Σαφές πλαίσιο για τη χρέωση των διοδίων στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), εισάγει η σύμβαση παραχώρησης που υπέγραψε το Ελληνικό Δημόσιο με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και αφορά το τμήμα Χανιά-Ηράκλειο συνολικού ύψους πάνω από 1,75 δισ.
Ο ΒΟΑΚ αναδεικνύεται σε ένα αυτοκινητόδρομο μέγιστης προτεραιότητας για την κυβέρνηση, που όπως ανακοινώθηκε και χθες μετά την συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής υπό την προεδρεία του Αντιπροέδρου Κωστή Χατζηδάκη σχεδιάζεται να ξεκινήσει εντός του 2025.
Η σύμβαση προβλέπει τη σταδιακή εγκατάσταση και λειτουργία διοδίων, αρχικά μέσω προσωρινών μετωπικών σταθμών και στη συνέχεια με την πλήρη εφαρμογή του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Διοδίων.
Τα τέλη διέλευσης για τα επιβατικά οχήματα (Κατηγορία 2) καθορίζεται σε 0,053 ευρώ ανά χιλιόμετρο, πλέον ΦΠΑ, τιμή αντίστοιχη με αυτή που ισχύει και στους υπόλοιπους αυτοκινητόδρομους. Για τις υπόλοιπες κατηγορίες οχημάτων (φορτηγά, λεωφορεία) η χρέωση είναι ανάλογη συγκεκριμένων συντελεστών που ορίζει η σύμβαση. Το τελικό κόστος στους μετωπικούς σταθμούς καθορίζεται με βάση τη διανυόμενη απόσταση για τους εγγεγραμμένους χρήστες, ενώ για τους μη εγγεγραμμένους θα εφαρμόζεται ενιαία χρέωση ανά ζώνη διοδίων.
Προσωρινοί Μετωπικοί Σταθμοί
Για λόγους εξοικείωσης των χρηστών με τα διόδια, κατά την Περίοδο Μερικής Λειτουργίας, δηλαδή την περίοδο κατασκευής, προβλέπεται η εγκατάσταση προσωρινών Μετωπικών Σταθμών Διοδίων (ΜΣΔ), με προϋπόθεση της παράδοσης των παρακάτω τμημάτων:
-Γεωργιούπολη – Ατσιπόπουλο: Προϋπόθεση η ολοκλήρωση της Παράκαμψης Ρεθύμνου (μήκους 7 χλμ).
-Φόδελε – Λινοπεράματα: Προϋπόθεση η ολοκλήρωση της Παράκαμψης Ηρακλείου (μήκους 35,2 χλμ).
-Σούδα – Βάμος/Βρύσες: Προϋπόθεση η ολοκλήρωση της Παράκαμψης Χανίων (μήκους 8 χλμ).
Οι σταθμοί αυτοί προβλέπεται να καταργηθούν με την ολοκλήρωση του έργου και την πλήρη λειτουργία του αναλογικού ηλεκτρονικού συστήματος.
Ηλεκτρονικό σύστημα διοδίων
Με την πλήρη ολοκλήρωση του έργου (τέλος περιόδου Τ1), τα διόδια θα χρεώνονται αυτόματα και αναλογικά, μέσω ηλεκτρονικού πομποδέκτη DSRC, για τους εγγεγραμμένους χρήστες και αναγνώρισης πινακίδων (Video Tolling), για τους υπόλοιπους.
Οι εγγεγραμμένοι χρήστες θα πληρώνουν μόνο για την απόσταση που διανύουν. Τα στοιχεία θα καταγράφονται μέσω Σημείων Καταγραφής Ηλεκτρονικών Διοδίων (ΣΚΗΔ) που θα βρίσκονται σε στρατηγικά σημεία εισόδου/εξόδου.
Ποιοι κόμβοι εξαιρούνται από τη χρέωση
Κατά την πλήρη λειτουργία του συστήματος, δεν θα επιβάλλεται χρέωση για αστικές μετακινήσεις μεταξύ συγκεκριμένων κόμβων που εξυπηρετούν καθημερινή τοπική κυκλοφορία. Οι μετακινήσεις μεταξύ αυτών των κόμβων δεν θα χρεώνονται, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει προηγηθεί άλλη διέλευση εντός της τελευταίας ώρας. Ειδικότερα, δεν θα καταβάλλουν διόδια οι χρήστες κατά την Περίοδο Λειτουργίας του έργου εφόσον:
1) έχει τεθεί σε πλήρη λειτουργία το απαιτούμενο Σύστημα Διοδίων το οποίο επιτρέπει την αναλογική χρέωση των χρηστών του αυτοκινητόδρομου βάσει της διανυόμενης απόστασης με τη χρήση Σημείων Καταγραφής Ηλεκτρονικών Διοδίων (ΣΚΗΔ) και την αναγνώριση του οχήματος κατά την είσοδο και έξοδο του από τον αυτοκινητόδρομο με τη χρήση ηλεκτρονικού πομποδέκτη (DSRC) και την αναγνώριση του αριθμού κυκλοφορίας του οχήματος (Video Tolling),
2) έχει τεθεί σε πλήρη λειτουργία το Εθνικό Σύστημα Χρέωσης Ηλεκτρονικών Διοδίων (ΕΣΧΗΔ), καθώς τότε δεν θα επιβαρύνονται με διόδιο τέλος οι διαδρομές που πραγματοποιούν οι χρήστες με οχήματα Κατηγορίας 1 και 2 μεταξύ των κόμβων που εξυπηρετούν τις αστικές μετακινήσεις στον ΒΟΑΚ. Κατόπιν αυτών δεν θα επιβαρύνονται με διόδια, οι διαδρομές που πραγματοποιούν οι χρήστες με οχήματα Κατηγορίας 1 και 2 μεταξύ των κόμβων που εξυπηρετούν τις αστικές μετακινήσεις στον ΒΟΑΚ και ειδικότερα οι διαδρομές που γίνονται:
Στην παράκαμψη Χανίων: Βαμβακόπουλο, Μουρνιές, Σούδα (Νέος Προαίρεση), Σούδα,
Στην παράκαμψη Ρεθύμνου, Ατσιπόπουλο, Αγ.Γαλήνης, Αμαρίου
Στην παράκαμψη Ηρακλείου, Γαζίου, Πανεπιστημίου (νέος), Μεσσαρά-Τυμπακίου, Φοινικιάς (νέος), Παπαναστασίου Κνωσσού, Βιομηχανικής-Βιάνου.
Με βάση την σύμβαση, οι απαλλασσόμενες αυτές μετακινήσεις θα καταγράφονται ηλεκτρονικά ώστε να αποδίδονται από το Δημόσιο στον παραχωρησιούχο ως «σκιώδη διόδια».
Τι γίνεται αν δεν πληρωθούν τα διόδια
Η σύμβαση προβλέπει αυστηρές κυρώσεις για μη καταβολή διοδίων. Η μη πληρωμή επιφέρει πρόστιμο ίσο με το 20πλάσιο του τέλους, με νομική δυνατότητα για τον παραχωρησιούχο να ζητήσει έκδοση διαταγής πληρωμής. Ο χρήστης έχει δικαίωμα εντός 15 ημερών να εξοφλήσει το ποσό χωρίς επιπλέον επιβαρύνσεις.
Εισαγωγή στο χρηματιστήριο
Αξίζει να σημειωθεί –μεταξύ άλλων – ότι με βάση την σύμβαση, ο Παραχωρησιούχος δικαιούται μετά την Ημερομηνία Περάτωσης Μελετών-Κατασκευών να υποβάλει αίτηση για την εισαγωγή των μετοχών του Παραχωρησιούχου στο Χρηματιστήριο Αθηνών ή σε χρηματιστήριο του εξωτερικού σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, εκδίδοντας προς το σκοπό αυτό νέες μετοχές ή προσφέροντας παλιές ή και τα δύο.
Σκιώδη διόδια
Για την οικονομική βιωσιμότητα της επένδυσης, το Δημόσιο έχει δεσμευθεί να καλύπτει μέρος των εσόδων του παραχωρησιούχου μέσω της καταβολής «σκιωδών διοδίων», δηλαδή έμμεσων πληρωμών που καταβάλλονται ανά εξάμηνο, ανάλογα με τον κυκλοφοριακό φόρτο και τις προβλεπόμενες αποδόσεις του έργου. Το μοντέλο αυτό διασφαλίζει τη λειτουργικότητα του αυτοκινητοδρόμου χωρίς απαραίτητα να επιβαρύνει τους πολίτες με υψηλά τέλη.
Ευελιξία στην τιμολογιακή πολιτική
Ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο αναπροσαρμογής των τιμών των διοδίων στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης, καθώς η σύμβαση παραχώρησης δίνει στον ιδιώτη παραχωρησιούχο το δικαίωμα να μεταβάλλει τα τέλη, σε ετήσια βάση και εντός των συμφωνημένων ορίων. Η όποια αναπροσαρμογή μπορεί να εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου κάθε χρόνου, υπό την προϋπόθεση ότι θα προηγηθεί έγκαιρη ενημέρωση τόσο του Δημοσίου όσο και των χρηστών μέσω δημόσιας ανακοίνωσης, τουλάχιστον ένα μήνα πριν την εφαρμογή.
Πέρα από την ετήσια τιμαριθμική προσαρμογή, ο παραχωρησιούχος αποκτά και την ευχέρεια να εφαρμόζει διαφοροποιημένα τιμολόγια, ανάλογα με τις συνθήκες. Μεταξύ άλλων, μπορεί να προσφέρει:
-εκπτώσεις για κατοίκους, συχνούς διερχόμενους ή επαγγελματίες οδηγούς,
-ειδικές μειώσεις για ορισμένες χρονικές ζώνες ή ημέρες,
-και διαφορετικές χρεώσεις ανάλογα με τον σταθμό διοδίων, χωρίς όμως να υπερβαίνονται τα ανώτατα νόμιμα τέλη.
newmoney.grhttps://www.newmoney.gr/
, εισάγει η σύμβαση παραχώρησης που υπέγραψε το Ελληνικό){kind=link}