Η Κρήτη προσφέρει σαφείς επενδυτικές δυνατότητες για νέες μικρομεσαίες επιχειρήσεις στη μεταποίηση, ιδιαίτερα στους τομείς των καλλυντικών, των παραδοσιακών προϊόντων και των εξειδικευμένων ροφημάτων.
Έναν ταχέως αναπτυσσόμενο κλάδο στην Κρήτη αποτελεί η μεταποίηση, που έχει ολοένα και μεγαλύτερη βαρύτητα στην τοπική οικονομία, ιδιαίτερα όταν συνδέεται με την αγροτική παραγωγή, την καινοτομία και τον τουρισμό.
Κύκλοι της αγοράς αναφέρουν στο patris.gr ότι η αγορά δείχνει ξεκάθαρα ότι η μεταποίηση στην Κρήτη κινείται προς τέσσερις βασικούς άξονες:
Ποιοτική τυποποίηση αγροτικών προϊόντων: Το ελαιόλαδο, τα τυροκομικά, τα βότανα και τα κρασιά παραμένουν οι βασικοί τομείς δραστηριότητας. Οι επιχειρήσεις που επενδύουν στην τυποποίηση, την πιστοποίηση και την επωνυμία (branding) των προϊόντων τους, έχουν αυξημένη προστιθέμενη αξία και δυνατότητα εξαγωγικής δραστηριότητας.
Καινοτομία στον σχεδιασμό προϊόντων: Η αγορά δείχνει ισχυρή δυναμική για προϊόντα που διαφοροποιούνται — vegan τυριά, καλλυντικά με βάση φυσικά συστατικά, λειτουργικά τρόφιμα με ιδιαίτερες ιδιότητες (π.χ. χωρίς γλουτένη, υψηλής διατροφικής αξίας κ.ά.).
Σχέση με τον τουρισμό: Επιχειρήσεις που λειτουργούν επισκέψιμα εργοστάσια, προσφέρουν τουριστικές εμπειρίες (π.χ. γευσιγνωσία, ξεναγήσεις) και διαθέτουν τα προϊόντα τους σε καταστήματα εντός ξενοδοχείων ή αεροδρομίων βλέπουν σημαντικά έσοδα από τον τουρισμό.
Εκσυγχρονισμός και τεχνολογία: Αυτοματισμοί, συστήματα ιχνηλασιμότητας και πιστοποίησης ποιότητας, χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ψηφιακά εργαλεία διαχείρισης επιχείρησης υιοθετούνται από τις σύγχρονες μεταποιητικές μονάδες.
Τα παραδείγματα
Η δυναμική της μεταποίησης στην Κρήτη αποτυπώνεται μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα:
Biolea (Κολυμβάρι Χανίων): Οικογενειακή επιχείρηση που παράγει βιολογικό ελαιόλαδο με παραδοσιακό τρόπο (πέτρινες μυλόπετρες και ψυχρή έκθλιψη). Η εταιρεία επένδυσε στον εξαγωγικό προσανατολισμό, την πιστοποίηση και την επισκεψιμότητα. Το 70% των πωλήσεών της προέρχεται από αγορές του εξωτερικού.
Ζυθοποιία Χανίων (Charma Beer): Μικροζυθοποιία που παράγει μπύρα από τοπικές πρώτες ύλες, με επίκεντρο την ποιότητα και την εμπειρία. Το εργοστάσιο είναι επισκέψιμο και υποδέχεται χιλιάδες τουρίστες ετησίως, δημιουργώντας πρόσθετα έσοδα και εμπορική αναγνώριση.
Κρητών Άρτος (Ηράκλειο): Από μικρό αρτοποιείο εξελίχθηκε σε εξαγωγική μονάδα με παρουσία σε μεγάλες αγορές του εξωτερικού, ενώ η νέα διοίκηση ο όμιλος Switz Group με ισχυρή παρουσία στον κλάδο τροφίμων της χώρας και όχι μόνο έχει επενδύσει στην εξωστρέφεια και περαιτέρω ανάπτυξη του brand. Η βιομηχανία επένδυσε στη μηχανοποίηση της παραγωγής, στην τυποποίηση των προϊόντων της και στη διαφοροποίηση με κριθαροκουλούρες, παξιμάδια αλλά και άλλες καινοτόμες προϊόντικές σειρές.
Οι δυνατότητες για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Η Κρήτη προσφέρει σαφείς επενδυτικές δυνατότητες για νέες μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) στη μεταποίηση, ιδιαίτερα στους εξής τομείς:
Καλλυντικά με βάση τοπικά υλικά: Υπάρχει ενδιαφέρον από αγορές όπως η Γερμανία και η Σκανδιναβία για προϊόντα που περιέχουν δίκταμο, αλόη, ελαιόλαδο, και βιολογικά αιθέρια έλαια.
Συσκευασμένα παραδοσιακά προϊόντα για τουριστική κατανάλωση: Επιχειρήσεις που παράγουν λουκούμια, παστέλια, ρακόμελα, ξηρούς καρπούς και προσφέρουν σύγχρονη συσκευασία και καλή τοποθέτηση (ξενοδοχεία, duty-free shops), έχουν σημαντική δυνατότητα τζίρου.
Εξειδικευμένα ροφήματα και health drinks: Παραγωγή αφεψημάτων από βότανα, ενεργειακά ποτά από φυσικές πρώτες ύλες, εμφιαλωμένο φυσικό νερό με added value (π.χ. γυάλινη συσκευασία, premium design).
Μικρές τυροκομικές μονάδες: Μικρές παραγωγικές μονάδες με έμφαση στην τοπική προέλευση και την παραδοσιακή παραγωγή έχουν ευκαιρίες στην εγχώρια αγορά και στο εξωτερικό, ειδικά όταν συνδυάζονται με επισκεψιμότητα και πιστοποιήσεις.
Πρακτικές επενδυτικής υποστήριξης
Οι νέοι επενδυτές μπορούν να αξιοποιήσουν σημαντικές πηγές χρηματοδότησης και υποστήριξης:
Επιδοτούμενα προγράμματα ΕΣΠΑ: Η Περιφέρεια Κρήτης ενισχύει συστηματικά επενδύσεις μεταποίησης στον αγροδιατροφικό τομέα.
Προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για πράσινη ανάπτυξη και ψηφιοποίηση.
Θερμοκοιτίδες επιχειρηματικότητας και συνεργασία με ερευνητικά ιδρύματα: ΙΤΕ, ΜΑΙΧ και Πανεπιστήμιο Κρήτης υποστηρίζουν ερευνητικά έργα και καινοτομία.
Cluster και συνεργατικά σχήματα: Δίκτυα όπως το Αγροδιατροφικό Σύμπλεγμα Κρήτης συνδέουν παραγωγούς, τυποποιητές και εξαγωγείς.
PATRIS.GR