«Το πρόβλημα δεν είναι στους σπόρους, αλλά στην κοινωνία που δεν τους έδωσε το κατάλληλο περιβάλλον να αναπτυχθούν».
Τα τελευταία εικοσιτετράωρα, η επικαιρότητα μονοπωλείται από μία σύγχρονη εκδοχή αρχαίας τραγωδίας, στα Βορίζια της Μεσσαράς Ηρακλείου, με το ξέσπασμα ακραίας βίας, στο ορεινό χωριό της Κρήτης.
Ένα γεγονός με βαθιές ρίζες και άγνωστες προς το παρόν προεκτάσεις, που συνδέεται με την τραυματική κοινωνική μνήμη των κατοίκων και το μετασχηματισμό ενός αναμφισβήτητα θλιβερού γεγονότος του παρελθόντος, σε συλλογικό τραύμα με αντίκτυπο στη συνολική δομή της τοπικής κοινωνίας.
Πρόκειται για την αναβίωση ενός αιματοκυλισμένου παρελθόντος, που παίζει το δράμα της συλλογικής μνήμης στη δημόσια αρένα, με τη μορφή της βεντέτας, η οποία αναβιώνει μέσα σε ένα δεδομένο σύστημα αξιών της τοπικής κοινωνίας, και φέρει το χαρακτήρα της ηθικής επιταγής και του καθήκοντος των δραστών προς τα μάτια της κοινωνίας.
Στις καρδιές των κατοίκων της περιοχής αναβιώνει η ανασφάλεια και ο φόβος για επανάληψη των αιματηρών γεγονότων και του ξεκληρίσματος οικογενειών. Η απελπισία. Η απομόνωση. Ο κίνδυνος ενός παρελθόντος που όταν δοθεί μία αφορμή καθίσταται επίκαιρο και εισέρχεται στο παρόν με ολέθριες συνέπειες.
Η περιοχή της Μεσσαράς είναι πολύπαθη. Μετράει τις πληγές της εδώ και αρκετές δεκαετίες. Σήμερα, εκτός από τους τραυματισμένους ψυχικά πολίτες, που ζουν με το άγχος της αναβίωσης της βεντέτας, η περιοχή έχει παράλληλα καταστεί «άνδρο» παραβατικότητας για συγκεκριμένες ομάδες που παρανομούν και λειτουργούν με νόμους μαφίας και Ομερτά.
Η παραβατικότητα γεννά επιπλέον φόβους στα μέλη της τοπικής κοινωνίας. Πολύ πρόσφατες και ακόμη επίκαιρες οι πληγές από τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην περιοχή. Μία τοπική κοινωνία που ψάχνοντας εδώ και δεκαετίες να βρει το ρυθμό της, τελικά χάνει και το δίκιο της και γίνεται αντικείμενο ευτελούς εκμετάλλευσης από επιτήδειους πρόθυμους σωτήρες, οι οποίοι στο τέλος της ημέρας την αφήνουν ακάλυπτη στους κινδύνους.
Εξάλλου οι χαρακτηρισμοί και οι ετικέτες που επιβάλλονται σε τέτοιες περιπτώσεις από τους φορείς κοινωνικού ελέγχου, δεν ωφελούν. Καθηλώνουν ακόμη περισσότερο το ηθικό των πολιτών βαθαίνοντας τις ρήξεις στον κοινωνικό ιστό, δημιουργώντας πόλωση μεταξύ αυτών που χαρακτηρίζουν και των χαρακτηρισμένων και επισπεύδοντας κοινωνική αποδιοργάνωση.
Σε όλα αυτά η απάντηση είναι «ΟΧΙ ΠΙΑ». Ήρθε το πλήρωμα του χρόνου να αλλάξει η σελίδα για τη Μεσσαρά.
Έχουν ληφθεί κάποια άμεσα μέτρα από το Υπουργείο Παιδείας. Εστάλησαν ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί στα σχολεία της περιοχής. Προτάθηκε ακόμη και η αναβάθμιση της αστυνομικής Υπηρεσίας της Μεσσαράς. Όλα αυτά είναι καλοδεχούμενα, εννοείται. Αλλά είναι σα να δίνεις ασπιρίνες σε καρκινοπαθή.
Τα πρόσφατα γεγονότα ακραίας ανταλλαγής βίας και παραβατικότητας στα Βορίζια είναι απλά το σύμπτωμα και όχι η αιτία του προβλήματος που δεκαετίες ολόκληρες μαστίζει υπόκωφα την περιοχή.
Στην αρχαία τραγωδία ο από μηχανής Θεός δίνει πάντα τη λύση, την κάθαρση. Έτσι περιμένουμε και σε αυτή τη σύγχρονη τραγωδία, από τον Πρωθυπουργό να δώσει τη λύση. Και πάλι. Γιατί μόνο αυτός μπορεί με τις αποφάσεις του να οδηγήσει τον τόπο μας σε ένα ξέφωτο. Μια καινούρια αρχή. Έναν επαναπροσδιορισμό του ατόμου ως μία κοινωνικά και πολιτισμικά σημασιοδοτημένη υποκειμενικότητα.
Χρειάζεται μία ανατρεπτική παρέμβαση. Ένα «άνοιγμα» και υποδοχή της Κοινωνίας προς την τραυματισμένη Μεσσαρά και όχι γκετοποίησή της. Εξάλλου είναι η πιο παραγωγική περιοχή και αναπτυξιακός πυλώνας της της Κρήτης. Δεν της αξίζει περιθωριοποίηση και κοινωνική εγκατάλειψη. Προτείνουμε την ίδρυση στην περιοχή της Μεσσαράς, τμήματος της Ανώτατης Σχολής Παραστατικών Τεχνών, της οποίας η σύσταση έρχεται στη Βουλή εντός του επόμενου χρονικού διαστήματος.
Ο τόπος έχει ανάγκη από ανάπτυξη, κοινωνική βιωσιμότητα και πολιτιστική επένδυση για τη σταδιακή αλλαγή της κουλτούρας.
Ο τομέας του Πολιτισμού είναι ο δρόμος που θα μπορούσε να δώσει τη θεραπεία και την αναγέννηση της περιοχής.
Με την ίδρυση στην περιοχή της Μεσσαράς ενός Πανεπιστημίου που θα συνδυάζει την καλλιτεχνική δημιουργία και πράξη με τη θεωρία και την έρευνα, θα ενισχύει τη διακαλλιτεχνικότητα, θα εξασφαλιστούν οι συνθήκες για την πολιτιστική και κοινωνική αναγέννηση της περιοχής.
Με την κοινωνική ζύμωση φοιτητών από όλη την Ελλάδα, την αξιοποίηση υψηλού επιπέδου καλλιτεχνικού διδακτικού προσωπικού και διακεκριμένων και καθολικά αναγνωρισμένων προσωπικοτήτων του χώρου των παραστατικών τεχνών. Εξάλλου, η Κρήτη έχει ανάγκη από μία πολιτιστική δομή ανώτατης βαθμίδας εφάμιλλη των αθηναϊκών. Με καλλιτεχνικές παρουσίες και παραστάσεις κύρους. Και είναι πολύ ευνοϊκή συγκυρία που Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής είναι ένα Κρητικός.
Για να γίνει κοινωνική ώσμωση και αναδόμηση της ευρύτερης περιοχής. Με την ανάπτυξη και την πολιτιστική μύηση θα έρθει και η κοινωνική ειρήνη σε αυτόν τον τόπο που επί τόσες δεκαετίες ματώνει από το μίσος, την παραβατικότητα και το φόβο.
Το Κράτος πρέπει να στηρίξει τη Μεσσαρά. Να της δώσει αναγέννηση και Ειρήνη μέσω του Πολιτισμού.
Και βεβαίως, οι μεγάλες οικονομικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Κρήτη και ιδιαίτερα εντός του Νομού Ηρακλείου, θα πρέπει να δείξουν Εταιρική Κοινωνική Υπευθυνότητα, χρηματοδοτώντας δράσεις που θα ευνοήσουν το παραπάνω εγχείρημα της Πολιτείας.
Με τη συντονισμένη συνεργασία της Πολιτείας, της Κοινωνίας και του επιχειρηματικού κόσμου, θα μπορέσει να δημιουργηθεί κοινωνική αξία και ανθεκτικότητα στην περιοχή.
Να ενώσουμε τα χέρια και να γίνουμε πράκτορες αλλαγής. Το μόνο που χρειάζεται είναι επιθυμία και προσανατολισμός της σκέψης στην κοινωνική αλλαγή.
Όπως έχει πει ο GEORGE BERNARD SHAW, «ο λογικός άνθρωπος προσαρμόζει τον εαυτό του στον κόσμο. ο παράλογος προσαρμόζει τον κόσμο στον εαυτό του. ‘Ολη η πρόοδος εξαρτάται από τον παράλογο άνθρωπο»
