Ένα βασικό κριτήριο συμβατότητας για τις μεταμοσχεύσεις οργάνων, ενδέχεται να καταργηθεί, αφού βρέθηκε ένζυμο που μπορεί να αλλάξει την ομάδα αίματος των μοσχευμάτων, κάνοντας τα συμβατά με τον λήπτη.
Το κύριο κριτήριο όταν γίνονται μεταγγίσεις αίματος ή μεταμοσχεύσεις οργάνων είναι η συμβατότητα αίματος που πρέπει να υπάρχει.
Αυτό όμως είναι πολύ πιθανό να αλλάξει, αφού ερευνητές κατάφεραν να τροποποιήσουν ανθρώπινο μόσχευμα νεφρού με τροποποιημένο ένζυμο, ώστε να είναι συμβατό με οποιαδήποτε ομάδα αίματος. Πιο συγκεκριμένα κατάφεραν να κάνουν μεταμόσχευση αυτού του είδους σε έναν εγκεφαλικά νεκρό λήπτη, η οποία στέφθηκε με επιτυχία
Αυτή η πρώτη δοκιμαστική μεταμόσχευση ανοίγει νέους δρόμους και νέες προοπτικές για τους επιστήμονες.
Μέχρι τώρα, τόσο στις μεταγγίσεις όσο και στις μεταμοσχεύσεις, το κύριο κριτήριο συμβατότητας είναι η ομάδα αίματος. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια των ατόμων με ομάδα Α ή Β φέρουν επιφανειακές πρωτεΐνες που μπορεί να αναγνωριστούν ως αντιγόνα και να καταστραφούν από το ανοσοποιητικό σύστημα του λήπτη, αν έχει άλλη ομάδα αίματος.
Εξαίρεση αποτελούν τα άτομα με ομάδα αίματος Ο, τα οποία δεν παράγουν τα αντιγόνα Α ή Β και είναι πανδότες αίματος. Όχι όμως και πανδότες οργάνων.
Στην περίπτωση των μοσχευμάτων, το θέμα της συμβατότητας είναι πιο περίπλοκο και περιλαμβάνει επιφανειακά αντιγόνα όχι στο αίμα αλλά στα κύτταρα των ιστών, με σημαντικότερο το σύστημα αντιγόνων HLA. Και, ακόμα και στην ευτυχή περίπτωση συμβατότητας, οι λήπτες χρειάζεται στις περισσότερες περιπτώσεις να λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.
Μετατροπή με ένζυμο
Παρόλα αυτά, η νέα προσέγγιση θα μπορούσε να καταργήσει το βασικότερο κριτήριο συμβατότητας στις μεταμοσχεύσεις και να αυξήσει την πρόσβαση στα λιγοστά διαθέσιμα όργανα.
Η ερευνητική ομάδα, μοιρασμένη ανάμεσα σε Καναδά και Κίνα, χρησιμοποίησε ένα ιδιαίτερο ένζυμο που αφαιρεί τα αντιγόνα Α από την επιφάνεια των κυττάρων, τα οποία μετατρέπονται έτσι σε ομάδα Ο. Το ένζυμο, το οποίο χορηγήθηκε σε έναν νεφρό από δότη, ο οποίος μεταμοσχεύθηκε σε έναν 68χρονο άνδρα στο Τσονγκίνγκ της Κίνας.
Το όργανο λειτούργησε για δύο ημέρες πριν παρουσιάσει σημεία απόρριψης, αν και συνέχισε να παράγει ούρα για έξι ημέρες, αναφέρουν οι ερευνητές στο Nature Biomedical Engineering.
Πιθανότατα πάντως το ένζυμο θα πρέπει να δοκιμαστεί σε περισσότερα εγκεφαλικά νεκρά άτομα πριν περάσει σε ζώντες, μια διαδικασία που συνήθως απαιτεί χρόνια.
Αν τα αποτελέσματα είναι θετικά, η μέθοδος θα μπορούσε να αποδειχθεί ιδιαίτερα σημαντική για τους λιγοστούς ασθενείς που αναγκάζονται σήμερα να λάβουν νεφρούς ή άλλα μοσχεύματα από ζώντες δότες με άλλη ομάδα αίματος -μια σπάνια διαδικασία που απαιτεί μήνες προετοιμασίας με ισχυρά ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, τα οποία λαμβάνονται εφ’ όρου ζωής και αυξάνουν τον κίνδυνο σοβαρών λοιμώξεων.
Αν η ομάδα αίματος δεν έχει πια σημασία, μια πιο ήπια ανοσοκαταστολή θα αρκούσε.
ΠΗΓΗ: ΠΑΤΡΙΣ
