Η ερευνητική ομάδα του Δρ Γεωργίου Ζάχου, Αν. Καθηγητή του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, ανακάλυψε έναν νέο μηχανισμό που μπορεί να προστατεύσει από καρκινογένεση, μέσω σταθεροποίησης «γεφυρών» DNA κατά την κυτταρική διαίρεση. Η ανακάλυψη αυτή που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο υψηλού κύρους επιστημονικό περιοδικό «The EMBO Journal» (https://lnkd.in/dJxnviaC) με κύρια ερευνήτρια την Δρ. Σοφία Μπαλαφούτη και επιστημονικά υπεύθυνους τον κ. Ζάχο και τη μεταδιδακτορική ερευνήτρια Δρ Ελένη Πετσαλάκη, μας βοηθάει να κατανοήσουμε καλύτερα τη δημιουργία και εξέλιξη του καρκίνου και στοχεύει στην ανάπτυξη νέων, πιο αποτελεσματικών μεθόδων για την καταπολέμησή του.
Καθώς ο οργανισμός μας αναπτύσσεται, τα κύτταρα του σώματός μας πολλαπλασιάζονται και το γενετικό τους υλικό (DNA) διπλασιάζεται και μοιράζεται ομοιόμορφα στα δύο θυγατρικά κύτταρα που δημιουργούνται. Ωστόσο, κάποιες φορές το DNA των κυττάρων μπλέκεται και δημιουργούνται μακριά «νήματα» που ονομάζονται «γέφυρες DNA», οι οποίες, εάν σπάσουν, μπορεί να οδηγήσουν σε καρκινογένεση. Για να εμποδίσουν λοιπόν το σπάσιμο των γεφυρών DNA, τα κύτταρα του ανθρώπου κατασκευάζουν «συσσωματώματα» από μια πρωτεΐνη του κυττάρου που ονομάζεται ακτίνη στις βάσεις των γεφυρών DNA για να τις υποστηρίξουν. Πώς όμως τα κύτταρα αντιλαμβάνονται την ύπαρξη των γεφυρών DNA και πώς κατασκευάζουν τα στηρίγματα ακτίνης για να τις σταθεροποιήσουν δεν ήταν έως τώρα κατανοητό.
Στην παραπάνω μελέτη, δείχθηκε ότι, κατά τη διαίρεση κυττάρων ανθρώπου, οι θυγατρικοί πυρήνες με γέφυρες DNA «τεντώνονται», βρίσκονται δηλαδή υπό μηχανική τάση η οποία απαιτεί αλληλεπίδραση των διαμεμβρανικών πρωτεϊνών του συμπλόκου LINC της πυρηνικής μεμβράνης Sun1/2-Nesprin-2 με τον κυτταροσκελετό ακτίνης του κυτταροπλάσματος. Η τάση αυτή επάγει τη συσσώρευση της πρωτεΐνης Nesprin-2 στη βάση της γέφυρας DNA και την τοπική ενεργοποίηση της μικρής GTPάσης RhoA, μέσω σύνδεσης της ενεργοποιητικής πρωτεΐνης PDZ RhoGEF με ειδικά τμήματα της πρωτεΐνης Nesprin-2. Ακολούθως, η ενεργή πρωτεΐνη RhoA, ενεργοποιεί καθοδικά σηματοδοτικά μονοπάτια που αναδιαμορφώνουν τον κυτταροσκελετό ακτίνης και οδηγούν στον σχηματισμό συσσωματωμάτων ακτίνης στη βάση της γέφυρας DNA. Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν έναν νέο μηχανισμό μέσω του οποίου τα κύτταρα με γέφυρες DNA μετατρέπουν τη μηχανική παραμόρφωση του πυρήνα σε βιοχημική σηματοδότηση, μέσω του μοριακού μονοπατιού LINC–PDZ–RhoA, για να επάγουν τη δημιουργία συσσωματωμάτων ακτίνης και να εμποδίσουν τη θραύση των γεφυρών DNA.
Το παραπάνω ερευνητικό έργο υποστηρίχτηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) στο πλαίσιο των Δράσεων «2η Προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση Μεταδιδακτορικών Ερευνητών/τριών» (Αριθμός Έργου: 629) και «2η Προκήρυξη Ερευνητικών Έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση Μελών ΔΕΠ και Ερευνητών/τριών» (Αριθμός Έργου: 2486), καθώς και από την Fondation Santé και την Worldwide Cancer Research.
Cretalive
