Αναστραμμένη Τάξη στην τάξη των “ιταλικών”: Καινοτόμος εκπαιδευτική δράση στο Πανεπιστήμιο Κρήτης με θέμα
Cosa Nostra, ’Ndrangheta, Camorra, Sacra Corona Unita:
γλωσσικές, ιστορικές και κοινωνιολογικές εκφάνσεις της Μαφίας
Την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2025, στην αίθουσα 9 της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, υλοποιήθηκε, με μεγάλη επιτυχία, μία καινοτόμος εκπαιδευτική δράση στο πλαίσιο του μαθήματος Ιταλική Γλώσσα και Ορολογία 30 του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας.
Η δράση σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από τη διδάσκουσα, Δρ. Αθανασία Δρακούλη, και τους φοιτητές και τις φοιτήτριες του μαθήματος και βασίστηκε στη μέθοδο της Ανεστραμμένης Τάξης (Flipped Classroom)· στόχος της: η ενεργός, βιωματική,
ομαδοσυνεργατική και κριτική προσέγγιση ενός σύνθετου πολιτισμικού και κοινωνικού φαινομένου, εκείνου της ιταλικής Μαφίας, μέσα από γλωσσικούς, ιστορικούς και κοινωνιολογικούς άξονες. Στο πλαίσιο της δράσης, οι φοιτήτριες και οι φοιτητές εργάστηκαν σε ομάδες εργασίας, μελέτησαν αυθεντικό πολυμεσικό υλικό και παρουσίασαν τις εργασίες τους, αναλαμβάνοντας ενεργό ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία.
Ως σημείο εκκίνησης επιλέχθηκε η πολυβραβευμένη ταινία Anime Nere του Francesco Munzi, ένα σύγχρονο νεορεαλιστικό έργο που αποδομεί τον μύθο της «φιλέσπλαχνης» και «φιλολαϊκής» Μαφίας και καλλιεργεί κριτική και πολυεπίπεδη προσέγγιση του κοινωνικού αυτού φαινομένου, καθιστώντας την ταινία ιδανική αφετηρία για την καινοτόμο δράση της Ανεστραμμένης Τάξης.
Ιδιαίτερη αυθεντικότητα στη δράση προσέδωσε η παρουσία δύο Ιταλίδων προσκεκλημένων: της κας Κατερίνας Micelli Μασέλη, από το Αγκριτζέντο της Σικελίας, και της κας Carmella Pietrosanto Καλικάκη, από τη Ρώμη.
Μετά τις παρουσιάσεις των ομάδων εργασίας, ακολούθησε ζωντανή συζήτηση, κατά την οποία μοιράστηκαν προσωπικές εμπειρίες και προβληματισμούς σχετικά με την αντίληψη της Μαφίας στην καθημερινότητα, προσφέροντας στους φοιτητές και τις φοιτήτριες μια αυθεντική βιωματική οπτική και ενισχύοντας τον διαπολιτισμικό διάλογο και την κριτική σκέψη.
Η εν λόγω εκπαιδευτική δράση ανέδειξε με σαφήνεια τη δυναμική της Ανεστραμμένης Τάξης, ως σύγχρονης παιδαγωγικής πρακτικής, μέσα από την οποία ο κινηματογράφος, η γλώσσα και η κοινωνική έρευνα συνθέτουν ένα ενιαίο πρίσμα κατανόησης της Μαφίας, όχι μόνο ως εγκληματικού φαινομένου αλλά και ως συστήματος αξιών, ρόλων και νοημάτων.
Η εργασία των φοιτητών και φοιτητριών του μαθήματος Ιταλική Γλώσσα και Ορολογία 30 κατέδειξε ότι η μελέτη της γλώσσας (ακόμη και στις πιο “σκοτεινές” και “ακραίες” εκφάνσεις της) μπορεί να λειτουργήσει ως ισχυρό εργαλείο ερμηνείας κοινωνικών φαινομένων.
Παράλληλα, αναδείχθηκε η σημασία της ενεργούς μάθησης, της ομαδοσυνεργατικότητας και της κριτικής σκέψης ως θεμελιωδών πυλώνων της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, επιβεβαιώνοντας τον ενεργό ρόλο του Πανεπιστημίου Κρήτης στη σύγχρονη και καινοτόμο διδασκαλία. Η είσοδος ήταν ελεύθερη και η ανταπόκριση του κοινού ιδιαίτερα θερμή.
