

CISAC: Το παρατηρητήριο ακραίων οργανώσεων ανά τον κόσμο του Πανεπιστημίου του Stanford για το Τάγμα και το Κίνημα Αζόφ [link]

Για την παράλειψη του Ζελένσκι στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο δεν χρειάζονται τόσες πολλές λέξεις. Είναι φοβερό πως ακόμα και τώρα, και ανεξάρτητα από την άποψη που έχει ο καθένας, υπάρχει κόσμος γύρω μας που δεν αναγνωρίζει καν το ότι υπάρχει μια χώρα που λέγεται Ουκρανία και αμύνεται απέναντι σε ένα πολύ πιο ισχυρό αντίπαλο, αναζητώντας τον κάθε πιθανό σύμμαχο ο οποίος συμβάλλει στην ελευθερία της.https://email.mg2.substack.com/c/eJxVkstu4yAUhp8m3o2FMfiyYFFllCqZqUfpVHUzGwvDsYvtgAfjOO7TlzSrSvwcCf5zQR-CO2iNXdloJhfctsqtIzANyzSAc2CDeQJbKclSnFKcZjSQjMgoo1mgpqqxAGeuBubsDME414MS3CmjbxlJgihOgnfGo6yRGPIGsMhyTEUCGfFFqKhxLeP43pjPUoEWwOACdjUagoG9OzdOm_hhg3d-jeCsmbTqzcDNHE5zPTku-lCY8-3Wqzez5a0yPyKyiXfO9KA38U9YD5HAr-sbHvp9Z-KnTkRepPi7KF7ukD-7Ft2RFi8t8lp-bw-jiJ_UH3VYZLl3RXdaipc93qtFifhVeb8Sj_mH3Ebrv3LXycfhUqtDHgr3nDXbjyuvpNHTcaR9mZ2WtysyZSEenn-lV_r_1B0vSykCxTDCGJEIoZwmURriEEuapoimNa0T0jQkrOuPJieu3xB0bvG3BweWjdzy0QzKqZ731ofJ-9obji-Dp1H5eJ61cmsFmtcDyDsod-f9ha5qQYP1_0BW3LEoITnNCM1Qnkd3Lp4kjWicIJIGfgJpfJZm31l8AqW1yAo

Τα σχόλια είναι κλειστά.