Τι δείχνει νέα έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Περίπου ένας στους έξι ανθρώπους στον κόσμο δηλώνει ότι νιώθει μοναξιά, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας της, σύμφωνα με νέα έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Παρότι οι άνδρες και οι γυναίκες αναφέρουν παρόμοια ποσοστά μοναξιάς, τα έφηβα κορίτσια φαίνεται να βιώνουν πιο έντονα αυτό το συναίσθημα από κάθε άλλη κοινωνική ομάδα.
Η Επιτροπή για την Κοινωνική Σύνδεση του ΠΟΥ (WHO’s Commission on Social Connection) διερεύνησε σε βάθος ποιες ομάδες κινδυνεύουν περισσότερο από κοινωνική απομόνωση και τι σημαίνει αυτό για την υγεία και την ευημερία τους. Σύμφωνα με την έκθεση, οι νέοι άνθρωποι επηρεάζονται περισσότερο: το 20,9% των εφήβων και το 17,4% των ενηλίκων κάτω των 30 ετών δηλώνουν ότι αισθάνονται μόνοι. Το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 11,8% για τα άτομα άνω των 60 ετών.
Παρότι τα γενικά ποσοστά είναι παρόμοια μεταξύ ανδρών και γυναικών, τα κορίτσια στην εφηβεία αναδεικνύονται ως η πιο ευάλωτη ομάδα, με 24,3% να δηλώνουν ότι βιώνουν μοναξιά.
«Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που τροφοδοτούν τη μοναξιά και την απομόνωση», δήλωσε ο Dr Vivek Murthy, πρώην γενικός χειρουργός στις ΗΠΑ και συν-πρόεδρος της επιτροπής του ΠΟΥ. Ανάμεσα σε αυτούς ανέφερε τη σωματική και ψυχική υγεία, που μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω απομόνωση, τη κοινωνική περιθωριοποίηση, αλλά και τη χρήση των ψηφιακών μέσων με επιβλαβή ή υπερβολικό τρόπο.
Ο ΠΟΥ διαχωρίζει τη μοναξιά από την κοινωνική απομόνωση: κάποιος θεωρείται κοινωνικά απομονωμένος όταν του λείπουν επαρκείς κοινωνικές συνδέσεις, ενώ μοναξιά είναι το επώδυνο συναίσθημα που προκύπτει όταν δεν υπάρχουν οι σχέσεις που επιθυμεί.
Τα δεδομένα για την κοινωνική απομόνωση είναι πιο περιορισμένα, ωστόσο η Επιτροπή εκτιμά ότι επηρεάζει έως και έναν στους τρεις ηλικιωμένους και έναν στους τέσσερις νέους. Η μοναξιά και η απομόνωση έχουν σοβαρές συνέπειες για την υγεία: συνδέονται με περίπου 871.000 θανάτους ετησίως και αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλικά επεισόδια, καρδιοπάθειες, διαβήτη, γνωστική έκπτωση και ψυχικές ασθένειες.
Η ύπαρξη ισχυρών κοινωνικών σχέσεων, από την άλλη, μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την υγεία και ακόμη και να αυξήσει τη διάρκεια ζωής.
Οι ειδικοί του ΠΟΥ καλούν τις εθνικές κυβερνήσεις να θέσουν τη μοναξιά ως πολιτική προτεραιότητα, προτείνοντας περισσότερη έρευνα και στρατηγικές που ενισχύουν την κοινωνική συνοχή.
«Για πολύ καιρό δεν αναγνωρίζαμε τη σημασία της κοινωνικής υγείας», δήλωσε ο Dr Vivek Murthy. «Αυτό πρέπει να αλλάξει».
Μερικές χώρες έχουν ήδη αναλάβει δράση. Η Σουηδία, για παράδειγμα, ξεκίνησε φέτος ένα πρόγραμμα 30 εκατομμυρίων ευρώ για την αντιμετώπιση της μοναξιάς, με πρωτοβουλίες όπως η ενεργή προσέγγιση ηλικιωμένων που μπορεί να είναι απομονωμένοι.
Σύμφωνα με τον Jakob Forssmed, υπουργό Κοινωνικών Υποθέσεων και Δημόσιας Υγείας της Σουηδίας, στους επόμενους μήνες θα δοθούν σε νέους ηλικίας 16 έως 18 ετών «κάρτες δραστηριοτήτων», με οικονομική ενίσχυση για συμμετοχή σε αθλητικές, πολιτιστικές και άλλες κοινωνικές δράσεις – υπό την προϋπόθεση ότι θα αφορούν ομαδικές δραστηριότητες.
Ο στόχος, όπως λέει, είναι να ενισχυθούν οι κοινωνικές δεξιότητες των νέων και να ενδυναμωθούν οι δεσμοί ανάμεσα στις γενιές. «Αυτό δεν είναι πρόβλημα μόνο για όσους είναι μόνοι ή απομονωμένοι», σημειώνει ο Jakob Forssmed. «Είναι πρόβλημα για ολόκληρη την κοινωνία».
PATRIS.GR
