Η εισήγηση του Δημάρχου Ηρακλείου προς το Δημοτικό Συμβούλιο, όπου συζητείται σήμερα η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τη δημιουργία Δικτύου Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης
Την αποσπασματικότητα, την ασάφεια και τις μαχητές παραδοχές της υπό διαβούλευσης Στρατηγικής Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τη δημιουργία Δικτύου Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης Απορριμματογενών Ενεργειακών Πρώτων Υλών (ΑΕΠΥ) από Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ) αναδεικνύει ο Δήμαρχος Ηρακλείου, και Πρόεδρος του ΕΣΔΑΚ, Αλέξης Καλοκαιρινός, στην εισήγησή του προς το Δημοτικό Συμβούλιου, που καλείται να εκφράσει γνώμη επί του θέματος.
Ο Δήμαρχος Ηρακλείου εκφράζει για μια ακόμη φορά τεκμηριωμένες αντιρρήσεις, επισημαίνοντας ότι η ΣΜΠΕ εγείρει κρίσιμα ερωτήματα, σχετικά με περιβαλλοντικά και υγειονομικά ζητήματα, οικονομικά ζητήματα, θεσμικά ζητήματα και ζητήματα γενικότερης αρχιτεκτονικής του συστήματος διαχείρισης αποβλήτων, καθώς και ζητήματα σκοπιμότητας (Cui bono?).
Ειδικότερα, ως προς τα περιβαλλοντικά και υγειονομικά ζητήματα, ο Αλέξης Καλοκαιρινός αναφέρει τις επιπτώσεις στη υγεία των ανθρώπων που προκύπτουν αφενός από εκπομπές (ιπτάμενη τέφρα) και αφετέρου από τη διαχείριση του υπολείμματος καύσης (τέφρας πυθμένα). Αναφέρει επίσης τις επιπτώσεις από την επιβάρυνση των θαλάσσιων και χερσαίων μεταφορών, οι οποίες εξαρτώνται κατά το μέγεθός τους από την χωροθέτηση των Μονάδων, η οποία παραμένει άδηλη.
Ως προς τα οικονομικά ζητήματα, ο Δήμαρχος Ηρακλείου αναφέρει ότι η οικονομική βιωσιμότητα των Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης (ΜΕνΑ), που αποτελούν ιδιωτικά έργα, συνάγεται από τις παραδοχές της ΣΜΠΕ, ότι εξασφαλίζεται από την οικονομική συνδρομή των ΦΟΔΣΑ (gate fee, εγγυημένες ποσότητες για 25 έτη, κόστη μεταφορών) καθώς και τον καθορισμό πάγιας τιμής για την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια (που θα καταβάλλεται από τους πολίτες – καταναλωτές). Οι Δήμοι δηλαδή, δια των ΦΟΔΣΑ, και εντέλει οι πολίτες θα χρηματοδοτούν τους αναδόχους των έργων.
Αναφορικά με τα θεσμικά ζητήματα και τα ζητήματα της γενικότερης αρχιτεκτονικής του συστήματος διαχείρισης αποβλήτων, ο Αλέξης Καλοκαιρινός επισημαίνει ότι οι ΟΤΑ / ΦΟΔΣΑ περιορίζονται στον ρόλο των παραγωγών πρώτης (καύσιμης) ύλης, και μάλιστα υπό το μονοσήμαντο αρνητικό πρόσημο της υποχρέωσης τους να μειώνουν / μηδενίσουν την παραγωγή απορριμμάτων.
Τονίζει ότι η πρόνοια της δυνατότητας «μεταβατικής» χρήσης συμμείκτων απορριμμάτων για την παραγωγή καυσίμου μπορεί να οδηγήσει στην υπονόμευση του σύνθετου εγχειρήματος της ανακύκλωσης, την υστέρηση της ανακύκλωσης στην Ελλάδα και τον ορατό κίνδυνο ανατροπής του συνολικού μοντέλου.
Αναφέρεται επίσης στην μετάθεση της επίτευξης των ευρωπαϊκών στόχων εγγύτερα κατά πέντε χρόνια (από το 2035 στο 2030), καθώς και σε ερωτήματα σχετικά με την χωροθέτηση, τη δημοπράτηση και τη λειτουργία των Μονάδων, καθώς και στις ειδικότερες υποχρεώσεις των ΦΟΔΣΑ/ΟΤΑ, τα οποία θα απαντηθούν με νόμο-πλαίσιο ο οποίος τελεί υπό προετοιμασία και το περιεχόμενο του οποίου παραμένει επί του παρόντος άγνωστο.
Ο Δήμαρχος Ηρακλείου αναφέρεται και σε ζητήματα σκοπιμότητας (Cui bono?), τονίζοντας ότι δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα η μελέτη σκοπιμότητας των ΜΕνΑ και δεν έχει αξιολογηθεί οικονομοτεχνικά η προσθήκη (1.2%) της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από τις ΜΕνΑ, σε σχέση με τις επιβαρύνσεις των ΟΤΑ (και εντέλει των πολιτών) που αντιμετωπίζονται ως παραγωγοί απορριμμάτων.
Όπως δηλαδή, αναλόγως, αντιμετωπίστηκαν ως παθητικοί καταναλωτές ενέργειας από το επί του παρόντος αδρανοποιημένο πρόγραμμα ΑΠΟΛΛΩΝ. Επισημαίνει επίσης ότι δεν προκύπτει οικονομική ωφέλεια για τους πολίτες – καταναλωτές, οι οποίοι αντιθέτως αποδίδουν πόρους καταβάλλοντας οικονομικό τίμημα για την παραγωγή ενέργειας.
Καταλήγοντας στην εισήγησή του ο Αλέξης Καλοκαιρινός, αναφέρει: «Για τους ως άνω λόγους, εισηγούμαι στο Δημοτικό Συμβούλιο την έκφραση αρνητικής γνώμης για την Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τη δημιουργία Δικτύου Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης ΑΕΠΥ από ΑΣΑ.»
Υπενθυμίζεται ότι είχε προηγηθεί και σχετική συνάντηση εργασίας με τον Γενικό Γραμματέα Διαχείρισης Αποβλήτων Μανώλη Γραφάκο στη Λότζια, το Σάββατο 13/10, έπειτα από πρόσκληση του Προέδρου του ΕΣΔΑΚ, Δημάρχου Ηρακλείου Αλέξη Καλοκαιρινού και του Προέδρου της ΔΕΔΙΣΑ, Δημάρχου Χανίων Παναγιώτη Σημανδηράκη, με τη συμμετοχή του Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρου Αρναουτάκη, του Προέδρου της ΠΕΔ Κρήτης, Δημάρχου Ρεθύμνου Γιώργου Μαρινάκη, του Αντιπεριφερειάρχη Περιβάλλοντος Νίκου Ξυλούρη, Δημάρχων της Κρήτης και μελών των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ).
Κατά τη συνάντηση, έγινε ενημέρωση και εκτεταμένος διάλογος για το θέμα και εκφράστηκαν τόσο από τον Δήμαρχο Ηρακλείου Αλέξη Καλοκαιρινό, όσο και από τους παρευρισκόμενους, οι ανησυχίες, οι προβληματισμοί και οι αντιρρήσεις στον σχετικό σχεδιασμό.