Η Παγκόσμια Ημέρα Σεξουαλικής Υγείας, μια πρωτοβουλία της Παγκόσμιας Ένωσης για τη Σεξουαλική Υγεία (ΠΕΣΥ), https://www.worldsexualhealth.net γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 4 Σεπτεμβρίου και έχει ως στόχο να αναδείξει και να ευαισθητοποιήσει σε θέματα σεξουαλικής υγείας, δικαιωμάτων, δικαιοσύνης και ευχαρίστησης για όλους τους ανθρώπους. Το θέμα για το 2025 είναι Σεξουαλική Δικαιοσύνη: Τι Μπορούμε Να Κάνουμε;
Η επίτευξη της σεξουαλικής δικαιοσύνης είναι καθοριστική για την προσπάθεια οικοδόμησης μιας δίκαιης και ισότιμης κοινωνίας. Στην ουσία της, αναγνωρίζει και υποστηρίζει το δικαίωμα κάθε ατόμου στην αυτονομία, την αξιοπρέπεια και την ισότητα σε θέματα που αφορούν τη σεξουαλικότητα, την αναπαραγωγή, την ταυτότητα και την έκφραση φύλου, καθώς και τον σεξουαλικό προσανατολισμό, χωρίς διακρίσεις, φόβο, ντροπή ή στίγμα. Ως έννοια, υπερβαίνει την απλή απουσία διακρίσεων ή βίας· περιλαμβάνει την ενεργή κατάργηση των κοινωνικών, νομικών και πολιτισμικών φραγμών που υπονομεύουν την πλήρη έκφραση και αποδοχή της ποικιλομορφίας στον τομέα της ανθρώπινης σεξουαλικότητας και των εμπειριών της.
Στον πυρήνα της σεξουαλικής δικαιοσύνης βρίσκεται η υπεράσπιση των αναγκών, της αξιοπρέπειας και της ταυτότητας των ατόμων που ανήκουν σε σεξουαλικές μειονότητες, με ιδιαίτερη έμφαση σε εκείνα τα άτομα σε νεαρή ηλικία. Ιστορικά, οι περιθωριοποιημένες κοινότητες, καθώς και οι γυναίκες, έχουν αντιμετωπίσει σοβαρά εμπόδια στην επίτευξη της σεξουαλικής δικαιοσύνης. Οι νόμοι, τα κοινωνικά έθιμα και οι θεσμικές πρακτικές έχουν συχνά περιορίσει τις προσωπικές ελευθερίες, υποβάλλει τα άτομα σε στιγματισμό και βία, και διαιωνίσει τις ανισότητες.
Για παράδειγμα, η ποινικοποίηση των σχέσεων μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου, η έμφυλη βία, η έλλειψη πρόσβασης σε ολοκληρωμένη σεξουαλική εκπαίδευση και η αποσιώπηση των μαρτυριών θυμάτων σεξουαλικής βίας, είναι όλα ζητήματα που έχουν τις ρίζες τους στη συστημική αδικία.
Η προάσπιση της σεξουαλικής δικαιοσύνης είναι πολυδιάστατη. Σημαίνει να ακούμε και να δίνουμε προτεραιότητα στις φωνές εκείνων που πλήττονται περισσότερο από την ανισότητα. Τα βιώματα και οι εμπειρίες τους είναι κρίσιμα για τη διαμόρφωση συμπονετικών, δίκαιων και συμπεριληπτικών αποφάσεων. Οι νομικές μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαίες και πρέπει να στηρίζονται στην ελεύθερη πρόσβαση σε έγκυρη, τεκμηριωμένη πληροφόρηση για θέματα σεξουαλικότητας και υγείας.
Ακρογωνιαίος λίθος της σεξουαλικής δικαιοσύνης είναι η συναίνεση. Η προώθηση μιας κουλτούρας συναίνεσης και η απόρριψη της βίας, οδηγούν στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου τα όρια γίνονται σεβαστά και κάθε άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να λαμβάνει ενημερωμένες αποφάσεις για το σώμα του χωρίς εξαναγκασμό ή φόβο. Η εκπαίδευση που στηρίζεται στην επιστημονική γνώση και στις ανθρωπιστικές αξίες, όπως η αξιοπρέπεια, η ελευθερία, η ισότητα και ο σεβασμός, διαδραματίζει θεμελιώδη ρόλο σε αυτό, καθώς εξοπλίζει τα άτομα με τις γνώσεις και τη γλώσσα που χρειάζονται για να επικοινωνούν και να υπερασπίζονται τα προσωπικά τους όρια, προασπίζοντας το συλλογικό καλό.
Η επιδίωξη της σεξουαλικής δικαιοσύνης απαιτεί συλλογική δράση — μια δέσμευση όχι μόνο για την αλλαγή των νόμων, αλλά και για τη μεταμόρφωση των καρδιών και των μυαλών, καθώς και τον εκσυγχρονισμό των κοινωνικών κανόνων. Με αυτόν τον τρόπο, ανοίγουμε το δρόμο για μια κοινωνία όπου τα δικαιώματα, η ασφάλεια και η αξιοπρέπεια όλων γίνονται σεβαστά και όπου η διαφορετικότητα και η ποικιλομορφία αναγνωρίζονται ως πηγή δύναμης.
Δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για την Παγκόσμια Ημέρα Σεξουαλικής Υγείας οργανώνονται στην Κρήτη από την ΑΞΕΠΤ (μέλος της ΠΕΣΥ) σε συνεργασία και με τη συνεχή υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης και το Αυτοτελές Γραφείο Ισότητας.
Η Α.ΞΕ.Π.Τ. Ασφαλή Ξένοιαστα Παιδιά Τώρα, μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Σεξουαλικής υγείας (WAS), ιδρύθηκε με στόχο την προαγωγή της σεξουαλικής υγείας και της προστασίας από τη σεξουαλική κακοποίηση.
https://www.axept.gr
frixos.axept@gmail.com
Μαργαρίτα Γερούκη, Πρόεδρος Α.ΞΕ.Π.Τ.
, https://www.worldsexualhealth.net){kind=link}