Κλιμακώνεται η κόντρα Αθήνας και Λευκωσίας για τη βιωσιμότητα και την υλοποίηση του project.
Γραμμή για τις… ελληνοκυπριακές καλένδες οδεύει η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου. Το project φαίνεται να μπαίνει πλέον όχι στον πάγο, αλλά στον κάλαθο των αχρήστων, καθώς οι παλινωδίες της Κύπρου και η κόντρα μεταξύ των κυβερνήσεων σε Αθήνα και Λευκωσία οδηγεί.
Οι δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Μάκη Κεραυνού ότι το έργο «δεν είναι βιώσιμο» αλλά και η άρνηση της Λευκωσίας να ανταποκριθεί στις συμβατικές υποχρεώσεις της οδηγούν. σε αδιέξοδο το φιλόδοξο σχέδιο. Στην περίπτωση αυτή η Τουρκία θα αποδείξει ότι παίζει το ρόλο de facto ελεγκτή κάθε μεγάλης ενεργειακής επένδυσης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Γιατί όταν και project που δεν χρειάζονται στα διεθνή ύδατα άδεια από το παράκτιο κράτος πόσο πιθανό είναι να προχωρήσουν άλλες επενδύσεις που παρουσιάζουν μεγαλύτερο γεωπολιτικό ρίσκο; Αν η Κύπρροος δεν μεταβάλει τη στάση της είναι βέβαιο πως και η Ελλάδα που έχει διακηρύξει πως είναι έτοιμη να επανεκκινήσει τις έρευνες βυθού στα διεθνή ύδατα, δεν θα προχωρήσει σε έκδοση Navtex και το έργο ύψψους 2 δις ευρώ θα πάει περίπατο…
Η άποψη της Αθήνας είναι ότι σε μια κρίσιμη συγκυρία που η Ελλάδα προτίθεται να επανεκκινήσει τις έρευνες για το καλώδιο -αυτό υποστηρίζει το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών- και να αναλάβει ένα γεωπολιτικό ρίσκο, δεν μπορεί η Κύπρος, δηλαδή ο κύριος ωφελούμενος από το έργο, αφού θα βγει από την ενεργειακή της απομόνωση, να υπονομεύει την προσπάθεια και να προτίθεται να το εγκαταλείψει.
Το ενδιαφέρον είναι ότι κανένα πάντως από τα εμπλεκόμενα μέρη δεν μιλά ευθέως για το περίφημο γεωπολιτικό ρίσκο και αυτό που κρύβεται πίσω του, δηλαδή τη Τουρκία. Είναι ενδεικτικό ότι ο κ. Κεραυνός δεν επικαλέστηκε αυτό ως λόγο για τη στάση του, παρά κάποιες μελέτες που έχει στα χέρια του ότι το έργο δεν είναι βιώσιμο, όπως είπε με τους συγκεκριμένους όρους.
Ίσως γιατί στην περίπτωση αυτή ο ΑΔΜΗΕ θα διεκδικήσει από την κυπριακή πλευρά κάποια κεφάλαια, καθώς βάσει της αρχικής συμφωνίας αν ματαιωθεί το έργο για λόγους ανωτέρας βίας, δηλαδή εξωτερικούς παράγοντες εκτός του ελέγχου, της ευθύνης και της υπαιτιότητας του Φορέα Υλοποίησης (πχ γεωπολιτικό ρίσκο), ο τελευταίος μπορεί να ανακτήσει τις μέχρι τότε δαπάνες, ισόποσα, μεταξύ των καταναλωτών των δύο χωρών. Και η κυπριακή πλευρά αντί για τα 25 εκατ ευρώ που καλείται σήμερα να πληρώσει, θα κληθεί να καταβάλει 125 εκατ ευρώ, όσο το 50% των μέχρι τώρα συνολικών δαπανών του ΑΔΜΗΕ (251 εκατ).
Ποιος δεν θέλει τη διασύνδεση στην Κύπρο
Δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν ότι υπάρχουν απώτεροι λόγοι που συνδέονται με συμφέροντα και ωθούν την κυπριακή πλευρά σε αυτή τη στάση. Τυχόν διασύνδεση του νησιού με την Ελλάδα θα αύξανε προφανώς τον ανταγωνισμό στην εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, με ό,τι αυτό θα σήμαινε για τη διατήρηση του ολιγοπωλίου τους και των τιμολογίων τους, που είναι από τις πιο ακριβές στην ΕΕ.
Το θέμα είχε αναδείξει με δηλώσεις πριν ένα έτος, ο τότε Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης, παραθέτοντας στοιχεία που έδειχναν ότι η μέση τιμή χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο κινούνταν τότε στα 164 ευρώ ανά μεγαβατώρα, όταν στη χώρα μας βρισκόταν στα 92 ευρώ. Σήμερα, αντίστοιχα οι τιμές που πληρώνουν τα κυπριακά νοικοκυριά κινούνται στα 32 λεπτά η κιλοβατώρα, έναντι 12-13 λεπτών στην Ελλάδα.
Οι ελπίδες σε μια συνεννόηση Μητσοτάκη-Χριστοδουλίδη
Μετά από το διαφαινόμενο αδιέξοδο μεταξύ των δύο κυβερνήσεων και το επαπειλούμενο… ναυάγιο του έργου, η ελπίδα για μια θετική εξέλιξη μετατίθεται σε μια πολιτική συνεννόηση μεταξύ των δύο ηγετών, του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του προέδρου της Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη.
Ο Κύπριος πρόεδρος ωστόσο, παρ’ ότι δεν συντάχθηκε ευθέως με τις δηλώσεις του υπουργού του δηλαδή δεν μίλησε για «μη βιώσιμο οικονομικά έργο», εντούτοις δεν τις αποδοκίμασε κιόλας. Εμφανίστηκε μάλλον αποστασιοποιημένος και σιβυλλικός, λέγοντας ότι ναι μεν το project είναι γεωπολιτικής σημασίας, ωστόσο περιμένει από τον ΑΔΜΗΕ την υλοποίηση συγκεκριμένων δεσμεύσεων. Δεδομένου ότι ο Διαχειριστής έχει φέρει σε πέρας όλα όσα του έχουν ζητηθεί από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ), είναι προφανές ότι αυτό που υπονόησε είναι η συνέχιση των ερευνών.
Ταυτόχρονα, όσα είπε ο κ.Κεραυνός, αμφισβητώντας την οικονομική βιωσιμότητα του GSI, ελάχιστες ημέρες μετά τις δηλώσεις Γεραπετρίτη ότι θα επανεκκινήσουν οι έρευνες για το καλώδιο, ενισχύουν εκείνα τα επιχειρηματικά συμφέροντα στη Λευκωσία -τους εισαγωγείς πετρελαίου για τις μονάδες της ΑΗΚ (κυπριακής ΔΕΗ), αλλά και τους ντόπιους παραγωγούς ΑΠΕ- που ποτέ δεν είδαν με καλό μάτι τη διασύνδεση.
με πληροφορίες από το energypress.gr
