Σε δεινή θέση έχουν περιέλθει οι αγρότες που έχουν μείνει απλήρωτοι και πλέον ανησυχούν σφόδρα για το τι μέλλει γενέσθαι καθώς εκκρεμούν τα αιτήματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον ΟΠΕΚΕΠΕ και να εφαρμοσθεί στο σύνολό του το σχέδιο δράσης που έχει συμφωνηθεί μεταξύ των εθνικών και των κοινοτικών Αρχών.
Πυκνώνουν τα σύννεφα στον αγροτικό κόσμο και όχι αυτό δεν έχει να κάνει με τις καιρικές συνθήκες και την έλευση του φθινοπώρου. Η χώρα μας βρίσκεται αντιμέτωπη με αναστολή των αγροτικών επιδοτήσεων, με τη Κομισιόν να παρακολουθεί στενά τις τελευταίες εξελίξεις στον απόηχο του σκανδάλου ΟΠΕΚΕΠΕ.
Προθεσμία από την Κομισιόν στη χώρα μας, προκειμένου να συμμορφωθεί με το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δίνει διορία (2 Οκτωβρίου) στην Ελλάδα προκειμένου να καταθέσει το νέο πλαίσιο δράσης που έχει συμφωνηθεί μεταξύ των εθνικών και των κοινοτικών Αρχών ενώ τα χρονικά περιθώρια έχουν αρχίσει και στενεύουν επικίνδυνα.
Οι Βρυξέλλες θεωρούν πως το σχέδιο που προτείνει η χώρα μας για τις αγροτικές επιδοτήσεις δεν επαρκεί για την αποκατάσταση των ελλείψεων που έχουν επισημανθεί και δεν συμμορφώνεται με τις ευρωπαϊκές διατάξεις. Στη κυβέρνηση έχει ξεκινήσει ένας αγώνας δρόμου με τα χρονικά περιθώρια να είναι πιεστικά.
Έντονη κινητικότητα αλλά ο κίνδυνος παραμένει υπαρκτός
Το σχέδιο, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό, ωστόσο η Κομισιόν φαίνεται ότι επιθυμεί να εφαρμοσθεί στην ολότητα του. Αν η χώρα μας δεν συμμορφωθεί, η Κομισιόν προειδοποιεί με αναστολή μηνιαίων και ενδιάμεσων πληρωμών, δηλαδή με αναστολή των αγροτικών επιδοτήσεων.
Όπως προκύπτει από επιστολή της 1ης Αυγούστου, η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (GD AGRI ) της Κομισιόν «μετά από ανάλυση του σχεδίου δράσης και των συμπληρωματικών πληροφοριών που παρασχέθηκαν από τις ελληνικές Αρχές στην επιστολή σας της 2ας Ιουνίου 2025, η GD AGRI είναι της άποψης ότι το σχέδιο, όπως προτείνεται επί του παρόντος, δεν επαρκεί για την αποκατάσταση των ελλείψεων και, ως εκ τούτου, δεν συμμορφώνεται με τις διατάξεις του άρθρου 29 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2022/129».
Ο υπουργός Αγροτικός Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας, με τη «βόμβα» έτοιμη να εκραγεί, ανέφερε πρόσφατα ότι το ζήτημα «αφορά στην υποβολή ενός νέου σχεδίου, το οποίο προφανώς ενσωματώνεται στην υλοποίηση του Action Plan» και τόνισε ότι «δεν υπάρχει κίνδυνος να χαθούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια για τις αγροτικές επιδοτήσεις».
Για την Ελλάδα, υπάρχει μόνο μια επιλογή: η πλήρης συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, διαφορετικά η χώρα κινδυνεύει από νέα πρόστιμα και ακόμα περισσότερο οι αγρότες κινδυνεύουν από μερική η ολική αναστολή των επιδοτήσεων.
Το έργο της αποκατάστασης της εικόνας της χώρας μας στις Βρυξέλλες και την προώθηση των απαραίτητων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων συντονίζει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης σε συνεργασία με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστα Τσιάρα, τον ΟΠΕΚΕΠΕ και την ΑΑΔΕ.
Μετά την «εξυγίανση» οι πληρωμές
Η GD AGRI «θεωρεί ότι οι δράσεις που προτείνονται είναι πολύ γενικές και δεν προσδιορίζουν τα συγκεκριμένα μέτρα που θα ληφθούν για την αντιμετώπιση των πιθανών σοβαρών ελλείψεων που διαπιστώθηκαν». Οι ελληνικές αρχές, «δεδομένης της σοβαρότητας των ελλείψεων, καλούνται να αναλάβουν αποφασιστική δράση προκειμένου να ενισχύσουν: Την ιχνηλασιμότητα των ζώων. Την αξιοπιστία της βάσης δεδομένων».
Κυβερνητικά στελέχη παραδέχονται ότι η κυβέρνηση στο θέμα αυτό «έχει να ανέβει ένα βουνό».
«Πληρωμές χωρίς να έχουν προηγηθεί ενδελεχείς και διασταυρωτικοί έλεγχοι δεν μπορούν να γίνουν» δήλωσε στη Βουλή ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, προσθέτοντας ότι η καταβολή των χρημάτων προϋποθέτει την «εξυγίανση» του Οργανισμού. «Προφανώς και αν δεν γίνουν αυτά που πρέπει, θα τεθούν σε κίνδυνο οι ευρωπαϊκοί πόροι…» ομολόγησε απαντώντας στην ερώτηση του προέδρου της Νέας Αριστεράς, αλλά και στις αντίστοιχες του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Ο κ. Τσιάρας ανέφερε πως «προφανώς κάποιες πληρωμές επιδοτήσεων που ήδη βρίσκονται στην ολοκλήρωσής τους, όπως είναι για το Deminimis των ζωοτροφών των 63 εκατ. ευρώ που αφορά μέχρι και τον Ιούνιο του 2025, όπως και τα φερτά υλικά στην Θεσσαλία θα γίνουν», όμως «υπάρχει και μια άλλη σειρά πληρωμών για τις οποίες θα πρέπει όσο το δυνατόν συντομότερα να ολοκληρωθούν οι έλεγχοι κάτι για το οποίο υπάρχει μια σκληρή δουλειά που γίνεται από την πλευρά των στελεχών του ΟΠΕΚΕΠΕ και της ΑΑΔΕ ώστε οι ευρωπαϊκοί αυτοί πόροι να φτάσουν στους πραγματικούς αγρότες μας μετά από ελέγχους».
Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου
Για να δοθεί διέξοδος στο πρόβλημα, μετά από απαίτηση της Κομισιόν στις δηλώσεις του 2025 είναι υποχρεωτική η παροχή του Αριθμού Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) για πληρωμή, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι αγρότες έχουν πράγματι την κατοχή της γη για την οποία ζητούν ενίσχυση. Επιπλέον, φέτος, για πρώτη φορά, τους διασταυρωτικούς ελέγχους (ΑΤΑΚ, ΑΦΜ, Ε9 και κυρίως διαλειτουργικότητα με Κτηματολόγιο) θα τους διενεργήσει η ΑΑΔΕ.
Οι δηλώσεις του 2025 υποβλήθηκαν μέχρι 29 Αυγούστου και ήδη ξεκίνησαν οι έλεγχοι. Στόχος είναι να αρχίσει η πληρωμή των επιδοτήσεων στο τέλος του χρόνου. Σύμφωνα με τον ΟΠΕΚΕΠΕ για το 2025 δηλώθηκαν 6,7 εκατ. αγροτεμάχια. Ωστόσο υπάρχει ένα επιπλέον ποσοστό 6,4% που υπέβαλε στη δήλωσή του μη έγκυρο ΑΤΑΚ. Αυτοί θα λάβουν ατομική ειδοποίηση από την ΑΑΔΕ να επιληφθούν του προβλήματος, καθώς η ακυρότητα είναι ουσιώδες θέμα. Επίσης ένα ποσοστό 4% των αγροτεμαχίων, κυρίως, στη Βόρεια Ελλάδα, δεν έχουν ΑΤΑΚ.
Προτάσεις για να λυθεί το πρόβλημα για τα αγροτεμάχια που δεν διαθέτουν Αριθμό Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) κατέθεσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ στην Κομισιόν. Αυτό προκύπτει από επιστολή του νέου προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ Γιάννη Καββαδά προς τον αρμόδιο επίτροπο Γεωργίας Κριστόφ Χάνσεν.
Στην εξεταστική της Βουλής ο προσωρινός πρόεδρος δήλωσε πως «στο διάστημα των 20 ημερών που έχω αναλάβει, γίνεται μία προσπάθεια να αντιληφθούμε ακριβώς πώς έχουν τα θέματα, ποιες είναι οι υποχρεώσεις, πώς δουλεύουν τα μηχανογραφικά συστήματα και να δούμε και να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την πληρωμή αυτών που πρέπει στον χρόνο που πρέπει».