Η ΕΕ στον αγώνα κατά της λειψυδρίας – Επενδύσεις 15 δισ. από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα για το νερό – «Καμπανάκι» για την Ελλάδα

Σε συναγερμό βρίσκεται η Ευρώπη για τον υπαρκτό κίνδυνο της λειψυδρίας, με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να ανακοινώσει ότι θα διαθέσει 15 δισ. ευρώ για έργα που αφορούν στο νερό.

Νατάσα Ρουγγέρη

Το νερό βρίσκεται σε κίνδυνο, καθώς η ξηρασία λόγω κλιματικής αλλαγής απειλεί με εκτατεμένη λειψυδία ολόκληρη την Ευρώπη, ενώ ιδιαίτερη αναφορά κάνει το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας της ΕΕ στην Ελλάδα, καθώς ανήκει στις χώρες που απειλούνται ιδιαίτερα από την ξηρασία.

Για αυτό, πέρα από τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η Κομισιόν, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) δεσμεύτηκε την Τετάρτη να επενδύσει 15 δισεκατομμύρια ευρώ σε έργα που συμβάλλουν στη μείωση της ρύπανσης των υδάτων, στην πρόληψη της σπατάλης νερού και στη στήριξη καινοτόμων επιχειρήσεων στον τομέα των υδάτων κατά τα επόμενα τρία χρόνια.

Η δέσμευση του δανειοδοτικού βραχίονα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί μέρος της στρατηγικής του μπλοκ, η οποία επίσης ανακοινώθηκε την Τετάρτη, για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας και της ξηρασίας που επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή, αλλά και για την αντιμετώπιση της έντονης πίεσης που ασκείται στα αποθέματα νερού από τη γεωργία, τη ρύπανση και την εκτεταμένη αστικοποίηση.

Όταν το νερό συναντά τις επιχειρήσεις

Η ΕΤΕπ θα κατανείμει τις επενδύσεις, για τις οποίες έχει δεσμευτεί, μεταξύ 2025 και 2027 κυρίως με τη μορφή δανείων, με στόχο την κινητοποίηση περαιτέρω 25 δισεκατομμυρίων ευρώ από εμπορικούς επενδυτές, δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ο Edouard Perard, επικεφαλής του τμήματος υδάτων της τράπεζας.

Η χρηματοδότηση θα στοχεύει σε μεγάλα έργα υποδομής, σε αυτά που αποκαθιστούν ή χρησιμοποιούν τα φυσικά οικοσυστήματα που διαχειρίζονται τα αποθέματα νερού και σε αναδυόμενες τεχνολογίες νερού.

«Αυτό είναι το σημείο όπου το νερό συναντά τις επιχειρήσεις», επισήμανε, εξηγώντας πως «με την ανάπτυξη της τεχνολογίας του μέλλοντος θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις για το νερό».

Συναγερμός για την ξηρασία στην Ελλάδα

Περίπου το 40% της Ευρώπης αντιμετωπίζει τώρα προειδοποίηση ξηρασίας, με το 1,6% να βρίσκεται σε πιο σοβαρές συνθήκες «συναγερμού» – συμπεριλαμβανομένων τμημάτων της Ελλάδας, της Πολωνίας και της Ιταλίας, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας της ΕΕ.

«Το νερό δεν είναι σαν οποιονδήποτε άλλο πόρο, αντιμετωπίζουμε τεράστια πίεση στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο», δήλωσε η Επίτροπος Περιβάλλοντος της ΕΕ, Jessika Roswall.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε, άλλωστε, ότι θα προτείνει μέτρα για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας στην πίεση του νερού, συμπεριλαμβανομένων ελάχιστων προτύπων για τα κέντρα δεδομένων για την εξοικονόμηση νερού.

Ωστόσο, περιόρισε τα σχέδια που περιλαμβάνονταν σε προηγούμενο σχέδιο της στρατηγικής, για νέες επιδοτήσεις της ΕΕ στους αγρότες που επενδύουν στην εξοικονόμηση νερού, όταν ανανεωθεί το τεράστιο πρόγραμμα επιδοτήσεων της γεωργίας του μπλοκ.

Η ΕΕ έχει δηλώσει ότι απαιτούνται περίπου 23 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως σε πρόσθετες επενδύσεις για την ορθή εφαρμογή των υφιστάμενων κανόνων της για τα ύδατα, οι οποίοι ρυθμίζουν τους ρύπους και την επεξεργασία των λυμάτων.

Η ξηρασία στην Ευρώπη τον Απρίλιο 2025

Οι συνθήκες ξηρασίας επηρεάζουν μεγάλα τμήματα της ανατολικής και νότιας Ευρώπης, ιδίως στην περιοχή της Μεσογείου, και τις χώρες της Βαλτικής, σσύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας της ΕΕ. Η βόρεια Αφρική και η Μέση Ανατολή πλήττονται επίσης σοβαρά.

Παράλληλα, οι πρόσφατες θερμοκρασίες άνω του μέσου όρου στη Σκανδιναβία, τις χώρες της Βαλτικής, τις Άλπεις, την ανατολική Μεσόγειο και ολόκληρη την ανατολική Ευρώπη επιδείνωσαν τις επιπτώσεις της παρατεταμένης έλλειψης βροχοπτώσεων.

Επιπλέον, οι χαμηλές ροές επηρεάζουν τα ποτάμια κυρίως στην ανατολική Ευρώπη, στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, στη βόρεια Γερμανία, στο Βέλγιο, την Ολλανδία και το Λουξεμβούργο, ενώ τα πιο πρόσφατα παρατηρούμενα δεδομένα για τον ποταμό Ρήνο δείχνουν ένα αρχικό κρίσιμο στάδιο για την εσωτερική ναυσιπλοΐα.

Οι επιπτώσεις στη βλάστηση είναι πολύ πιθανό να εμφανιστούν τους επόμενους μήνες, εάν οι συνθήκες αυτές διατηρηθούν, προειδοποιούν οι ειδικοί, σημειώνοντας πως η τρέχουσα ανωμαλία μπορεί να εξαρτάται από μια αναμενόμενη ανάπτυξη που προκαλείται από θερμοκρασίες υψηλότερες του μέσου όρου, ενώ επισημαίνει ότι οι περιοχές που έχουν ήδη επηρεαστεί βρίσκονται κυρίως στην περιοχή της Μεσογείου.

Οι εποχικές προβλέψεις δείχνουν ότι ο φετινός Ιούνιος θα είναι θερμότερος από το μέσο όρο και ότι ο βορράς θα είναι ξηρός, καθώς υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα στις προβλέψεις βροχόπτωσης.