Στην ατζέντα της σύσκεψης που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, βρίσκονται οι εκκρεμότητες του έργου και η στάση της κυπριακής πλευράς – Ανησυχία για τις επιπτώσεις της αιφνιδιαστικής διοικητικής αλλαγής στη Nexans.
Μόλις ένα 24ωρο μετά τη συνάντηση των δύο υπουργών Ενέργειας Ελλάδας και Κύπρου κυρίων Παπασταύρου και Παπαναστασίου με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Νταν Γιόργκενσεν, που θα γίνει αύριο Πέμπτη 16 Οκτωβρίου η Αθήνα φιλοξενεί ευρεία συντονιστική σύσκεψη την Παρασκευή για το καλώδιο Κρήτης–Κύπρου (Great Sea Interconnector).
Στο τραπέζι θα βρεθούν για πολλοστή φορά οι ρυθμιστικές αρχές Ελλάδας και Κύπρου (ΡΑΑΕΥ – ΡΑΕΚ), ο ΑΔΜΗΕ και ο υφυπουργός Ενέργειας Νίκος Τσάφος, με στόχο να χαρτογραφήσουν τις αδειοδοτικές, τεχνικές και ρυθμιστικές εκκρεμότητες που εξακολουθούν να καθυστερούν την πλήρη ωρίμανση του έργου και να αποτελούν σημεία σύγκρουσης μεταξύ των δύο πλευρών.
Μέχρι αργά χθες το βράδυ, αρμόδιες πηγές τόνιζαν ότι δεν είναι απαραίτητη η παρουσία των δύο υπουργών στη συνάντηση, κάτι όμως που δεν αποκλείεται να ανατραπεί, εφόσον κριθεί σκόπιμη μετά και την αυριανή συνάντηση με τον κοινοτικό επίτροπο.
Οι εκκρεμότητες
Ο ΑΔΜΗΕ έχει καταγράψει μια λίστα με βασικές εκκρεμότητες, για τις οποίες το ελληνικό υπουργείο ζητά ενημέρωση και αποσαφήνιση για να χαραχθεί ο οδικός χάρτης που έχει συμφωνηθεί ανάμεσα σε Ελλάδα και Κύπρο παρά τα μεγάλα αγκάθια που συνεχίζουν να ηλεκτρίζουν το έργο.
Από αυτές, μέχρι στιγμής έχει δοθεί πράσινο φως μόνο για τη μεταβίβαση της άδειας κυριότητας και διαχείρισης του έργου από την EuroAsia Interconnector στον ΑΔΜΗΕ, με απόφαση που υπογράφηκε την περασμένη Παρασκευή.
Ωστόσο, ένα πλήθος ζητημάτων παραμένει ανοιχτό, με τον ΑΔΜΗΕ να επισημαίνει ότι πρέπει να επιλυθούν άμεσα προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι οικονομικές αβεβαιότητες αλλά και οι ανησυχίες ότι η Κύπρος δεν θα αναλάβει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την Διακρατική συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών.
Η καταβολή των 25 εκατ. ευρώ ετησίως για πέντε χρόνια, αρχής γενομένης από το 2025, δεν έχει ακόμη εγκριθεί, καθώς εκκρεμεί η απόφαση του κυπριακού υπουργείου Οικονομικών για τη διάθεση των κονδυλίων, που θα ανοίξει το δρόμο για τον καθορισμό των σχετικών ταριφών.
Η κυπριακή πλευρά έχει αρνηθεί την εκταμίευση της πρώτης δόσης, προβάλλοντας αμφισβήτηση για τη βιωσιμότητα του έργου, θέση την οποία έχει ήδη γνωστοποιήσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ρυθμιστικές και θεσμικές εκκρεμότητες
Πέρα από το χρηματοδοτικό, η ΡΑΕΚ δεν έχει εγκρίνει ακόμη τη Σύμβαση Παραχώρησης (Concession Agreement) του Great Sea Interconnector, ούτε έχει αναγνωρίσει την 100% θυγατρική του ΑΔΜΗΕ ως εκτελεστικό φορέα υλοποίησης.
Αυτό σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ έχει ως συνέπεια να μην αναγνωρίζονται οι λειτουργικές δαπάνες του έργου, ύψους περίπου 4,5 εκατ. ευρώ για το κυπριακό δημόσιο, που αντιστοιχούν στο 50% του συνολικών OPEX.
Παράλληλα, στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ύψους 251 εκατ. ευρώ, που αφορούν το κόστος του καλωδίου προς τη Nexans, η ΡΑΕΚ έχει εγκρίνει μόνο τα 82 εκ. σε αντίθεση με τη ΡΑΑΕΥ, η οποία τα έχει εγκρίνει όλα. Πρόσθετο αγκάθι κατά πληροφορίες αποτελεί και το γεγονός ότι δαπάνες ύψους άνω των 160 εκ. δεν έχουν εγκριθεί ακόμη ως επιλέξιμες δαπάνες από την ΕΕ με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να χρεωθεί ο Διαχειριστής αν το έργο δεν προχωρήσει.
Η έλλειψη κοινής στάσης μεταξύ των δύο πλευρών έχει επιπτώσεις όπως αναφέρεται και στη μη έκδοση απόφασης για το πραγματικό δικαιούμενο έσοδο του έργου για το 2025 που θα βασίζεται στο σύνολο των επενδυτικών και λειτουργικών εξόδων εμποδίζοντας τον υπολογισμό του ποσού που θα κεφαλαιοποιηθεί με βάση τη διακρατική συμφωνία του 2024.
Αβεβαιότητα για επενδυτές και προοπτική
Κύκλοι του ΑΔΜΗΕ αναφέρουν ότι οι καθυστερήσεις αυτές προκαλούν μεγάλη αβεβαιότητα ως προς τον χρόνο και το ύψος της αναγνώρισης εσόδων, γεγονός που εμποδίζει ουσιωδώς την προσέλκυση τρίτων επενδυτών στο έργο.
Βεβαίως, αναρωτιέται κανείς ποιο επενδυτικό ενδιαφέρον μπορεί να υπάρξει, όταν Ελλάδα και Κύπρος συγκρούονται δημόσια για το ίδιο έργο, μεταφέροντας την εικόνα ενός εσωτερικά διχασμένου μετώπου προς τους Ευρωπαίους εταίρους και τις αγορές.
Μια σύγκρουση που λειτουργεί ως νέο βαρίδι στην ομαλότητα, πέραν της τουρκικής διάστασης, η οποία παραμένει διαρκής πηγή γεωπολιτικής αστάθειας.
Η Nexans υπό νέα ηγεσία
Το κλίμα έρχεται να βαρύνει και η χθεσινή αιφνιδιαστική αλλαγή ηγεσίας στη Nexans, που κατασκευάζει το καλώδιο Κρήτης Κύπρου με μια σύμβαση ύψους 1,4 δις, η οποία δημιουργεί αναταράξεις στην αγορά, αλλά και ερωτήματα γύρω από την πορεία του έργου στο οποίο η εταιρεία έχει κεντρικό ρόλο.
Τη Δευτέρα 13 Οκτωβρίου, σε έκτακτη τηλεδιάσκεψη με τους αναλυτές το διοικητικό συμβούλιο της Nexans ανακοίνωσε ότι ο Christopher Guérin αποχωρεί από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου μετά από επτά χρόνια στο τιμόνι παραδίδοντας τα ηνία στον Julien Hueber, έως τώρα επικεφαλής του τομέα Grid & Connect Europe.
Η εταιρεία επικεντρώθηκε στην ανάγκη δημιουργίας «νέας δυναμικής» με τον πρόεδρος του ΔΣ Jean Mouton να επισημαίνει ότι η Nexans χρειάζεται «πιο αποτελεσματική επιχειρησιακή εστίαση» και «ενίσχυση της αποδοτικότητας» στα μεγάλα έργα υποδομών, χωρίς όμως να δοθούν λεπτομέρειες για συγκεκριμένα projects.
Οι μετοχές της Nexans υποχώρησαν σχεδόν 9%, καθώς οι επενδυτές αναμένουν πλέον διευκρινίσεις για τη στρατηγική κατεύθυνση υπό τη νέα διοίκηση.
Οι Γάλλοι τηρούν αινιγματική στάση για το ελληνικό έργο παρά τις δημόσιες ανακοινώσεις του καλοκαιριού που μιλούσαν για plan b και οριστικές αποφάσεις για τον GSI στα τέλη Αυγούστου. Η αφωνία της Nexans, η οποία λέγεται ότι έχει ζητήσει ενημέρωση από τον ΑΔΜΗΕ για την πορεία του έργου, ενισχύει τη φημολογία για ειλημμένες αποφάσεις σε περίπτωση ναυαγίου και τα σενάρια για αξιοποίηση του καλωδίου ακόμη και στη διασύνδεση των Δωδεκανήσων τα οποία έχουν επανέλθει.
Αναλυτές σημειώνουν πάντως ότι ο Hueber, με ισχυρό τεχνικό υπόβαθρο και εμπειρία στις ευρωπαϊκές διασυνδέσεις, ενδέχεται να υιοθετήσει πιο αυστηρή γραμμή εποπτείας στα μεγάλα έργα, δίνοντας έμφαση στην πειθαρχία χρονοδιαγραμμάτων και κόστους ένα θέμα που για τον GSI έχει χτυπήσει προ πολλού κόκκινο συναγερμό.
ΠΗΓΗ: ΠΑΤΡΙΣ
