Το τσουνάμι στον κόλπο Λίτουγια στην Αλάσκα στις 9 Ιουλίου 1958 σημειώθηκε έπειτα από σεισμό 7,8 Ρίχτερ που έπληξε την παράκτια περιοχή και προκάλεσε την αποκόλληση ενός τεράστιου τμήματος βράχου.
Πολλαπλά τσουνάμι έως 5 μέτρων έχουν πλήξει τη Ρωσία και χώρες σε όλον τον Ειρηνικό μετά τον ισχυρό σεισμό μεγέθους 8,8 Ρίχτερ ανοικτά της χερσοσήσου Καμτσάτκα. Ήταν μάλιστα τόσο ισχυρή η σεισμική δόνηση, που προκάλεσε τη διέγερση ολόκληρης της χερσονήσου, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ, Ευθύμιο Λέκκα.
Ο σεισμός 7,8 Ρίχτερ στην Αλάσκα το 1958 προκάλεσε κατολίσθηση και κύμα εκατοντάδων μέτρων
Το τσουνάμι μπορεί να προκαλέσει μεγάλες καταστροφές και πολλούς θανάτους, όπως είχε συμβεί στην Ταϊλάνδη το 2004 με τα κύματα να φτάνουν τα 30 μέτρα και να στοιχίζουν τη ζωή σε 5.400 ανθρώπους. Ο σημερινός σεισμός στη Ρωσία ξύπνησε επίσης μνήμες από την τραγωδία στη Φουκουσίμα το 2011, όπου καταστράφηκε ο πυρηνικός σταθμός από τσουνάμι που προκάλεσε σεισμός 9 Ρίχτερ.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο τσουνάμι που έχει καταγραφεί ποτέ ξεπερνάει κατά πολύ αυτά της Ιαπωνίας και της Ταϊλάνδης. Συνέβη το 1958 στον κόλπο Λίτουγια της Αλάσκας και ξεπέρασε τα 500 μέτρα.
Τα μεγαλύτερα που έχουν καταγραφεί
Το μεγαλύτερο καταγεγραμμένο τσουνάμι της ιστορίας σημειώθηκε στον κόλπο Λίτουγια στις 9 Ιουλίου του 1958, όταν σεισμός 7,8 έπληξε την παράκτια περιοχή της Αλάσκας κατά μήκος του ρήγματος Fairweather.
Ο σεισμός, μεγέθους 7,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, προκάλεσε την αποκόλληση ενός τεράστιου τμήματος βράχου και στη συνέχεια κατολίσθηση, με πάνω από 30 εκατ. κυβικών μέτρων βουνού να πέφτουν στο νερό. Το κύμα έφτασε τα 524 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, όπως αναφέρει το geology.com.
Ευτυχώς, στην περιοχή δεν υπήρχαν άνθρωποι εκείνη τη στιγμή και μόνο τρία σκάφη επλήγησαν, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους δύο άνθρωποι. Τεχνικά, θεωρείται μεγα-τσουνάμι. Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται για γεγονότα που αφορούν σε μετατόπιση όγκου νερού μετά την πτώση υλικού (συνήθως βράχων ή πάγου) στο νερό.
Στη συνέχεια έρχεται το τσουνάμι στο Όρος St. Helens (260 μέτρα) μετά την ηφαιστειακή έκρηξη στις 18 Μαΐου 1980 που προκάλεσε την κατάρρευση της βόρειας πλαγιά του βουνού.
Τρίτο μεγαλύτερο είναι αυτό στο φράγμα Vajont (250 μέτρα) στην Ιταλία στις 9 Οκτωβρίου του 1963, το οποίο προκάλεσε μεγάλη κατολίσθηση. Πρόκειται για ένα μερικώς ανθρωπογενές μεγα-τσουνάμι, καθώς η ύπαρξη του φράγματος δημιούργησε τις συνθήκες για την καταστροφή.
Το τσουνάμι στον κόλπο Icy (193 μέτρα) είναι το δεύτερο μεγαλύτερο που έχει σημειωθεί στην Αλάσκα και τέταρτο μεγαλύτερο στην ιστορία. Στις 17 Οκτωβρίου του 2015, ένας τεράστιος όγκος βράχων έπεσε στο Φιόρδ Τάαν προκαλώντας κύμα με αρχικό ύψος 101 μέτρα και μέγιστο «ανόδου» (run-up) 193 μέτρα.
Στον Κόλπο Λίτουγια σημειώθηκε ακόμα ένα μεγάλο τσουνάμι ύψους 150 μέτρων στις 27 Οκτωβρίου του 1936. Πιθανή αιτία ήταν υποθαλάσσια κατολίσθηση. Το κύμα είχε run-up ύψος 150 μέτρα και συνολικό ύψος μεταξύ 30 και 76 μέτρων.
Τέλος, στη Γροιλανδία, σημειώθηκε τσουνάμι 100 μέτρων στον κόλπο Karrat στις 17 Ιουνίου του 2007 έπειτα από κατολίσθηση που προκλήθηκε από το λιώσιμο των παγετώνων. Το κύμα που δημιουργήθηκε προκάλεσε με τη σειρά του καταστροφές σε απόσταση έως 100 χιλιομέτρων.
Να σημειωθεί ότι τα τσουνάμι μοιάζουν περισσότερο με γρήγορη άνοδο της παλίρροιας, γι’ αυτό μερικές φορές ονομάζονται «παλιρροϊκά κύματα». Τεχνικά αυτό είναι λανθασμένο, καθώς οι παλίρροιες προκαλούνται από τη βαρυτική έλξη της Σελήνης.
Τα τσουνάμι δεν χρειάζονται τη βαρύτητα της σελήνης για να σχηματιστούν, προκαλούνται από την απότομη μετατόπιση νερού. Αν και ο όρος «παλιρροϊκά κύματα» είναι παραπλανητικός, εξακολουθεί να χρησιμοποιείται συχνά.
