Παρέες από παιδιά τριγυρνούν από σπίτι σε σπίτι την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς για να αναγγείλουν το τέλος του χρόνου που πέρασε αλλά και τον ερχομό του καινούριου που έρχεται. Τα κάλαντα είναι ένα έθιμο που έχει παραμείνει μέχρι και σήμερα στην Κρήτη, μόνο που τις προηγούμενες δεκαετίες τα παιδιά έπαιρναν από τους νοικοκύρηδες πορτοκάλια ή καρύδια…
Παραδοσιακά κρητικά κάλαντα της Πρωτοχρονιάς, σε μια παλιά εκτέλεση από τον Κώστα Μουντάκη και την Καίτη Ρουκουνάκη.
Ταχιά ταχιά’να αρχιχρονιά
ταχιά’ ν’ αρχή του χρόνου,
ταχιά’ ν’ απού περπάτησε
ο Κύριος στον κόσμο
Και εβγήκε και χαιρέτησε
ούλους τους ζευγολάτες.
Και ο πρώτος που τα’ απάντησε
ήταν ο Άης Βασίλης
Πολλά τα έτη Βασιλειό,
καλόν ζευγάριν έχεις.
Καλό το λες αφέντη μου καλό
και ευλογημένο,
Η χάρη σου το βλόγησε
με το δεξί σου χέρι,
με το δεξιό με το ζερβό
με το μαλαματένιο.
Πες μου να ζήσεις Βασιλειό
πόσα μουζούρια σπέρνεις;
Σπέρνω κριθάρι δώδεκα,
σταράκι δέκα πέντε
ταή και ρόβι δεκαοχτώ
κι από νωρίς στο στάβλο.
Είπαμε δα ‘ αφέντη μας
να πούμε τση κυράς μας
Κυρά μαρμαροτράχηλη
και φεγγαρομαγούλα
οπού τον έχεις τον υγιό,
τον μοσχοκανακάρη
λούζεις τον και χτενίζεις τον
και στο σχολειό τον πέμπεις
κι ο δάσκαλος τον έδειρε
μ” ένα χρυσό βιτσάλι
και η κυρά δασκάλισσα
μ’ ένα μαργαριτάρι.
Είπαμε δα και στη κυράς
ας πούμε και τση βάγιας
Νάψε βαγίτσα το κερί
νάψε και το ντουμπλέρι
και κάτσε και ντουχούντιζε
ίντα θα μας εφέρεις
απάκι γή λουκάνικο
γη από πλευρά κομμάτι
γη από τον πόρο του βουγιού
να πιούμε μια γεμάτη.
Κι αν είναι με το θέλημα,
άσπρη μου περιστέρα
ανοίξετε την πόρτα σας
να πούμε καλησπέρα
Επά που καλαντρίσαμε
καλά μας επλερώσαν
Καλά να ‘ναι τα έχη τους
και τα πονομάτά τους
και αν έχουν και αρσενικό παιδί
στη σέλα καβαλάρη
να σιέται να λυγίζεται
να πέφτει το λογάδι
να το μαζώνει η μάνα του,
να’χει χαρά μεγάλη.
Πάλι κι αν είναι θηλυκό
μια καλή να κάνει
Που δεν τον φτάνει τον υγιό
Άντρα να τον επάρει.
Χρόνια Πολλά Καλή και Ευλογημένη Χρονιά
