NICHOLAS MOORE
ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΑ VII
ΒΕΝΕΤΣΙΑΝΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΡΟΚΚΟΥ
ΔΑΣΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ 48 & ΠΛΑΤΕΙΑ 1821 – ΣΠΛΑΝΤΖΙΑ – ΧΑΝΙΑ – ΚΡΗΤΗ
ΧΑΝΙΑ.- Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων Ελαιουργείον σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων διοργανώνουν και παρουσιάζουν την έκθεση σύγχρονης τέχνης «NICHOLAS MOORE – ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΑ VII».
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν τη Δευτέρα 2 Ιουνίου 2025, στις 20:30, στον Βενετσιάνικο Ναό του Αγίου Ρόκκου, Δασκαλογιάννη 48 & Πλατεία 1821, Σπλάντζια, Παλιά Πόλη, Χανιά, Κρήτη.
Την έκθεση επιμελούνται η Βρετανίδα συγγραφέας, εικαστικός και επιμελήτρια Sophie Parkin και ο Διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Χανίων Ελαιουργείον Ιωάννης Ν. Αρχοντάκης.
Στην έκθεση «NICHOLAS MOORE – ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΑ VII» παρουσιάζονται έργα μικτής τεχνικής και χαρακτικής σε λινόλεουμ από τις περιόδους διαμονής του καλλιτέχνη στην Ελλάδα (Χανιά, Σύρος, Αθήνα), που ανήκουν στη Μόνιμη Συλλογή του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Χανίων Ελαιουργείον και στις Ιδιωτικές Συλλογές του Γιάννη Γιανναράκη, του Μεγακλή Ρογκάκου, των John & Helen Murlis και του Κτήματος Λουπάκη. Ταυτόχρονα παρουσιάζονται και νέα έργα από τη Βρετανική παραγωγή του καλλιτέχνη της τελευταίας τριετίας, που ανήκουν στην προσωπική συλλογή του Moore.
Μέσα από την εικαστική αφήγηση της έκθεσης γίνεται αντιληπτή όλη η εξέλιξη της θεματογραφίας και της τεχνικής που ο καλλιτέχνης διέτρεξε τα τελευταία συνεχόμενα σαράντα χρόνια εικαστικής δημιουργίας.
Η επιμελήτρια, καλλιτέχνις και συγγραφέας Sophie Parkin σημειώνει: «Ο Nick βιώνει τις ιδέες του όπως ένας Επιστήμονας Ζωολόγος: κοιτάζει τυφλοπόντικες μέσα σε ένα κλειστό εργαστήριο ή αναγνωρίζει ξεχασμένα οστά μέσα στη γη. Η σύνδεσή του με τα αστέρια, τα μόρια, τα άτομα και τα μήκη κύματος του σύμπαντος είναι τόσο πραγματική όσο η σκληρή γη κάτω από τα πόδια του.
Όμως τελικά η μυθολογία τού δίνει τις ιστορίες για να τις αναπαραστήσει σε εικόνες, γιατί ο Νικ είναι παλιομοδίτης και ταυτόχρονα πολύ μοντέρνος στην κατανόηση τόσο της επιστήμης, όσο και των αισθημάτων της ανθρώπινης καρδιάς. Παίζει με φιλοσοφίες αρχαίες, όσο η Κρήτη και ο πολιτισμός της, παίζει με την επιστήμη και τα διαχρονικά σύμβολά της.
Συγκινείται από τη δύναμη της ανθρώπινης εμπειρίας και τα θαύματα που μας κάνουν να πιστεύουμε στο Ιερό. Παίζει με το χαρτί σαν να είναι η ζωή μας ένα χαρούμενο παιχνίδι, αλλά ποιοί είναι τελικά οι κανόνες του παιχνιδιού που πρέπει να ανακαλύψουμε για να ζήσουμε… και ποιος μπορεί να φανερώσει όλα τα άλυτα μυστήρια αυτής της ζωής;»
Η έκθεση «NICHOLAS MOORE – ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΑ VII» συνδιοργανώνεται από την Περιφέρεια Κρήτης, την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, τον Δήμο Πλατανιά, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων, την Αίθουσα Τέχνης Match More, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων Ελαιουργείον και συμμετέχει στο Εικαστικό Πρόγραμμα ΧΑΝΙaRT 2025.
Η έκθεση συνοδεύεται από δίγλωσσο (ελληνικά, αγγλικά) φυλλάδιο στο οποίο παρουσιάζονται κείμενα τεκμηρίωσης, αναλύσεις και σχόλια των επιμελητών, της καθηγήτριας Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Δρ Μαρίας Βασιλάκη και του Ιστορικού Τέχνης Δρ Μεγακλή Ρογκάκου.
Με την παρουσία του ίδιου του καλλιτέχνη Nicholas Moore, η έκθεση θα είναι ανοιχτή από 2.6.2025 μέχρι 14.6.2025, κάθε μέρα 20:00-23:00, με ελεύθερη είσοδο.
Ο Nicholas Moore γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1958. Μεγάλωσε στο Σόχο τη δεκαετία του 1960, με τους δύο γονείς του να εργάζονται στη βιομηχανία της μόδας. Πριν ασχοληθεί συστηματικά με την ζωγραφική σπούδασε Ζωολογία στο Πανεπιστήμιο του Bristol. Στη συνέχεια ο Moore ταξίδεψε στην Ελλάδα και το 1982 αποφάσισε να εγκατασταθεί στην Κρήτη για τα επόμενα δέκα χρόνια εργαζόμενος κοντά στον Βρετανό καλλιτέχνη John Craxton που εξελίχθηκε σε ουσιαστικό μέντορά του.
Η πρώτη του εικαστική εμφάνιση στο Λονδίνο έγινε με τον Christopher Hull το 1986. Παρέμεινε στο Λονδίνο παράγοντας εικαστικό έργο και εκθέτοντας μέχρι το 2001 όποτε επέστρεψε ξανά στην Ελλάδα, επιλέγοντας να ζήσει στη Σύρο για ακόμα δέκα χρόνια και αμέσως μετά εγκαταστάθηκε για δύο ακόμα χρόνια στην Αθήνα.
Από το 2015 που επέστρεψε στη Βρετανία μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ Λονδίνου και Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Έχει παρουσιάσει το εικαστικό του έργο σε περισσότερες από είκοσι ατομικές εκθέσεις και σε δεκάδες ομαδικές στις ΗΠΑ, την Άπω Ανατολή και την Ευρώπη συμπεριλαμβάνοντας στην Ελλάδα ατομικές παρουσιάσεις στα Χανιά, τη Σύρο και την Αθήνα. Έργα του βρίσκονται σε Δημόσιες Πινακοθήκες και Μουσεία καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές.
Ο Βενετσιάνικος Nαός του Αγίου Ρόκκου σώζεται σε άριστη κατάσταση στη βορειοδυτική γωνία της Πλατείας 1821, στη Σπλάντζια της Παλιάς Πόλης των Χανίων, κοντά στο σημερινό ορθόδοξο Ναό του Αγίου Νικολάου. Αποτελείται από δύο διαφορετικής μορφής καμαροσκέπαστα κλίτη από τα οποία το αρχαιότερο ήταν το βόρειο, μια απλή κατασκευή χωρίς κανένα διάκοσμο.
Αντίθετα, το νότιο κλίτος έχει κτιστεί εξ’ ολοκλήρου από λαξευτή τοιχοποιία, σύμφωνα με τις αρχιτεκτονικές αντιλήψεις του Βενετσιάνικου Μανιερισμού. Πρόκειται για κτίσμα με τονισμένους αρμούς στους πεσσούς, που καταλήγει στις στενές του πλευρές σε τριγωνικό αέτωμα, χωρίς καταέτιο γείσο. Η κύρια δυτική όψη, έχει τονισμένο τον κατακόρυφο άξονα με ένα θύρωμα, ένα ορθογώνιο πλαίσιο για επιγραφή και ένα στρογγυλό φεγγίτη.
Στη νότια όψη το κέντρο καταλαμβάνει θύρωμα με τριγωνικό αέτωμα και δυο μεγάλα παράθυρα. Κάτω από το γείσο υπάρχει επιγραφή : «Αφιερωμένο στον Άριστο και Μέγιστο Θεό και στον Θείο Ρόκκο. 1630». Η επιγραφή “D(IVO) ROCCO” (στο Θείο Ρόκκο) υπάρχει και στην πρόσοψη. Ο ναός φαίνεται να κτίστηκε μετά από κάποια επιδημία πανώλης από την οποία, όπως είναι γνωστό, προστάτευε ο Άγιος Ρόκκος.
Πρόσφατα ο Ναός συντηρήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων και στο εσωτερικό του πραγματοποιήθηκε ανασκαφή που εμφάνισε τμήματα από τη αρχαία Κυδωνία και μέρος οικισμού από τους Μινωικούς χρόνους. Τα επίπεδα της ανασκαφής είναι ορατά από το εσωτερικό του μνημείου καθώς τμήμα του πατώματός του έχει αντικατασταθεί με υαλοπίνακες.
Το πρόγραμμα «ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές» συμπληρώνει φέτος 12 χρόνια δράσεων (2012-2024) με περισσότερες από 350 εκδηλώσεις πολιτισμού, υλοποιείται από το «Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων Ελαιουργείον» σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης, την Πε¬ριφερειακή Ενότητα Χανίων, όλους τους Δήμους του Νομού Χανίων και με τους Πολιτιστικούς Φορείς που έχουν σκοπό τη διερεύνηση και ανά-πτυξη του Πολιτισμού και των Καλών Τεχνών σε ολόκληρο το Νομό Χανίων.
Στόχος του προγράμματος «ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές» είναι να αναδείξει ο Νομός Χανίων το εικαστικό δυναμικό του και να καταστεί ένα από τα σημαντικότερα κέντρα εικαστικών δράσεων της Ελλάδας, μια αρένα νέων καλλιτεχνικών τάσε¬ων και ένα φόρουμ εικαστικού διαλόγου και δημι¬ουργίας, ένα χωνευτήρι αλληλεπιδράσεων μεταξύ των γηγενών πολιτιστικών αξιών και των διεθνών ρευμάτων πρωτοπορίας, το βήμα παρουσίασης των εικαστικών δράσεων και αναζητήσεων, τόσο για τους καταξιωμένους Δασκάλους της Τέχνης, όσο και τους ταλαντούχους Νέους Δημιουργούς.
Παράλληλα με την προβολή του τόπου μας και την ανάδειξη του ντόπιου πολιτιστικού δυναμικού, στόχος παραμένει η κατασκευή ενός διαδραστικού δικτύου επικοινωνίας μεταξύ όλων των Κρητών Εικαστικών Δημιουργών, της τοπικής κοινωνίας, της ευρύτερης καλλιτεχνικής κοινότητας και του παγκόσμιου πολιτιστικού ιστού.
H Μη Κερδοσκοπική Εταιρία Πολιτισμού «Ελαιουργείον – Εργοστάσιο Τέχνης» δημιουργήθηκε με σκοπό να σώσει από την ερήμωση και τον αφανισμό το Παλιό Ελαιουργείο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζυμπραγού στο Νομό Χανίων της Κρήτης. Στόχος της είναι να στεγάσει στους χώρους του εκδηλώσεις πολιτισμού, μετατρέποντάς το σε έναν τόπο μνήμης και ένα πεδίο δράσεων κουλτούρας στην ενδοχώρα του νησιού.
Το κτίριο του Παλιού Ελαιουργείου αποτελείται από τον κεντρικό οικοδομικό πυρήνα που κατασκευάστηκε με λιθοδομή τη δεκαετία του 1920 και από πτέρυγες – δορυφόρους κατασκευασμένες σε διαδοχικές οικοδομικές φάσεις ως τη δεκαετία του 1970. Το 1980 σταμάτησε η λειτουργία του ως λιοτρίβι και αφέθηκε να καταρρέει γοργά. Κατά την ανασυγκρότησή του στόχος ήταν η διατήρηση των πρωταρχικών υλικών του κτιρίου με τον αυθεντικό τεχνολογικό του εξοπλισμό με όσο το δυνατόν λιγότερες παρεμβάσεις. Ο μηχανικός εξοπλισμός του ελαιοτριβείου είναι Ελληνικής Κατασκευής(!) από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 και διατηρήθηκε σαν σημείο μνήμης και αναφοράς των αρχικών λειτουργιών του χώρου.
Σήμερα το «Ελαιουργείον – Εργοστάσιο Τέχνης» είναι ένας πολυδιάστατος πολιτιστικός οργανισμός. Απαρτίζεται από την «Πινακοθήκη Εικαστικών Τεχνών Χανίων» που στόχο της έχει τη διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και την παρουσίαση περιοδικών εικαστικών εκθέσεων, και το «Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων» που σκοπός του είναι η διαφύλαξη, η παρουσίαση και η ανάδειξη των μόνιμων συλλογών του «Ελαιουργείου» και η προώθηση μαζί με τη μελέτη των διαδραστικών επαφών της Σύγχρονης Τέχνης με τον Άνθρωπο.
Παράλληλα από το «Ελαιουργείον – Εργοστάσιο Τέχνης» εκπορεύονται έξι μεγάλα προγράμματα Επικοινωνίας, Συνεργασίας, Ανάπτυξης & Πολιτισμού: 1.«Ο Δρόμος των Μουσείων», 2.«Ο Κύκλος των Φαραγγιών», 3.«ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές», 4.«Τέχνη & Οίνος – Τα Οινοποιεία Δυτικής Κρήτης δημιουργούν Πολιτισμό», 5.«Δημιουργική Φιλοξενία Καλλιτεχνών – Olivepress Art Residency» & 6.«Το Βήμα της Τέχνης».
Το παλιό λιοτρίβι που αναγεννήθηκε σε «Εργοστάσιο Τέχνης», βρίσκεται στο χωριό Δρομόνερο, 33 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης των Χανίων (30 λεπτά με το αυτοκίνητο), πάνω στον οδικό άξονα που οδηγεί στο γραφικό ψαροχώρι του Λιβυκού Πελάγους με τις μαγικές παραλίες: την Παλαιόχωρα.
