Δυναμική σε τουρισμό και βιομηχανία, ανάκαμψη σε λιανεμπόριο, αναμονή σε κατασκευές «βλέπει» το ΙΟΒΕ
Με θετικό πρόσημο κινείται η πλεινότητα των βασικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας, όπως τουλάχιστον αποτυπώνεται στην έκθεση του ΙΟΒΕ για το δεύτερο τρίμηνο του 2025, όπου παράλληλα ξεκάθαρα καταγράφεται η ανάγκη τόνωσης των επενδύσεων προκειμένου να διατηρηθεί η αναπτυξιακή δυναμική.
Στο πρώτο τρίμηνο του έτους, η βιομηχανική παραγωγή βγήκε ενισχυμένη, αύξηση κύκλου εργασιών «είδαν» οι περισσότεροι τομείς των υπηρεσιών, ο τουρισμός βρίσκεται σε ανοδική πορεία, το λιανικό εμπόριο ανέκαμψε, αλλά στις κατασκευές παρουσιάστηκε μείωση της δραστηριότητας.
Ενίσχυση βιομηχανικής παραγωγής
Σύμφωνα με την έκθεση του ΙΟΒΕ στο πρώτο τετράμηνο του 2025, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 1,0% ρυθμός σημαντικά μικρότερος από τον αντίστοιχο του 2024 (5,8%). Αύξηση σημειώθηκε και στη βιομηχανική παραγωγή της Ευρωζώνης με τον σχετικό δείκτη να ενισχύεται κατά 1,0% αντί σημαντικής μείωσης κατά 4,2% το πρώτο τετράμηνο του 2024.
Την περίοδο του πρώτου πεντάμηνου του 2025, οι τιμές των βιομηχανικών προϊόντων υποχωρούν κατά 4,1% αντί αύξησης κατά 2,0% την ίδια περίοδο του 2024. Η υποχώρηση των τιμών οφείλεται περισσότερο στις πωλήσεις στη διεθνή αγορά (-7,4% σε συνέχεια μείωσης κατά 6,5% το 2024) και λιγότερο στην εγχώρια (-2,4% αντί 1,7%). Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, παρά την αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής και τη μείωση των σχετικών τιμών, ο δείκτης κύκλου εργασιών υποχώρησε κατά 3,2%. Πρόκειται για το πρώτο πεντάμηνο των τελευταίων πέντε ετών στο οποίο καταγράφεται μείωση στον μέσο όρο του δείκτη.
Αύξηση καταγράφηκε σε τρεις από τους τέσσερις βασικούς τομείς της ελληνικής βιομηχανίας σε σχέση με το 2024, ωστόσο με σημαντικά χαμηλότερους ρυθμούς. Αναλυτικότερα, η παραγωγή αυξήθηκε στην παροχή Ηλεκτρικού Ρεύματος (3,9% αντί 12,9%), στην Παροχή Νερού (0,5% αντί 4,2% το 2024), και στη Μεταποίηση (0,4% αντί 4,3%). Αντίθετα, μείωση της παραγωγής σημειώθηκε στα Ορυχεία-Λατομεία, με το σχετικό δείκτη να περιορίζεται κατά 1,1% αντί αύξησης κατά 4,0% ένα έτος νωρίτερα.
Υποχώρηση στις κατασκευές
Στο πρώτο τρίμηνο του 2025, ο δείκτης παραγωγής στον τομέα των Κατασκευών μειώθηκε κατά 3,2%, έναντι αύξησης 21,8% την αντίστοιχη περίοδο του 2024. Πρόκειται για το πρώτο τρίμηνο από τις αρχές του 2021 στο οποίο καταγράφεται υποχώρηση του σχετικού δείκτη, αντανακλώντας επιβράδυνση της δραστηριότητας στον κατασκευαστικό τομέα, σημειώνει το ΙΟΒΕ. Την ίδια περίοδο στην Ευρωζώνη, η παραγωγή των κατασκευών αυξάνεται κατά 1,0% αντί μείωσης 3,8% ένα χρόνο νωρίτερα.
Στην Ελλάδα, ο δείκτης έργων Πολιτικού Μηχανικού κατέγραψε μείωση κατά 10,8% το α’ τρίμηνο του 2025, έναντι αύξησης 25,6% την αντίστοιχη περίοδο του 2024. Η υποχώρηση της δραστηριότητας αποτυπώνεται και στην έκδοση νέων οικοδομικών αδειών, οι οποίες μειώθηκαν κατά 29,2%, σε αντίθεση με την αύξηση 42,2% που είχε καταγραφεί το 2024. Πρόκειται για την πρώτη κάμψη στην έκδοση οικοδομικών αδειών από το 2016.
Το λιανικό εμπόριο ανακάμπτει
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, στο πρώτο τετράμηνο του 2025, ο δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο αυξήθηκε κατά 4,2%, αντιστρέφοντας την εικόνα της αντίστοιχης περιόδου του 2024, όταν είχε καταγραφεί μείωση κατά 5,1%. Ο όγκος εργασιών υποχώρησε σε έναν από τους οκτώ βασικούς υποκλάδους (Ένδυση και υπόδηση -1,2% αντί -0,3% το 2024).
Αντίθετα ο δείκτης αυξήθηκε στα Φάρμακα-Καλλυντικά (11,5% αντί ηπιότερης αύξησης κατά 1,4%), στα Βιβλία-Χαρτικά (8,1% αντί -9,0% πέρσι), στα Τρόφιμα-Ποτά (7,3% αντί -7,5% το 2024) και στα Μεγάλα Καταστήματα Τροφίμων (6,0% αντί απωλειών 2,7%). Ακολούθησαν τα Έπιπλα και Ηλεκτρικά είδη (4,0% αντί μείωσης κατά 12,6% ένα χρόνο νωρίτερα) και τα Καύσιμα-Λιπαντικά (0,7% σε συνέχεια παρόμοιας αύξησης το 2024.
Οι πρόδρομοι δείκτες προσδοκιών του ΙΟΒΕ μειώθηκαν κατά περίπου 6,1 μονάδες το πρώτο εξάμηνο του 2025 σε σύγκριση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2024, με τη μείωση να επικρατεί στους 4 από τους 5 βασικούς κλάδους του λιανικού εμπορίου.
Η μεγαλύτερη μείωση καταγράφηκε στα είδη οικιακού εξοπλισμού (–25,1 μονάδες), ακολουθούμενη από τα υφάσματα, ένδυση και υπόδηση (–20,7 μονάδες) και τα οχήματα και ανταλλακτικά (–16,9 μονάδες). Πτώση παρατηρήθηκε επίσης στα πολυκαταστήματα (–9,8 μονάδες). Αντίθετα, ο δείκτης προσδοκιών για τρόφιμα, ποτά και καπνό σημείωσε άνοδο κατά 17,2 μονάδες, καλύπτοντας μέρος της πτώσης που είχε καταγραφεί το 2024.
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τα Αυτοκίνητα – Οχήματα διαμορφώθηκε στις 99,7 μονάδες στο πρώτο εξάμηνο του 2025, έναντι 116,2 μονάδων το 2024, πτώση κατά 14,2%. Το ισοζύγιο των τρεχουσών πωλήσεων υποχώρησε στις 7 μονάδες, έναντι 26 μονάδων το 2024, με εξασθένιση του ποσοστού όσων εκτιμούσαν αυξημένες τις πωλήσεις και άνοδο όσων εκτίμησαν ότι οι πωλήσεις είναι μειωμένες.
Στα αποθέματα συνεχίζεται η τάση διόγκωσης, με το σχετικό ισοζύγιο να αυξάνεται στις 38 μονάδες, έναντι 29 μονάδων το 2024, με αύξηση όσων θεωρούν υψηλά τα αποθέματα. Στις παραγγελίες, το ισοζύγιο γίνεται αρνητικό, στις -12 μονάδες, έναντι +20 μονάδων το 2024, με αύξηση του ποσοστού όσων αναμένουν ότι οι παραγγελίες θα μειωθούν και μείωση των επιχειρήσεων που εκτιμούν ότι θα αυξηθούν.
Το ισοζύγιο για τις προσδοκίες πωλήσεων εξασθενεί, στις 16 μονάδες, έναντι 36 μονάδων το 2024, με υποχώρηση του ποσοστού των επιχειρήσεων που αναμένουν αύξηση πωλήσεων το επόμενο χρονικό διάστημα. Αντίθετα με τα υπόλοιπα στοιχεία της αγοράς, στο σκέλος της απασχόλησης καταγράφεται βελτίωση, καθώς ο αριθμός των επιχειρήσεων που αναμένουν ενίσχυση των θέσεων απασχόλησης το επόμενο χρονικό διάστημα αυξήθηκε, ενώ τέλος, στις τιμές διατηρούνται οι σταθεροποιητικές τάσεις.
Ανοδικά το χονδρικό εμπόριο
Στο πρώτο τρίμηνο του 2025, ο δείκτης όγκου του χονδρικού εμπορίου αυξήθηκε κατά 5,7% αντί σημαντικής μείωσης κατά 20,7% ένα χρόνο νωρίτερα. Την ίδια περίοδο, ο δείκτης κύκλου εργασιών, ο οποίος ενσωματώνει και την επίδραση των τιμών, αυξάνεται κατά 4,8% αντί μείωσης κατά 11,5% το 2024. Η μικρότερη άνοδος του κύκλου εργασιών σε σχέση με τον όγκο υποδηλώνει πιθανή ήπια υποχώρηση των τιμών σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, αναφέρει το ΙΟΒΕ.
Με «συν» και οι υπηρεσίες
Στο πρώτο τρίμηνο του 2025, ο δείκτης κύκλου εργασιών αυξήθηκε και στους έξι βασικούς τομείς των υπηρεσιών. Τη μεγαλύτερη άνοδο σημείωσαν οι Επαγγελματικές, Επιστημονικές και Τεχνικές υπηρεσίες καθώς ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε κατά 19,0%, αντί αύξησης κατά 7,4% το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024. Ακολούθησαν οι Διοικητικές υπηρεσίες (12,1% σε συνέχεια αύξησης κατά 13,9%), οι υπηρεσίες Μεταφορών (+10,9% έναντι +10,4% το 2024), και οι δραστηριότητες Ακίνητης Περιουσίας (+10,9% αντί +12,8%). Έπονται οι υπηρεσίες Ενημέρωσης και Επικοινωνίας (4,3% αντί +3,8%) και ο Τουρισμός (+4,0% αντί +6,3%).
Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, οι πρόδρομοι δείκτες από τις έρευνες οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ καταγράφουν επιδείνωση των προσδοκιών, με τον συνολικό δείκτη για τις Υπηρεσίες να μειώνεται κατά 9,8 μονάδες. Η υποχώρηση αυτή φαίνεται να οφείλεται κυρίως στη μείωση του δείκτη προσδοκιών στον κλάδο των Ξενοδοχείων – Εστιατορίων – Τουριστικών Γραφείων (-11,2 μονάδες). Ωστόσο, οι απώλειες αντισταθμίζονται εν μέρει από τις αυξημένες προσδοκίες σε άλλους κλάδους υπηρεσιών – ιδιαίτερα στους Χρηματοπιστωτικούς Οργανισμούς (+15,7 μονάδες), τις Διάφορες Υπηρεσίες προς Επιχειρήσεις (+1,8 μονάδες) και την Πληροφορική (+0,6 μονάδες).
