Μία εξαετία με συνεχείς τρικυμίες, πολέμους, διεθνείς κρίσεις και πρωτοφανούς παγκόσμιας ρευστότητας. Μία εξαετία, που ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αφού κέρδισε κατά κράτος τον λαϊκισμό, παρέλαβε μία διαλυμένη οικονομία κι ένα ακόμα πιο ξεχαρβαλωμένο κράτος, το οποίο κακοπέρασε στα χέρια ανίδεων και ανήξερων πολιτικών σκιτζήδων, που πίστεψαν ότι μπορούσαν «να μάθουν στου κασίδη το κεφάλι».
Γολγοθάς…
Οσο ενθουσιώδες κι αν ήταν το ξεκίνημα, η κυβέρνηση, που είχε θέσει ως προτεραιότητα την επαναφορά της χώρας στην κανονικότητα, γρήγορα κατάλαβε πως είχε μπροστά της έναν γολγοθά, ο οποίος διαρκώς βομβαρδιζόταν από ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες, καλούμενη να διαχειριστεί και ασύμμετρες απειλές.
Ο υβριδικός πόλεμος στον Εβρο, το 2020, όταν χιλιάδες μετανάστες επιχείρησαν εισβολή στη χώρα. Μετά, η πανδημία, που αιφνιδίασε την υφήλιο. Μετά ο πόλεμος στην Ουκρανία, με την αναθεωρητική και βάρβαρη εισβολή του Πούτιν.
Μετά η πρωτοφανής ενεργειακή κρίση, η οποία πυροδότησε ένα θηριώδες κύμα πληθωρισμού, που έπληξε όλες τις χώρες, πόσω μάλλον την Ελλάδα, η οποία επί 10 χρόνια, με τα μνημόνια, έχασε την περίοδο της ανάπτυξης. Οταν στην Ε.Ε. έβρεχε λεφτά, στην Ελλάδα κόβονταν, μεταξύ άλλων, οι μισθοί και οι συντάξεις. Και τέλος, ο πόλεμος στη Γάζα, που δείχνει να τελειώνει σαν πόλεμος Ισραήλ, ΗΠΑ και Ε.Ε. εναντίον του Ιράν.
Αυτά είναι τα «χοντρά» της εξαετίας από τη νίκη της Ν.Δ. στις εκλογές του 2019. Γιατί υπάρχουν και πολλά «ψιλά», όπως η συνύπαρξη με μια μηδενιστική αντιπολίτευση, η οποία, με επικεφαλής τον Αλ. Τσίπρα, προσευχόταν, ολημερίς και ολονυχτίς, ότι ζει μία «δεξιά παρένθεση». Το αποτέλεσμα είναι γνωστό. Ο διχασμός, η εχθροπάθεια και ο ρεβανσισμός βρίσκονταν στην καθημερινή ατζέντα της αντιπολίτευσης, η οποία δεν μπόρεσε να καταλάβει πώς ο «άχαστος» έχασε από τον «Κούλη», κάτι που δεν θα μπορούσε να συμβεί «ούτε μία στο εκατομμύριο».
Διπλές εκλογές
Πολλοί, σε αυτό το διάστημα, παρά τις διεθνείς και εσωτερικές αντιξοότητες, έσπευσαν να χαρακτηρίσουν τον Κ. Μητσοτάκη «τυχερό». Υπονοώντας ότι όλα τα δεινά που συνέβαιναν του «έκαναν καλό». Μέγα λάθος. Καλό του έκανε ο επιτυχής τρόπος που αντιμετώπισε όσα αντιμετώπισε.
Κι αυτό φάνηκε στις δεύτερες διπλές εκλογές του 2023, στις οποίες ξεπέρασε την ύπουλη παγίδα της απλής αναλογικής του Αλ. Τσίπρα, αλλά και το ποσοστό της πρώτης εκλογής του, φτάνοντας στο 41%. Ο δε αντίπαλός του γκρεμοτσακίστηκε αρχικά στο 20%, μετά στο 17% και μετά στον φαύλο κύκλο των διασπάσεων, που έχει κάνει τον ΣΥΡΙΖΑ ένα μικρό κόμμα με σχεδόν μηδενική επιρροή στις πολιτικές εξελίξεις.
Σε όλο αυτό το διάστημα η διπλωματική και αμυντική ισχύς της χώρας ισχυροποιήθηκε, με τους εξοπλισμούς και τις διπλωματικές συμφωνίες-συμμαχίες με ΗΠΑ, Γαλλία, Ισραήλ, Αίγυπτο. Η οικονομία βελτιωνόταν ανεβαίνοντας στην επενδυτική βαθμίδα και πέφτοντας το κόστος δανεισμού, με αποτέλεσμα να κλείνει η ψαλίδα με τον μέσο όρο του βιοτικού επιπέδου στην Ευρώπη.
Ενώ σε όλα τα στάδια των μεγάλων κρίσεων η Ν.Δ. κέρδιζε κατά κράτος τη μάχη του κοινωνικού κράτους -κλασική σημαία της Κεντροαριστεράς, παγκοσμίως-, αλλά και της ιδεολογικοπολιτικής ηγεμονίας. Το «ηθικό πλεονέκτημα» αποδείχθηκε αδειανό πουκάμισο και έννοιες όπως αξιοκρατία, ασφάλεια, σύνορα, εργατικότητα, νομιμότητα, παραμέρισαν τις νοοτροπίες του χαραμοφάη, του πάντα κάποιος άλλος φταίει κι όχι εγώ, της ανοχής ή και την ενθάρρυνσης της παραβατικότητας, που ήταν πάντα αιτία του «συστήματος».
Ανθρωπισμός
Ο ευτελισμός του υποκριτικού ανθρωπισμού έδωσε τη θέση του στον ειλικρινή και σοβαρό χειρισμό όλων των ανθρωπιστικών κρίσεων. Οι «με τον άνθρωπο» έχασαν κατά κράτος, από όσους με ρεαλισμό αντιμετώπισαν τα εθνικά συμφέροντα, χωρίς να προσκυνάνε ξεδιάντροπα τον βάρβαρο αναθεωρητισμό. Και τώρα, σιγά σιγά ωριμάζει και φαίνεται στην καθημερινότητα του πολίτη το μπαράζ μεταρρυθμίσεων που έχει γίνει και γίνεται.
Ενα καλύτερο ΕΣΥ που σε πείσμα των καταστροφολόγων, δεν καταρρέει. Καλύτεροι δρόμοι, καλύτερη και πιο σύγχρονη Παιδεία, με τη λειτουργία και μη κρατικών πανεπιστημίων. Μία άλλη χώρα, ψηφιοποιημένη σε μεγάλο βαθμό, που έχει προσθέσει χρόνο στην καθημερινότητα του πολίτη κι έχει αφαιρέσει γραφειοκρατία και ταλαιπωρία. Ανάπτυξη, που ολοένα και περισσότερο γίνεται κοινωνικό μέρισμα. Καινοτομία, σημαντικά έργα υποδομών, πράσινη ενέργεια και rebrain. Οι περισσότεροι, που έφυγαν από τη χώρα στα χρόνια της κρίσης, επιστρέφουν, με την ανεργία να βρίσκεται πλέον κάτω από 8% (7,9%), σε επίπεδα προ κρίσης.
Λάθη, αστοχίες
Προφανώς, δεν ήταν όλα ωραία και καλά. Υπήρξαν λάθη, αστοχίες, καθυστερήσεις και παραλείψεις. Η τραγωδία των Τεμπών, αν και κατέπεσαν τα παραμύθια του ξυλολίου και του μπαζώματος, οι μεγάλες πυρκαγιές τα τελευταία χρόνια, η ακρίβεια που επέμεινε πιο πολύ στη χώρα μας και το προπατορικό πολιτικό αμάρτημα-καρκίνωμα του διαχρονικού πελατειακού συστήματος του ΟΠΕΚΕΠΕ, που έσκασε στα χέρια της Ν.Δ., ήταν σοβαρά προβλήματα, με μεγάλα λάθη και ανεπάρκειες. Κόστισαν, αλλά δεν ανέτρεψαν το σκηνικό. Κυρίως για τρεις λόγους:
1 Ο Κ. Μητσοτάκης κέρδισε τις εκλογές του 2019 με τη Συμφωνία Αλήθειας. Και την τήρησε αποκαθιστώντας την αξιοπιστία της κυβέρνησης και κερδίζοντας την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας των πολιτών.
2 Ο,τι είπε το έκανε ή θα το έχει κάνει, όπως προκύπτει από τα χρονοδιαγράμματα, έως το τέλος της δεύτερης τετραετίας, ενισχύοντας το brand της χώρας και τη θωράκισή της σε αμυντικό και διπλωματικό επίπεδο.
3 Διατηρεί την πολιτική και ιδεολογική ηγεμονία απέναντι σε μία πολυκατακερματισμένη και αμήχανη αντιπολίτευση.
Προβάδισμα
Γι’ αυτό και μετά το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν ότι δεν υφίσταται ζημιά, διατηρεί μεγάλο προβάδισμα 15%+ και υπερτερεί καταφανώς από το δεύτερο κόμμα. Ενώ υπερτερεί καθαρά σε όλα τα βασικά κριτήρια, με τα οποία οι πολίτες θα ψηφίσουν στις επόμενες εκλογές. Η Ν.Δ. είναι μακράν πρώτη ως το κόμμα που εξασφαλίζει «προοπτική» στη χώρα και καθαρά πρώτη στον δείκτη «ανησυχία», που αφορά την ασφάλεια-σιγουριά και τη σταθερότητα.
6 χρόνια ΝΔ: Η Ελλάδα έγινε ξανά ισότιμο μέλος της Ε.Ε.
Δίπλα σε όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες της Ε.Ε. στέκεται πλέον η Ελλάδα, έχοντας να παρουσιάσει καλύτερες δημοσιονομικές επιδόσεις και υψηλότερη ανάπτυξη από τον μέσο όρο της Ε.Ε., που της επιτρέπει να πλησιάζει, αργά και σταθερά, τα μέσα εισοδήματα της Ευρώπης.
Η πορεία της ανάταξης της οικονομίας από το 2019 δεν ήταν εύκολη. Οι περιορισμοί των capital controls ήρθαν με την αλλαγή κλίματος στο τέλος του 2019. Το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας, η οποία συνόδευε την οικονομία μετά το τέλος του τρίτου μνημονίου, έγινε στα μέσα του 2022, ενώ η χώρα είχε περάσει ήδη μεγάλη κρίση λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, σε ένα περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού, το οποίο προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Χρονιά-σταθμός
Το 2023 ήταν η χρονιά-σταθμός για την οικονομία, αφού, έχοντας αποπληρώσει τα δάνεια του ΔΝΤ, η χώρα ανέκτησε την επενδυτική βαθμίδα (ΒΒΒ-) ύστερα από 14 χρόνια. Παράλληλα, ξεπληρώνει πρόωρα τη δεύτερη διπλή δόση από το διμερές δάνειο ύψους 52,9 δισ. ευρώ από την ευρωζώνη. Το 2024, η Ελλάδα δέχεται την πρώτη αναβάθμιση εντός της επενδυτικής βαθμίδας, η οποία επισημοποιείται με περισσότερες αναβαθμίσεις φέτος από την DBRS και την S&P.
Παράλληλα, από το 2019 μέχρι και σήμερα έχουν μειωθεί 74 φόροι, ενώ η οικονομία συνεχίζει να υπεραποδίδει δημιουργώντας δημοσιονομικό χώρο για νέες ελαφρύνσεις. Πέρα από τη γενική εικόνα, η οικονομία από το 2019 έκανε τα εξής σημαντικά βήματα:
1 Ανάπτυξη – ΑΕΠ: Από το 2019 το ΑΕΠ της χώρας αυξήθηκε κατά 58,86 δισ. ευρώ και αναμένεται να φτάσει φέτος τα 242 δισ. ευρώ, από 183,35 δισ. ευρώ στο τέλος του 2019. Αυτό επιτεύχθηκε ενώ το 2020, λόγω της κρίσης που προκάλεσε η πανδημία, η χώρα βυθίστηκε σε ύφεση, που έφτασε το 9,2%, για να ανακάμψει ταχύτατα, μέσα σε έναν χρόνο, το 2021, όταν κατέγραψε ανάπτυξη 8,2%. Η ανοδική πορεία συνεχίστηκε και το 2022, με την οικονομία να αναπτύσσεται με ρυθμό 5,2%. Το 2023 και το 2024 η οικονομία αναπτύχθηκε με μέσο ρυθμό 2,2%, ενώ και φέτος αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 2,3%.
2 Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: Το 2020, ενώ ήταν ακόμη σε εξέλιξη η υγειονομική κρίση του κορονοϊού, η Ε.Ε. αποφάσισε τη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ). Με προσωπική διαπραγμάτευση του ίδιου του πρωθυπουργού, η Ελλάδα κατάφερε να είναι αναλογικά η πλέον ευνοημένη χώρα της Ε.Ε. από το πακέτο, εξασφαλίζοντας τελικά 36 δισ. ευρώ.
Σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται στην έκτη θέση σε ό,τι αφορά την απορρόφηση των πόρων, έχοντας εισπράξει συνολικά 21,3 δισ. ευρώ. Από τα χρήματα αυτά, έχει ενισχύσει την οικονομία της, μέσω επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων, με πόρους 16 δισ. ευρώ. Η ολοκλήρωση του προγράμματος χωρίς αποκλίσεις θα εξασφαλίσει 75 βασικές μεταρρυθμίσεις και 110 μεγάλες επενδύσεις στην οικονομία, μειώνοντας την ανεργία κατά 200.000 άτομα.
3 Επενδύσεις – εξαγωγές: Με τη βοήθεια του ΤΑΑ και του ΕΣΠΑ 2012-2017, η Ελλάδα δέχθηκε επενδυτική «έκρηξη» από το 2020 και μετά, με τις επενδύσεις να αυξάνονται από το 11% του ΑΕΠ το 2019 στο 17,5% του ΑΕΠ στο τέλος του 2025. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις έφτασαν για πρώτη φορά το 2024 στα 6,4 δισ. ευρώ και φέτος αναμένεται να κινηθούμε περίπου στα ίδια επίπεδα, λόγω της αβεβαιότητας που έχουν δημιουργήσει οι δασμοί Τραμπ. Οι εξαγωγές είχαν μεγάλη αύξηση την ίδια περίοδο, φτάνοντας στο τέλος του 2024 στα 49,9 δισ. ευρώ από 35 δισ. ευρώ στο τέλος του 2019.
4 Μισθοί: Από το 2019 έως σήμερα, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε από τα 650 στα 880 ευρώ, ενώ ο μέσος μισθός για εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης έχει ξεπεράσει τα 1.400 ευρώ. Πρόκειται για αυξήσεις που υπερβαίνουν τον πληθωρισμό. Το 2024 έγιναν οι πρώτες αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων κατά 11% ύστερα από 14 χρόνια. Αύξηση έχουν δει και οι μισθωτοί στις καθαρές αποδοχές τους λόγω της σταδιακής μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, συνολικά κατά 5,4%. Μεγαλύτερο όφελος έχουν οι μισθωτοί με παιδιά, για τους οποίους ισχύουν αυξημένες μειώσεις φόρου. Το 2024 ξεπάγωσαν και οι τριετίες για τον ιδιωτικό τομέα δίνοντας ακόμα μία έμμεση αύξηση των αποδοχών σε χιλιάδες εργαζόμενους.
5 Συντάξεις: Το 2023 ξεπάγωσαν και οι συντάξεις, με την πρώτη αύξηση να είναι 7,75%, ύστερα από στασιμότητα πολλών ετών. Οι αυξήσεις συνεχίστηκαν με ποσοστό 3% για το 2024 και 2,4% για το 2025. Η πιο βασική αλλαγή για τις συντάξεις είναι ότι μειώθηκαν οι χρόνοι αναμονής για την απονομή τους. Ειδικά για τις κύριες συντάξεις ο χρόνος απονομής μειώθηκε από τις 500 ημέρες στις 50, ενώ έχει επιταχυνθεί η απονομή και των επικουρικών συντάξεων. Πρόβλημα υπάρχει από τις μαζικές αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουμε τα τελευταία χρόνια.
6 Ανεργία: Σημαντική πρόοδος καταγράφηκε και στο καυτό μέτωπο της ανεργίας, η οποία μειώθηκε κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες. Από το 18% το 2019, κάτω από 10% το 2024, για πρώτη φορά ύστερα από 15 χρόνια. Η μείωση αυτή είναι πιο έντονη ανάμεσα στις γυναίκες και τους νέους, οι οποίοι είδαν το ποσοστό ανεργίας τους να μειώνεται κατά 10 και 16,5 μονάδες, αντίστοιχα. Μεγάλη είναι επίσης και η μείωση του ποσοστού των μακροπρόθεσμα άνεργων. Την περίοδο από το 2019 μέχρι και σήμερα, με βάση τα επίσημα στοιχεία, βρήκαν δουλειά 500.000 άνεργοι.
7 Αντιμετώπιση φοροδιαφυγής: Αλλαγή σελίδας για τη φορολογική διοίκηση της χώρας αποτέλεσε η πρωτοβουλία της κυβέρνησης να ενεργοποιήσει από το 2024 πλέγμα 11 παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, με τη διασύνδεση POS και ταμειακών μηχανών, την αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών και των ελέγχων. Επίσης, επιβλήθηκε τεκμαρτό εισόδημα στο ύψος του κατώτερου μισθού (10.500 ευρώ) για τους μη μισθωτούς. Η προσπάθεια είχε εντυπωσιακή επιτυχία. Από μια αρχική εκτίμηση για πρόσθετα έσοδα 2,5 δισ. ευρώ έως το 2027, το ΥΠΕΘΟ κατάφερε να έχει πρόσθετα έσοδα ύψους 2 δισ. ευρώ το 2024, τα οποία φέτος αναμένεται να φτάσουν τα 3 δισ. ευρώ.
8 Δημόσιο χρέος: Αναμένεται στο τέλος του χρόνου μείωση-ρεκόρ, η οποία θα φτάσει το 57% του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει ότι από την κορύφωση του δημόσιου χρέους στο 206,3% του ΑΕΠ το 2020, λόγω των δαπανών για την αντιμετώπιση των αναγκών της πανδημίας, θα πέσουμε στο 147,3% του ΑΕΠ στο τέλος του χρόνου. Αρωγοί στη μείωση του χρέους, εκτός από την ανάπτυξη της οικονομίας, ήταν και τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα που καταγράφει η οικονομία από το 2022, τα οποία βαίνουν αυξανόμενα. Το πλεόνασμα έφτασε στο τέλος του 2024 στο 4,8% του ΑΕΠ, ενώ και φέτος αναμένεται να έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από το 4% του ΑΕΠ.
Μετωπική με τον πληθωρισμό
Οι μεγάλες προκλήσεις που μένει να αντιμετωπιστούν και αφορούν σε πάγιες στρεβλώσεις της οικονομίας είναι το επίπεδο τιμών, το οποίο αυξήθηκε από το 2022 λόγω της ενεργειακής κρίσης, και η στεγαστική κρίση. Στη μάχη με τον υψηλό πληθωρισμό και ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις ανατιμήσεις στις υπηρεσίες, το ΥΠΕΘΟ θεωρεί ότι χρειάζονται διαρθρωτικές λύσεις, οι οποίες θα πάρει καιρό για να υλοποιηθούν. Στον επίσης κρίσιμο τομέα των τροφίμων, όπου έχουμε και πάλι ανατιμήσεις, το υπουργείο απαντά με συνεχείς ελέγχους και επαφές με μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων τροφίμων. Σε ό,τι αφορά το στεγαστικό, που είναι ένα όψιμο σύμπτωμα της κρίσης, εκτός από τα μέτρα ύψους 6,5 δισ. ευρώ που υλοποιούνται ήδη, θα υπάρξουν νέες ανακοινώσεις στη ΔΕΘ.
6 χρόνια ΝΔ: Οι δέκα μεταρρυθμίσεις που αλλάζουν τη χώρα
Από το 2019 μέχρι σήμερα η Ελλάδα έχει αλλάξει. Μια σειρά μεταρρυθμίσεων στο «βαθύ κράτος» και σε νευραλγικούς τομείς της ελληνικής κοινωνίας έχει αρχίσει να αποδίδει απτά αποτελέσματα. Από την ψηφιοποίηση και τη θωράκιση των Ενόπλων Δυνάμεων μέχρι το Κτηματολόγιο, το «112», την Υγεία και την Παιδεία, αναδύεται μια νέα Ελλάδα με προσδοκίες και προοπτικές. Τα προβλήματα δεν λείπουν, η προσπάθεια όμως συνεχίζεται.
Ενοπλες Δυνάμεις
Μετασχηματισμός με το βλέμμα στο αύριο
άμυνα
1 Ο δραστικότερος μετασχηματισμός των Ενόπλων Δυνάμεων και των Εθνικών Αμυντικών Δαπανών στη σύγχρονη Ιστορία της Ελλάδας, που υλοποιείται στο πλαίσιο της Ατζέντας 2030, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Η ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας της χώρας, η ενσωμάτωση νέων αμυντικών τεχνολογιών και η εισαγωγή της καινοτομίας, η αναδιάρθρωση της δομής και λειτουργίας των Σωμάτων και η μισθολογική στήριξη του ανθρώπινου δυναμικού αλλάζουν άρδην την εικόνα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Μέχρι το 2027 θα είναι έτοιμη στο μεγαλύτερο μέρος της η «Ασπίδα του Αχιλλέα», δηλαδή η ανάπτυξη του περίφημου Θόλου που θα παρέχει αντιπυραυλική, αντιβαλλιστική, αντιαεροπορική, αντιπλοϊκή και ανθυποβρυχιακή άμυνα, αλλά και anti-drone. Το 12ετές πρόγραμμα αμυντικών εξοπλισμών, που προβλέπει δαπάνες ύψους 25 δισ. ευρώ έως το 2037, θωρακίζει τη χώρα και διασφαλίζει το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων.
Δεν είναι, όμως, μόνο τα 24 καινούργια Rafale, οι τρεις νέες Belh@rra, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Heron και η επιχειρησιακή ενσωμάτωση των μαχητικών F-35 που ενισχύουν τις Ενοπλες Δυνάμεις. Είναι η στήριξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, οι αλλαγές στη στρατιωτική θητεία, οι επενδύσεις στην κυβερνοασφάλεια.
Και για πρώτη φορά έπειτα από 14 ολόκληρα χρόνια, είναι η οικονομική στήριξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων μέσα από γενναίες αυξήσεις στους μισθούς και τα επιδόματά τους. Ταυτόχρονα προχωρά ένα μεγάλο στεγαστικό πρόγραμμα με την κατασκευή χιλιάδων κατοικιών για τα στελέχη και τις οικογένειές τους και την αναβάθμιση της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψής τους.
ΔΗΜΟΣΙΟ
Το gov.gr τελείωσε τη γραφειοκρατία
2 Επανάσταση στις συναλλαγές των πολιτών με το Δημόσιο έφερε το gov.gr, το οποίο έβαλε τέλος στη γραφειοκρατία και την πολύωρη αναμονή στις ουρές στις δημόσιες υπηρεσίες. Την τελευταία πενταετία, οι διαθέσιμες υπηρεσίες έχουν υπερτετραπλασιαστεί αγγίζοντας τις 2.170 από 503 που ήταν στις 21 Μαρτίου του 2020, οπότε και ο πρώην υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης και νυν υπουργός Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, «εγκαινίασε» την Ψηφιακή Πύλη του Δημοσίου.
Υπεύθυνες δηλώσεις, εξουσιοδοτήσεις, πιστοποιητικά γέννησης και οικογενειακής κατάστασης, βεβαιώσεις μόνιμης κατοικίας, έκδοσης ΑΦΜ, καθώς και εγγραφές στα σχολεία, πτυχία, αλλά και ταυτοποίηση για μικροδάνεια γίνονται όλα από το gov.gr, χωρίς οι ενδιαφερόμενοι να χρειάζεται να επισκεφθούν τα ΚΕΠ, τον οικείο δήμο και την εφορία ή ακόμα και καταστήματα για αγορές με δόσεις, γλιτώνοντας πολύτιμο χρόνο. Μέχρι τα τέλη Απριλίου, περισσότεροι από 8.700.000 πολίτες είχαν χρησιμοποιήσει την Ενιαία Ψηφιακή Πύλη του Δημοσίου εκδίδοντας ένα τουλάχιστον έγγραφο ή υποβάλλοντας μία ηλεκτρονική δήλωση, με τον αριθμό τους να ξεπερνά τα 346.820.000!
Μάλιστα, για τη διευκόλυνση των πολιτών δημιουργήθηκε και το gov.gr Wallet, το ψηφιακό «πορτοφόλι», το οποίο είναι διαθέσιμο στα κινητά τηλέφωνα και επιτρέπει σε όλους να έχουν πρόσβαση σε όλα τα απαραίτητα έγγραφά τους ανά πάσα στιγμή, όπως διπλώματα οδήγησης, ταυτότητες, πιστοποιητικά αυτοκινήτων, διαβατήρια και εισιτήρια των αγώνων. Επόμενος στόχος είναι η μετατροπή του σε ένα super app, στο οποίο θα προστεθούν και άλλα έγγραφα, για την ιδιοκτησία, τα ακίνητα, ακόμα και το Ε9, ενώ για διάφορες συναλλαγές τους, όπως για παράδειγμα αλλαγή παρόχου, οι πολίτες θα μπορούν κυριολεκτικά με ένα κλικ να δίνουν τη συγκατάθεσή τους για την παραχώρηση των στοιχείων τους.
ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΑΣΥΛΟΥ
Η αρχή του τέλους για τις καταλήψεις
3 Περισσότερες από 470 συλλήψεις για την αντιμετώπιση της ανομίας στα πανεπιστήμια από το 2019. Εκκένωση σε 37 στέκια και αυτοδιαχειριζόμενους χώρους σε Αττική και Θεσσαλονίκη μέσα σε 6 χρόνια. Ασκηση 188 διώξεων σε άτομα που είχαν μετατρέψει τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας σε άντρο εγκληματικών δραστηριοτήτων.
Πρόκειται για μερικά από τα στοιχεία που αποτυπώνουν τις δράσεις και τις επιχειρήσεις της Ελληνικής Αστυνομίας και του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για την αποκατάσταση της νομιμότητας στα δημόσια πανεπιστήμια. Μόνο τον περασμένο χρόνο δέκα υπό κατάληψη χώροι στην Αττική αποδόθηκαν στις πρυτανικές Αρχές έπειτα από επέμβαση της Αστυνομίας. Στη Θεσσαλονίκη, το «Στέκι του Βιολογικού», ύστερα από περίπου τρεις δεκαετίες, εκκενώθηκε από τις Αρχές, με στόχο την ολοκλήρωση της κατασκευής της βιβλιοθήκης στη σχολή θετικών επιστημών του Αριστοτελείου.
Τη δράση της Αστυνομίας διευκόλυνε η νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Παιδείας για το ακαδημαϊκό άσυλο, που επέτρεπε την αυτεπάγγελτη επέμβαση των Αρχών σε περιπτώσεις κακουργημάτων και εγκλημάτων κατά ζωής. Παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με την κυβέρνηση, πλέον δεν υπάρχει ενεργή κατάληψη εντός των ελληνικών πανεπιστημίων, τα κρούσματα ανομίας συνεχίζονται να καταγράφονται, με πιο πρόσφατο την αιματηρή επίθεση σε διδακτορικό φοιτητή στη Νομική. Την ίδια ώρα η «πολυδιαφημισμένη» Πανεπιστημιακή Αστυνομία παραμένει στα χαρτιά, τέσσερα χρόνια μετά την ίδρυση του Σώματος.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Το «112» είναι ο αριθμός που σώζει ζωές
4 Ενα από τα πιο εμβληματικά τεχνολογικά εργαλεία που έθεσε σε λειτουργία η κυβέρνηση από το πρώτο κιόλας εξάμηνο της διακυβέρνησής της ήταν ο ευρωπαϊκός αριθμός έκτακτης ανάγκης «112». Με γνώμονα την προστασία των πολιτών ενεργοποιήθηκε ο αριθμός αυτός προκειμένου οι πολίτες να καλούν δωρεάν σε κάθε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, αλλά να λαμβάνουν και προειδοποιήσεις μέσω γραπτών μηνυμάτων σε περιπτώσεις φυσικών, τεχνολογικών και άλλων καταστροφών.
Τέθηκε σε λειτουργία την 1η Ιανουαρίου του 2020, ενώ πριν από λίγο καιρό το «112» αναβαθμίστηκε. Δεδομένου ότι τα φαινόμενα έχουν γίνει πολύ πιο ισχυρά και συχνά, στήθηκε ένα καινούργιο, πιο σύγχρονο «112», το οποίο μπορεί να καλύψει πολύ περισσότερες περιπτώσεις και να ενημερώνει με μεγαλύτερη τοπικότητα τους πολίτες. Δηλαδή, πλέον, εκτός από ένα γενικό μήνυμα, σε κάποιες περιπτώσεις ο αριθμός έκτακτης ανάγκης έχει τη δυνατότητα να στέλνει και πολύ πιο στοχευμένα μηνύματα σε σχέση με τους κινδύνους που διατρέχει ένας πολίτης.
Ωστόσο, μία από τις σημαντικότερες κινήσεις της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας ήταν η ίδρυση του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας τον Σεπτέμβριο του 2021, που έφερε μία νέα επιχειρησιακή προσέγγιση στη διαχείριση του κινδύνου, αλλά και στις αναγκαίες δράσεις πρόληψης και προετοιμασίας του μηχανισμού για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
ΝΕΟΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ
Επιτάχυνση στην απονομή Δικαιοσύνης
5 Από τους τομείς όπου έχουν λάβει χώρα βαθιές μεταρρυθμίσεις, που αναμένεται να αποδώσουν και απτά αποτελέσματα στο άμεσο μέλλον, είναι αυτός της Δικαιοσύνης.
Μέσα στα τελευταία έξι χρόνια (και ιδιαίτερα τα τελευταία δύο έτη) έχουν συντελεστεί σημαντικές θεσμικές αλλαγές στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των δικαστηρίων, με κορωνίδα αυτών τον νέο δικαστικό χάρτη, ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή για πρώτη φορά στο τρέχον δικαστικό έτος.
Ενας νόμος που προχώρησε σε μια εντελώς νέα διάρθρωση των ελληνικών δικαστηρίων, καταργώντας μονομιάς όλα τα ειρηνοδικεία της χώρας, μεταφέροντας τις αρμοδιότητές τους στα πρωτοδικεία και ταυτόχρονα μετατρέποντας τους περίπου 1.000 ειρηνοδίκες της χώρας σε πρωτοδίκες.
Μια κίνηση που άλλαξε ολόκληρη την οπτική γωνία του συστήματος απονομής, με το υπουργείο Δικαιοσύνης να κάνει λόγο για ευεργετικά αποτελέσματα που έχουν ήδη γίνει εμφανή.
Αναμένονται ακόμη και πιο σημαντικές τομές προς την κατεύθυνση της επιτάχυνσης και της αποτελεσματικότητας απονομής της Δικαιοσύνης, αμέσως μόλις ψηφιστεί ο νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας, ο οποίος αναμένεται να ψηφιστεί στη Βουλή πριν αυτή κλείσει για τις θερινές διακοπές του 2025 και ορίζει αυστηρές προθεσμίες, ώστε να εκδίδονται οι δικαστικές αποφάσεις μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο.
Σημαντική αλλαγή επήλθε με τη θεσμοθέτηση της ψηφοφορίας μεταξύ των δικαστών για την επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης. Για πρώτη φορά φέτος στήθηκαν κάλπες στα ανώτατα δικαστήρια, με την ψηφοφορία των δικαστών να έχει γνωμοδοτικό και όχι δεσμευτικό χαρακτήρα (όπως επιτάσσει και το Σύνταγμα), με την κυβέρνηση να έρχεται, έτσι, να ικανοποιήσει ένα πάγιο αίτημα του Δικαστικού Σώματος.
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ
Κτηματολόγιο, Δασικοί Χάρτες, Πολεοδομικά Σχέδια
Κτηματολόγιο
6 Με το Κτηματολόγιο να βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης, τους Δασικούς Χάρτες να έχουν ανάλογη πρόοδο και το εν εξελίξει πρόγραμμα «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» μέσω του οποίου θα αλλάξει ο πολεοδομικός σχεδιασμός, η χώρα θα έχει για πρώτη φορά στην Ιστορία της μια σαφή εικόνα για την ιδιοκτησία και οι πολίτες όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να διαχειρίζονται εύκολα και γρήγορα την ακίνητη περιουσία τους.
Μέσω του Κτηματολογίου αλλά και της ολοκλήρωσης των Δασικών Χαρτών, η χώρα θα έχει έναν ακριβή χάρτη της δημόσιας και ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας, με οριοθετημένα πλέον δάση και αιγιαλό, ξεκάθαρα αποτυπωμένο το τι ανήκει στο κράτος και τι ανήκει στον πολίτη, αλλά και κανόνες που θα διευκολύνουν τη συλλογική ανάπτυξη και τις ατομικές συναλλαγές.
Παράλληλα, τρέχει το πρόγραμμα πολεοδομικού σχεδιασμού «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» μέσω του οποίου επιχειρείται να ολοκληρωθεί ο χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός για το σύνολο της επικράτειας και αυτό για πρώτη φορά. Αποτελεί στην ουσία τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση οργάνωσης του χώρου από καταβολής του ελληνικού κράτους και μεταξύ άλλων περιλαμβάνει 227 Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια για 731 Δημοτικές Ενότητες, 18 Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια για 99 Δημοτικές Ενότητες και 12 Αυτοτελείς Μελέτες Οριοθέτησης Οικισμών.
ΥΓΕΙΑ – ΕΣΥ
«Τομές» ζωής στον «μεγάλο ασθενή»
7 Μέσα σε ένα τοπίο με χρόνιες παθογένειες, όπως είναι αυτό της Υγείας, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προχώρησε σε ουσιαστικές παρεμβάσεις σε αυτόν τον χώρο. Ως κορυφαίες αξιολογούνται τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου και οι δωρεάν εξετάσεις στον πληθυσμό, η αναδιοργάνωση των Επειγόντων του ΕΣΥ και η επέκταση της χρήσης των ψηφιακών τεχνολογιών.
Το πρόγραμμα «ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ» έφερε για πρώτη φορά σε μαζική κλίμακα δωρεάν προληπτικές εξετάσεις (μαστογραφίες, HPV test, καρδιολογικό έλεγχο), δίνοντας έμφαση στην πρόληψη αντί της κοστοβόρας διαχείρισης του προβλήματος, που στοιχίζει, κυρίως, ανθρώπινες ζωές.
Στα ΤΕΠ, παρατηρήθηκε μείωση του χρόνου αναμονής έως και 4-5 ώρες σε μεγάλα νοσοκομεία, χάρη στην αναδιοργάνωση των ροών, στις προσλήψεις προσωπικού και την υποστήριξη των ασθενών από εθελοντές του Ερυθρού Σταυρού.
Παράλληλα, οι κτιριακές ανακαινίσεις και η εφαρμογή του ηλεκτρονικού βραχιολιού, που αναμένεται να επεκταθεί σε όλα τα μεγάλα νοσοκομεία της 1ης ΥΠΕ μέσα στο καλοκαίρι, βελτίωσαν την παρακολούθηση και την ασφάλεια.
Τέλος, η ψηφιοποίηση του συστήματος έκανε άλματα, με την εισαγωγή του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας, της συνταγογράφησης μέσω gov.gr και τη διαλειτουργικότητα με ιδιώτες γιατρούς.
Οχι, δεν λύθηκαν όλα. Αλλά στους παραπάνω τομείς το ΕΣΥ έδειξε -ύστερα από αρκετά χρόνια «ακινησίας»- τη δυναμική του.
ΥΠΟΔΟΜΕΣ
Εμβληματικά έργα σε όλη την επικράτεια
8 Εμβληματικής σημασίας έργα υλοποιούνται αυτήν την περίοδο, ενώ μέσα στο 2024 παραδόθηκαν το μετρό Θεσσαλονίκης, που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα έργα της τελευταίας δεκαετίας, ο οδικός άξονας Ακτιο-Αμβρακία, σημαντικό τμήμα του Ε65, ο οδικός άξονας Καλλονή-Σίγρι στη Λέσβο, ολοκληρώθηκε η μεταβίβαση της Αττικής Οδού και ξεκίνησε η κατασκευή του οδικού άξονα Μπράλος-Αμφισσα. Εντός του 2024, επίσης, υπεγράφησαν οι συμβάσεις του οδικού άξονα Ιωάννινα-Κακαβιά και η σύμβαση κατασκευής 17 σχολικών μονάδων στην Κεντρική Μακεδονία.
Το 2025 θα ολοκληρωθούν ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα-Πύργος και ο οδικός άξονας Βόνιτσα-Λευκάδα. Ακόμη, τον Φεβρουάριο του 2026 τοποθετείται η επέκταση του μετρό Θεσσαλονίκης προς την Καλαμαριά.
Επίσης, η Γραμμή 4 του μετρό της Αθήνας συνεχίζει την κατασκευή της, με τους μετροπόντικες να ολοκληρώνουν το έργο τους το 2026. Την ίδια ώρα η σύνδεση του Ε65 με την Εγνατία Οδό θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 1ου τριμήνου του 2026, η κατασκευή της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής της Θεσσαλονίκης προχωρά με γοργούς ρυθμούς, ο Βόρειος Οδικός Αξονας της Κρήτης προχωρά, με τη συμβασιοποίηση του τμήματος Χανιά-Ηράκλειο, ενώ το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλλι έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό άνω του 50%.
ΠΑΙΔΕΙΑ
Μη κρατικά πανεπιστήμια από Σεπτέμβριο
9 Από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα λειτουργήσουν στην Ελλάδα τα πρώτα μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια. Πρόκειται για την πιο εμβληματική μεταρρύθμιση στον χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης που έγινε δυνατή με τον νόμο Πιερρακάκη και η οποία θα φέρει ισχυρό, θετικό αποτύπωμα στο εγχώριο ακαδημαϊκό περιβάλλον και την εθνική οικονομία.
Ορισμένα από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου εκδήλωσαν έμπρακτο ενδιαφέρον και κατέθεσαν αιτήσεις λειτουργίας, επιβεβαιώνοντας την κυβερνητική επιλογή για άνοιγμα και εξωστρέφεια της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Εκτιμάται ότι σε ορίζοντα πενταετίας θα λειτουργούν στη χώρα μας 18 μη κρατικά πανεπιστήμια, τα οποία σωρευτικά θα οδηγήσουν σε 10,2 δισ. ευρώ σε όρους παραγόμενου προϊόντος, 1,9 δισ. ευρώ εισροές σε κρατικά έσοδα και στη δημιουργία 73.500 θέσεων εργασίας. Εντυπωσιακή είναι και η εκτίμηση ότι ο ένας στους τρεις φοιτητές θα προέρχεται από το εξωτερικό.
Εξίσου σημαντικό είναι ότι από τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά οι περίπου 40.000 φοιτητές και φοιτήτριες που φεύγουν από τη χώρα για να σπουδάσουν στο εξωτερικό θα έχουν, πλέον, τη δυνατότητα της επιλογής, δηλαδή να μείνουν στη χώρα τους, ανακουφίζοντας τις οικογένειές τους από ένα μεγάλο οικονομικό βάρος.
Η ίδρυση και η λειτουργία μη κρατικών πανεπιστημίων αποτελούν τη μεγάλη ευκαιρία για να επενδύσει η χώρα σε έναν δυναμικό κλάδο, δημιουργώντας έναν ισχυρό πόλο καινοτομίας και περιφερειακής ανάπτυξης.
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Αναγεννημένο Τατόι και νέα μουσεία
10 Το υπουργείο Πολιτισμού υλοποιεί σήμερα το μεγαλύτερο πρόγραμμα πολιτιστικών υποδομών με πάνω από 850 έργα σε εξέλιξη. Από το 2019 μέχρι σήμερα, έχουν αποδοθεί 27 νέα ή πλήρως ανακαινισμένα μουσεία. Οι παρεμβάσεις δεν περιορίζονται μόνο στην προστασία και τη συντήρηση των μνημείων, αλλά επεκτείνονται στην ενσωμάτωση του πολιτισμού στην καθημερινότητα των πολιτών.
Είναι αξιοσημείωτο ότι κατά τη διάρκεια των έξι χρόνων έχουν αναβαθμιστεί παρεχόμενες υπηρεσίες σε αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία και μνημεία, με έμφαση στην προσβασιμότητα των ΑμεΑ. Από τις πιο σημαντικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις ξεχωρίζει η μετατροπή των πέντε μουσείων από υπηρεσιακές μονάδες του υπουργείου σε ΝΠΔΔ. Παράλληλα, προχωρούν με ταχύ ρυθμό οι εργασίες στο πρώην Βασιλικό Κτήμα Τατοΐου, με στόχο την αποκατάσταση και την ανάδειξη κτιρίων-μουσείων και των ανακτορικών κήπων. Σε πλήρη εξέλιξη η διαδικασία εκπόνησης μελετών για 20 ακόμη μουσεία, με κορυφαίο το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, ενώ το 2026 ολοκληρώνεται το Εθνικό Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων στον Πειραιά.
Τεράστια βήματα έχουν γίνει και στο εθνικό μας αίτημα, την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα. Καθοριστικό βήμα αποτέλεσε η απόφαση της Συνόδου της UNESCO τον Σεπτέμβριο του 2021, η οποία αναγνώρισε τόσο την ηθική, νομική και ιστορική διάσταση του ελληνικού αιτήματος όσο και τον διακυβερνητικό χαρακτήρα του ζητήματος. Μεταξύ των αποτελεσμάτων της στρατηγικής περιλαμβάνεται η οριστική επανένωση του θραύσματος Fagan από το Μουσείο Antonio Salinas και των τριών θραυσμάτων από τα Μουσεία του Βατικανού στο Μουσείο της Ακρόπολης.
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΟ
«Αγκάθι» στα πλευρά της πόλης
Η «αχίλλειος πτέρνα» της Αθήνας παραμένει το κυκλοφοριακό. Παρά τις κατά καιρούς εξαγγελίες και τις προσπάθειες για διευθέτηση της κίνησης, το πρόβλημα αποδεικνύεται μεγαλύτερο. Η κίνηση στον Κηφισό και τους κεντρικούς οδικούς άξονες της πρωτεύουσας μοιάζει με Γολγοθά, ενώ, πλέον, οι ώρες αιχμής έχουν διευρυνθεί και στις πολύ πρωινές ώρες. Μάλιστα, στο κέντρο της Αθήνας, μπορεί να διαρκέσουν και επί 12 ώρες συνεχόμενα, με αποτέλεσμα οι οδηγοί να «μετρούν» 111 ώρες ετησίως μποτιλιαρισμένοι! Ειδικά στον Κηφισό υπολογίζεται ότι οι «χαμένες» ώρες εξαιτίας της συμφόρησης πέρυσι έφτασαν συνολικά τις 6,5 εκατομμύρια, όταν το 2018 ήταν περίπου οι μισές (3,5 εκατ.).
Βάσει των μετρήσεων, τόσο στην Αθήνα όσο και στη Θεσσαλονίκη οι οδηγοί περνούν πάνω από το 1/3 της ημέρας (34%) σε συμφόρηση, με τις δύο πόλεις να κατατάσσονται στον παγκόσμιο πίνακα στην 114η και την 123η θέση αντίστοιχα.
Η αύξηση των οχημάτων που κυκλοφορούν, οι παλαιές υποδομές, η κίνηση των φορτηγών, η παραβίαση του ΚΟΚ (βλέπε ΛΕΑ) και η μειωμένη κίνηση των λεωφορείων στο σύνολο του κυκλοφοριακού μίγματος (δηλαδή, σε σχέση με τους άλλους τύπους οχημάτων όπως τα Ι.Χ.) είναι οι βασικότεροι λόγοι. Ανακουφιστικά αναμένεται να λειτουργήσουν έργα αναβάθμισης του κεντρικού οδικού δικτύου, η υποστήριξη της βιώσιμης αστικής κινητικότητας, τα νέα λεωφορεία και οι κάμερες ελέγχου της κυκλοφορίας.
6 χρόνια ΝΔ: Η επιτυχής διαχείριση τριών μεγάλων κρίσεων
Με την ανάληψη της εξουσίας από τη Ν.Δ. με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο τιμόνι της διακυβέρνησης της χώρας έξι ακριβώς χρόνια πριν, στις 7 Ιουλίου του 2019, οι κρίσεις δεν άργησαν να κάνουν την εμφάνισή τους θέτοντας αυτόματα την κυβέρνηση σε συναγερμό, άμεση κινητοποίηση με μαραθώνιες συσκέψεις στο Μέγαρο Μαξίμου και την ανάγκη για τη διαχείριση έκτακτων καταστάσεων να είναι κάτι παραπάνω από προφανής.
1 Το Μεταναστευτικό και τα Ελληνοτουρκικά: Εν προκειμένω, μόλις ανέλαβε η νέα κυβέρνηση κλήθηκε να αντιμετωπίσει την «καυτή» υπόθεση του Μεταναστευτικού με χιλιάδες ανθρώπους στοιβαγμένους στα νησιά, διάσπαρτους στην ενδοχώρα. Προβληματικές δομές, όπως η Μόρια. Σχεδόν 70.000 αιτήσεις ασύλου να παραμένουν εκκρεμείς, με την απορρόφηση των ευρωπαϊκών πόρων να βρίσκεται μόλις στο 22%. Ενα σύνθετο πρόβλημα, το οποίο είχε γιγαντωθεί επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, που ακολουθούσε την πολιτική των «ανοιχτών συνόρων».
Την άνοιξη του 2020 η κατάσταση στον Εβρο ξέφυγε, με την Τουρκία να προχωρά στο μονομερές άνοιγμα των συνόρων της προς την Ελλάδα, δεκάδες χιλιάδες μετανάστες έφτασαν στα ελληνοτουρκικά σύνορα κατά μήκος του ποταμού Εβρου, επιχείρησαν να τα διασχίσουν και ακολούθησαν επεισόδια, με τις ελληνικές Αρχές να ενεργούν για να αποτρέψουν τα χειρότερα. «Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια συνειδητή απόπειρα της Τουρκίας να χρησιμοποιήσει μετανάστες και πρόσφυγες ως γεωπολιτικά πιόνια για την προώθηση των δικών της συμφερόντων», δήλωνε σε συνέντευξή του στο CNN ο πρωθυπουργός, με την κυβέρνηση να διεθνοποιεί το ακανθώδες αυτό πρόβλημα και την Ευρώπη να στηρίζει πλήρως την Ελλάδα στην προσπάθειά της να αναχαιτίσει τις απόπειρες παράνομης εισόδου από το τουρκικό έδαφος.
Μάλιστα, ήταν Μάρτιος του 2020 όταν στην περιοχή του Εβρου έφτασαν για αυτόν τον λόγο η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, και ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Νταβίντ Σασόλι, στέλνοντας το μήνυμα ότι τα ελληνικά είναι και ευρωπαϊκά σύνορα. Ακολούθησε το εμβληματικό έργο της ανέγερσης του τείχους στον Εβρο, ένα project για το οποίο η χώρα μας διεκδικεί και ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, καθώς, όπως τονίζει, η Ελλάδα φυλάει και τα ευρωπαϊκά σύνορα.
Και το καλοκαίρι του 2020 δεν ήταν, όμως, εύκολο για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, καθώς ζήσαμε τη μεγαλύτερη ένταση των τελευταίων χρόνων στο Αιγαίο, με τους στόλους Ελλάδας – Τουρκίας να είναι με το δάχτυλο στη σκανδάλη και, σύμφωνα με τον τότε υπουργό Αμυνας, Νίκο Παναγιωτόπουλο, είχαμε διαμηνύσει στην Αγκυρα ότι σε περίπτωση χτυπήματος από την τουρκική πλευρά η χώρα μας θα απαντούσε.
2 Η πανδημία και τα lockdowns: Το 2020 ήταν ίσως η χρονιά με τις μεγαλύτερες κρίσεις που θα μπορούσε να διαχειριστεί μια κυβέρνηση. Μάλιστα, η πανδημία Covid-19, η οποία «έφτασε» στη χώρα μας στα τέλη Φεβρουαρίου του 2020, ήταν κάτι το πρωτόγνωρο από πλευράς διαχείρισης.
Εγχειρίδιο για την αντιμετώπιση μιας τόσο σοβαρής κατάστασης με παγκόσμια χαρακτηριστικά δεν υπήρχε, ωστόσο, καταγράφεται στα θετικά της εξαετούς διακυβέρνησης της χώρας, καθώς, εκτός από τα αναγκαστικά μέτρα απαγόρευσης για να μην υπάρξει μεγαλύτερη διασπορά κρουσμάτων, έπρεπε να συνεχίσει να λειτουργεί το κράτος.
Ετσι, μπήκε για να μείνει στη ζωή μας και την καθημερινότητα το gov.gr και, κατά συνέπεια, η ψηφιοποίηση του κράτους, η τηλεργασία, οργανώθηκε ο μαζικός εμβολιασμός, ενώ έπειτα από πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης υιοθετήθηκε το ευρωπαϊκό πιστοποιητικό εμβολιασμού. Σε επίπεδο στήριξης της οικονομίας εφαρμόστηκε το μέτρο της αναστολής συμβάσεων, με προϋπόθεση την απαγόρευση των απολύσεων. Ωστόσο, και επειδή οι επιπτώσεις από την παράλυση της οικονομίας λόγω των περιοριστικών μέτρων θα ήταν τεράστιες, η Ελλάδα πρωταγωνίστησε στην υιοθέτηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τον Ιούλιο του 2020, του Ταμείου Ανάκαμψης ύψους 750 δισ. ευρώ, με τίτλο NextGenerationEU, για την υποστήριξη των κρατών-μελών που επλήγησαν από την πανδημία του κορονοϊού.
3 Ο πόλεμος και η ενεργειακή κρίση: Αλλη μία κρίση χτύπησε την πόρτα της Ελλάδας και της Ευρώπης τον Φεβρουάριο του 2022. Η κυβέρνηση, όπως και σχεδόν το σύνολο της Ε.Ε., αντέδρασε και στάθηκε «στη σωστή πλευρά της Ιστορίας» καταδικάζοντας τη ρωσική εισβολή και στηρίζοντας το Κίεβο.
Η Ε.Ε. αποφάσισε κυρώσεις κατά της Ρωσίας και η ενεργειακή κρίση δεν άργησε να κάνει την εμφάνισή της, με νοικοκυριά και επιχειρήσεις που αγωνίζονταν να ξανασταθούν στα πόδια τους μετά την πανδημία να δέχονται ακόμα ένα πλήγμα. Και εδώ, όμως, η κυβέρνηση είχε ολοκληρωμένο σχέδιο. Μήνα μήνα ανακοινώνονταν μέτρα στήριξης με επιδοτήσεις σε οικιακά και εμπορικά τιμολόγια τόσο για το ηλεκτρικό ρεύμα όσο και για το φυσικό αέριο.
Παράλληλα, η χώρα μας συμμετείχε σε όλες τις δράσεις της Ε.Ε. τόσο σε διπλωματικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο για τη στήριξη της Ουκρανίας, η οποία συνεχίζεται έως σήμερα. Πρωταγωνίστησε στο σχέδιο REPowerEU για την ταχεία μείωση της εξάρτησης της Ε.Ε. από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα με την επιτάχυνση της καθαρής μετάβασης και με τη συνένωση δυνάμεων για την επίτευξη ενός πιο ανθεκτικού ενεργειακού συστήματος.
Η κυβέρνηση της Ν.Δ. κατάφερε, επίσης, να μετατρέψει την κρίση σε ευκαιρία, με το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης να μετατρέπεται σε στρατηγικό κόμβο τόσο για τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και για την Ελλάδα, ιδιαίτερα μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η συμφωνία αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας (MDCA) μεταξύ των δύο χωρών έχει ενισχύσει τη σημασία του λιμανιού, το οποίο, πλέον, αποτελεί κρίσιμο σταυροδρόμι για στρατιωτικές, εμπορικές και ενεργειακές μεταφορές.
Σε διπλωματικό επίπεδο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέλαβε πολλές πρωτοβουλίες για τη στήριξη του ουκρανικού λαού, ταξίδεψε δύο φορές στην Οδησσό, με την πρώτη, τον Μάρτιο του 2024, να είναι, μάλιστα, επεισοδιακή, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις χτύπησαν σε μικρή απόσταση από το σημείο όπου βρίσκονταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
ΥΠΟΚΛΟΠΕΣ, ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ ΤΕΜΠΩΝ, ΟΠΕΚΕΠΕ
6 χρόνια ΝΔ: «Γκρίζες ζώνες» με αστοχίες
Στα έξι χρόνια διακυβέρνησης της Ν.Δ. δεν έλειψαν, ωστόσο, και οι «γκρίζες ζώνες», οι αστοχίες, τα λάθη και οι παραλείψεις που οδήγησαν σε πολιτικές εντάσεις και κρίσεις, αλλά και σε παραιτήσεις και ανάληψη πολιτικών ευθυνών. Η αποκάλυψη των παρακολουθήσεων πολιτικών μεταξύ αυτών και του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη, δημοσιογράφων, επιχειρηματιών μέσω της ΕΥΠ ή με τη χρήση του Predator, από το 2020 και μετά οδήγησε στις παραιτήσεις τον Ιούλιο του 2022 του πρώην γραμματέα του πρωθυπουργού, Γρηγόρη Δημητριάδη, και του πρώην διοικητή της ΕΥΠ, Παναγιώτη Κοντολέοντα.
«Παρότι όλα έγιναν νόμιμα, η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών υποτίμησε την πολιτική διάσταση της συγκεκριμένης ενέργειας. Ηταν τυπικά επαρκής, όμως πολιτικά μη αποδεκτή. Δεν θα έπρεπε να έχει συμβεί, προκαλώντας ρωγμές στην εμπιστοσύνη των πολιτών στις Υπηρεσίες Εθνικής Ασφάλειας», δήλωσε σε τηλεοπτικό μήνυμά του ο πρωθυπουργός στις 7 Αυγούστου του 2022 προχωρώντας σε σημαντικές αλλαγές για την αντιμετώπιση των παθογενειών στην Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών.
Τον Φεβρουάριο του 2023 η επιβατική αμαξοστοιχία της Hellenic Train συγκρούστηκε μετωπικά με εμπορική αμαξοστοιχία της ίδιας εταιρίας, προκαλώντας τον θάνατο 57 ανθρώπων. Πρόκειται για το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην Ελλάδα, μια εθνική τραγωδία, η οποία έλαβε τεράστια πολιτική διάσταση για το θέμα της ασφάλειας των τρένων στην Ελλάδα και οδήγησε την επόμενη ημέρα του δυστυχήματος στην παραίτηση του τότε υπουργού Μεταφορών και Υποδομών, Κώστα Αχ. Καραμανλή, αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη, αλλά και στη συνέχεια του υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας, Χρήστου Τριαντόπουλου, ο οποίος παραιτήθηκε τον περασμένο Μάρτιο εν όψει της παραπομπής του σε Προανακριτική Επιτροπή με αιχμή την αλλοίωση του χώρου του δυστυχήματος.
Τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής αποφάσισε η Βουλή και για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, προκειμένου να διερευνήσει αν υπάρχουν ποινικές ευθύνες του πρώην υπουργού Μεταφορών για το τραγικό δυστύχημα.
Η κρίση αυτή θεωρήθηκε ως μία από τις μεγαλύτερες της εξαετούς διακυβέρνησης και αποκάλυψε παθογένειες του κράτους για τις οποίες υπήρξε προσωπική δέσμευση του πρωθυπουργού ότι θα εξαλειφθούν. Η μεγαλειώδης συγκέντρωση στο Σύνταγμα στις 28 Φεβρουαρίου του 2025 έδειξε ότι η πληγή παρέμενε ανοιχτή. Επίσης, μία σειρά στοιχείων που ήρθαν στο φως αποκάλυψε και την προσπάθεια κομματικής εκμετάλλευσης του ζητήματος από κόμματα της αντιπολίτευσης υιοθετώντας fake news.
Η επέτειος για τα έξι χρόνια διακυβέρνησης της χώρας βρίσκει τη γαλάζια παράταξη στη δίνη άλλης μίας πολιτικής κρίσης με αφορμή την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ με τις παράνομες αγροτικές επιδοτήσεις.
Μία μεγάλη έρευνα της ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και μία δικογραφία που έφτασε στη Βουλή οδήγησαν στις παραιτήσεις του υπουργού Μετανάστευσης, Μάκη Βορίδη, και τριών υφυπουργών, του Τάσου Χατζηβασιλείου, του Διονύση Σταμενίτη και του Χρήστου Μπουκώρου, οι οποίοι δεν εμπλέκονται ποινικά. Τα μέλη της κυβέρνησης, όπως και το Μέγαρο Μαξίμου, υπογράμμισαν ότι οι παραιτήσεις τους δεν συνιστούν αποδοχή κατηγοριών. Ο πρωθυπουργός, όπως έχει πράξει και στο παρελθόν, ανέλαβε το μερίδιο της ευθύνης που του αναλογεί, και μάλιστα σε μια πράξη γενναιότητας είπε: «Αποτύχαμε». Δεσμεύτηκε ότι θα επιστραφούν πίσω όλες οι παράνομες επιδοτήσεις, η ΑΑΔΕ ανέλαβε τον έλεγχο του ΟΠΕΚΕΠΕ και από το γαλάζιο στρατόπεδο δεν χαρίστηκαν στους πολιτικούς τους αντιπάλους λέγοντας ότι πρόκειται για ακόμα μία προσπάθεια της αντιπολίτευσης που στόχο έχει τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη και την ανατροπή της κυβέρνησης.https://eleftherostypos.gr/
