Πρόβλεψη σοκ στην Ευρώπη για (πολλούς) δύσκολους χειμώνες – Πότε θα επέλθει η κανονικότητα

Καθώς οι Ευρωπαίοι πολιτικοί επικεντρώνονται στην επιβίωση της περιοχής αυτόν τον χειμώνα, το επόμενο έτος θα μπορούσε να είναι ακόμη χειρότερο.

Η απώλεια των ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου θα προκαλέσει ταχύτερη εξάντληση των αποθεμάτων όταν οι θερμοκρασίες πέσουν τους επόμενους μήνες και θα καταστήσει ακόμη πιο δύσκολη τη διαδικασία προετοιμασίας για τους επόμενους χειμώνες. Χωρίς να υπάρχει κάποια άμεση λύση στο ζήτημα, η πίεση θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι το 2025, σύμφωνα με το Bloomberg που επικαλείται στελέχη του κλάδου ενέργειας.

«Η Ευρώπη ενδέχεται να έχει ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα τον επόμενο χειμώνα» επισημαίνει ο Niek Den Hollander, υψηλόβαθμο στέλεχος της γερμανικής Uniper SE, σε συνέντευξή του στο συνέδριο Gastech στο Μιλάνο. «Είναι πιθανό ότι τα κράτη δεν θα είναι σε θέση να γεμίσουν τις αποθήκες το επόμενο καλοκαίρι τόσο πολύ όσο τα κατάφεραν φέτος».

Η χειρότερη ενεργειακή κρίση των τελευταίων 50 ετών

Η Ευρώπη μαστίζεται από τη χειρότερη ενεργειακή κρίση των τελευταίων 50 ετών, καθώς η Ρωσία μειώνει τις παραδόσεις φυσικού αερίου σε αντίποινα για τις κυρώσεις που της επιβλήθηκαν λόγω της εισβολής της στην Ουκρανία. Με τις τιμές στα ύψη, έχει ενταθεί η κρίση του κόστους ζωής και οι οικονομίες ωθούνται στα πρόθυρα της ύφεσης.

Οι Ευρωπαίοι αντιμετωπίζουν τον βραχυπρόθεσμο αντίκτυπο και έχουν διαθέσει περισσότερα από 300 δισ. ευρώ για να μετριάσουν τις συνέπειες από την εκτίναξη του ενεργειακού κόστους αυτό το χειμώνα. Αλλά θα βρεθούν αντιμέτωποι με τον απολογισμό όταν τα μέτρα αυτά λήξουν.

«Θα είναι κάπου μεταξύ 2025 και 2027 που θα δούμε τις τιμές στην Ευρώπη να επιστρέφουν εκεί που ήταν στις αρχές του 2021» τονίζει ο Ed Morse, επικεφαλής της έρευνας για τα εμπορεύματα στη Citigroup. Η ικανότητα εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) «δεν μπορεί να αυξηθεί απότομα από τη μια μέρα στην άλλη».

Έπειτα από δεκαετίες της εξάρτησής της από τη Μόσχα, η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη τώρα με την επώδυνη διαδικασία απεξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια, με τους καταναλωτές να αναγκάζονται να περιορίσουν τη χρήση και τις επιχειρήσεις να μειώνουν την παραγωγή.

Σύμφωνα με τον Charif Souki, πρόεδρο και συνιδρυτή της εταιρείας Tellurian, η κατάσταση αυτή θα κορυφωθεί με την έντονη διαταραχή της ζήτησης. «Οι άνθρωποι θα πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους. Θα οδηγείτε το αυτοκίνητό σας λιγότερο συχνά, θα ανοίγετε τη θέρμανσή σας λιγότερο συχνά, θα ανάβετε τα φώτα σας λιγότερο συχνά, και θα πρέπει να ζήσετε με πιο περιορισμένη βιομηχανική παραγωγή».

Αναντικατάστατο το ρωσικό αέριο

Σύμφωνα με το αμερικανικό πρακτορείο ειδήσεων, το βασικό πρόβλημα είναι ότι το ρωσικό φυσικό αέριο -το οποίο πέρυσι κάλυψε περίπου το 40% της ζήτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης- δεν μπορεί εύκολα να αντικατασταθεί. Αφού η Gazprom διέκοψε τις ροές μέσω του αγωγού Nord Stream 1 επ’ αόριστον το Σαββατοκύριακο, οι προμήθειες μέσω της Ουκρανίας ενδέχεται να έχουν σειρά.

«Αν ο τελικός σκοπός του Κρεμλίνου είναι να στερήσει εντελώς την κεντρική Ευρώπη από τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου, τότε σίγουρα η μεταφορά μέσω Ουκρανίας βρίσκεται σε κίνδυνο» δηλώνει η Laura Page, υψηλόβαθμο στέλεχος στην Kpler.

Η ΕΕ σκοπεύει να συζητήσει την επιβολή πλαφόν στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, στο πλαίσιο σχεδίου παρέμβασης στις αγορές ενέργειας. Ο ρώσος πρόεδρος έχει ήδη προειδοποιήσει ότι η Μόσχα δεν θα προμηθεύσει ενεργειακούς πόρους αν επιβληθεί πλαφόν.

Η αντιπαράθεση ασκεί πίεση στους ηγέτες της Ευρώπης να διαφοροποιήσουν τις πηγές. Η Νορβηγία είναι τώρα ο κύριος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρώπης, αλλά δεν έχει τη δυνατότητα να αντισταθμίσει πλήρως τις ρωσικές προμήθειες. Άλλοι προμηθευτές, όπως το Αζερμπαϊτζάν και η Αλγερία, αντιμετωπίζουν κάποιες παρόμοιες δυσχέρειες.

Το LNG, το οποίο μπορεί να μεταφερθεί με πλοία από μακρινούς παραγωγούς, όπως οι ΗΠΑ και το Κατάρ, είναι μια πολλά υποσχόμενη επιλογή. Η Γερμανία -μεταξύ των χωρών που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στην απώλεια των ρωσικών προμηθειών- προσπαθεί να ανοίξει τους πρώτους πλωτούς τερματικούς σταθμούς LNG τους επόμενους μήνες.

Ωστόσο, η ικανότητα εισαγωγής είναι η μία πλευρά του προβλήματος. Η παγκόσμια παραγωγή LNG είναι ήδη στενή και η αύξηση της δυναμικότητας απαιτεί τουλάχιστον τρία χρόνια, σύμφωνα με τον Colin Parfitt, αντιπρόεδρο της Chevron. Εν τω μεταξύ, η Ευρώπη πρέπει να ανταγωνιστεί την Ασία για τις υπάρχουσες ποσότητες για τα επόμενα δύο χρόνια.

Με την Ευρώπη να βρίσκεται αντιμέτωπη με λιγότερο διαθέσιμο φυσικό αέριο, οι αγορές θα παραμείνουν σφιχτές στο άμεσο μέλλον. «Θα επανέλθουμε σε μια πιο φυσιολογική κατάσταση, αλλά θα χρειαστεί χρόνος» καταλήγει ο Helge Haugane, υψηλόβαθμο στέλεχος της Equinor ASA. «Η αστάθεια στις τιμές είναι εδώ για να μείνει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα».